در نتیجه سوخت وساز قند در بدن مختل می‌شود و قند خون از حد طبیعی خود بالاتر می‌رود، و در نهایت علائم شاخص دیابت به صورت پرخوری، پرنوشی و پرادراری ظاهر می‌شود.
در صورت کمبود یا عدم تأثیر انسولین قند نمی‌تواند وارد سلول‌ها شود، در نتیجه قند خون بالا می‌رود. بالا رفتن قند خون علاوه بر ایجاد علائم حادی که به آن اشاره شد، در درازمدت باعث آسیب رساندن به تقریباً هر عضو حیاتی بدن از جمله قلب، مغز، چشم، کلیه‌ها و ... می‌شود.
بیماری دیابت یکی از شایع ترین بیماری های غیرعفونی است که سبب مرگ و میر افراد زیادی در سطح جامعه می شود.

90 درصد بی خبر از بیماری
بر اساس آمار بدست آمده 50 درصد افراد دچار دیابت از بیماری خود خبر ندارند و فرد تنها در صورت مشاهده عارضه به پزشک مراجعه می‌کند و در آن صورت هم جدی گرفته نمی‌شود که به علت کم توجهی وزارت بهداشت، بیمه‌ها و حتی خود مردم افراد دیابتی در ایران 15 سال کمتر از بیماران سایر کشورهای پیشرفته عمر می‌کنند.
مؤسسه خیریه دیابت اصفهان تنها مؤسسه خیریه بهداشتی درمانی در اصفهان است که با هدف کمک به بیماران دیابتی و آموزش و کنترل این بیماری در سال 78 تشکیل و تاکنون ادامه فعالیت داده است .
دکتر عطاری عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و رئیس هیأت مدیره مؤسسه خیریه دیابت اصفهان، با حضور در دفتر سرپرستی روزنامه قدس در استان اصفهان و نشستی با خبرنگار ما دیگر اعضای این مؤسسه را افراد خیر خوشنام از پزشکان و اساتید دانشگاه، پزشکان فوق تخصص غدد یا اساتید معارف اسلامی و همچنین کارشناسان بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی و بیماران دیابتی و خانواده هایشان اعلام می کند و می گوید: از آنجایی که دیابت بیماری مزمن و تقریباً مادام العمر همراه انسان است و در جهت کنترل آن بضاعت مالی و علمی فراوانی را می طلبد و در آن زمان هیچ نهاد مستقلی موظف به پاسخگویی نبود، تنها عده ای افراد خیر اقدام به تأسیس مؤسسه خیریه دیابت اصفهان نمودند .
وی در خصوص وضعیت موجود دیابت در کشور و منطقه گفت: در منطقه خاورمیانه شایعترین کشورها از نظر ابتلا به دیابت، عربستان سعودی و ایران و در کشورمان شهرهای یزد و اصفهان رکورددار دیابت هستند اما آمار دیابتیک های کشور ایران بین 10 تا 20 درصد و احتمالاً در اصفهان رقمی بالاتر از این است و به همین نسبت افراد مستعد دیابت یا prediabetic وجود دارند.

شیب ابتلای کودکان به دیابت
رئیس هیأت مدیره مؤسسه خیریه دیابت اصفهان با اشاره به اینکه در روستاها بدلیل وجود هوای پاک و عدم استفاده از فست فود آمار مبتلایان بسیار کمتر است، اظهارداشت: فاجعه بزرگ این است که اکنون دیابت تیپ 2 که مختص بزرگسالان بود نیز در کودکان دیده می شود .
وی یادآور شد: به گفته یکی از کارشناسان علمی کشور 95 درصد بیماران دیابتیک بیماری خود را کنترل نمی کنند و طبق آمار در سال 2025 بین 300 تا 350میلیون فرد مبتلا به دیابت در جهان خواهیم داشت اما هنوز مظلومیت این بیماران انعکاس داده نشده است .
عطاری، دیابت را بعنوان مادر بسیاری از بیماری ها که تمام دستگاههای حساس و حیاتی انسان را تحت تأثیر قرار می دهد توصیف و تأکید کرد: بیماری دیابت مانند موریانه از درون انسان را از بین می برد و بعنوان یک پدیده خاموش تلقی می شود از این رو بیماریابی یا غربالگری، پیشگیری، آموزش، کنترل بیماری و رفع فاکتورهای خطرزا مثل بد غذا خوردن، ورزش نکردن و استرسها باید به مردم آموزش داده شود .
وی افزود: کارگران، دانش آموزان، دانشجویان و جوانان دیابتیک آماده ازدواج نیز با مشکلات ویژه ای مواجهند که باید در این رابطه توجیه شده و روشهای برخورد با بیماری خود را بدانند.
وی با یادآوری اینکه عوارض قلبی و کلیوی، چشمی، پوست و اندامها سبب مراجعات مکرر این بیماران به پزشک می شود، تصریح کرد: از کارافتادگی زودرس، مشکلات مالی و هزینه های مداوم این بیماران که با پیشرفت این بیماری گاهی 10 تا 20 برابر می شود (یعنی اگر بیماری به نارسایی کلیه و دیالیز منتهی شود تا 10 برابر و چنانچه پیوند قلب و کبد لازم باشد تا 20 برابر هزینه های درمان را افزایش می دهد) باید مورد توجه قرار بگیرند .
دولت هزینه آموزش بدهد
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بیان داشت: عوارض دیابت یکی از موارد بسیار مهمی است که هزینه‌های سنگینی را بر دوش ملت‌ها گذاشته و این هزینه‌ها مهمترین دلیل بی توجهی به مسأله دیابت و آموزش این بیماران است.
وی افزود: مهمترین مشکل درباره درمان بیماران دیابتی در ایران این است که نه بیماران، دیابت خود را جدی گرفته، نه پزشکان و نه سیاستگذاران بهداشت و درمان، درمان دیابت را جدی می‌گیرند.
عطاری با اشاره به اینکه ضروری است سیاستگذاران بهداشت و درمان هزینه مورد نیاز برای آموزش افراد مبتلا به دیابت را در دستور کار خود قرار دهند، ابراز داشت: متأسفانه وزارت بهداشت و درمان هزینه مورد نیاز برای آموزش افراد دیابتی را پرداخت نمی‌کند و اگر به این امر توجه بیشتری می‌شد ما در کنترل دیابت موفق‌تر بودیم.
وی گفت: امروزه تحقیقات علمی اثبات کرده و تجربه هم نشان داده است که اگر یک بیمار دیابتی، قند خون خود را در حد طبیعی کنترل کند، طول عمر او با سایر افراد تفاوت چندانی ندارد چون یک دیابتی برای پیشگیری از ابتلا به عوارض دیابت، سالانه 4 تا 6 بار به پزشک مراجعه می‌کند.
عطاری در ادامه این نشست به اقدامات مؤسسه خیریه دیابت اصفهان طی 12 سال اخیر تاکنون اشاره کرد و گفت: در این سالها نسبت به رفع نسبی نیازهای دارویی و آزمایشگاهی و آموزش تعدادی از بیماران کم بضاعت و بی بضاعت تحت پوشش، که در حال حاضر حدود 3600 نفر آنها در شهر اصفهان پرونده تشکیل داده اند، اقدام شده و بنا داریم این رقم را به مرز 5 هزار نفر در سال جاری برسانیم که برای رسیدن به این رسالت مهم تعدادی از مبلغین را بکار گرفته تا در مساجد در این باره سخن گفته و افراد مشکوک به ابتلا در مرکز رایگان خونگیری شوند و چنانچه مبتلا هستند بلافاصله با کد مشخص تحت نظر پزشکان متخصص قرار گیرند.
رئیس هیأت مدیره مؤسسه خیریه دیابت اصفهان اظهار داشت: اهمیت بیماری دیابت بارها از طریق صدا و سیما و مطبوعات و مراجعه به مسؤولان، ائمه جماعات، شهرداران، معتمدین شهر و خیرین طی مصاحبه ها – نوشته ها و مراجعات حضوری اطلاع رسانی شده اما هنوز کافی نیست.
وی با اشاره به وقف قطعه زمینی توسط مرحومه ای در خیابان بزرگمهر خیابان بلال چهارراه پنجم، افزود: پس از انتقال سند و کمک و مساعدت شهرداری منطقه چهار اصفهان و شورای اسلامی شهر که بدون دریافت وجهی پروانه آن را صادر نمودند و با کمک خیرین برخی از هزینه های ساخت ساختمان جمع آوری شد که امیدواریم با حمایت مستمر خیرین این ساختمان بزودی احداث و پایگاه ثابت و مطمئنی برای ادامه خدمت به بیماران باشد .
عطاری با یادآوری اینکه این ساختمان به تنهایی پاسخگوی نیاز اصفهان نیست، اعلام کرد: ما بنا داریم در چهار گوشه این کلانشهر با به میدان آمدن افراد خیر بیشتری چهار ساختمان احداث کنیم که در این راستا شماره حساب 0103461488001 بانک صادرات شعبه بلال برای تکمیل ساختمان و شماره حساب 61/17060165 بانک ملت شعبه چهارراه نقاشی برای کمک و همیاری به بیماران در نظر گرفته شده است.

آگاه سازی وظیفه ای همگانی
وی در ادامه سخنان خود پیشنهاد داد با توجه به شیوع دیابت، آموزش علائم دیابت و روشهای پیشگیری از این بیماری در دبیرستانها و دانشگاهها جزو دروس منظور شود، هر سال 23 آبان روز جهانی دیابت در خطبه های نماز جمعه مطرح شود، واحد یا پست سازمانی در دانشگاههای علوم پزشکی کشور همچون اداره مبارزه با سل دایر شود و از آنجایی که هزینه بیمار دیابتیک 110 دلار در ماه در دنیا تخمین زده می شود، دیابت جزو بیماریهای خاص قرار بگیرد و درصدی از هزینه های درمان آن توسط وزارت بهداشت برای بیماران تأمین شود و داروی بیماران به راحتی در دسترس باشد تا هزینه های سنگین دامنگیر آنها نشود،غربالگری بیماران دیابتی در کل کشور و تست قند خون به هنگام ازدواج و استخدام انجام شود تا هر اقدامی آگاهانه صورت گیرد.
وی تأکید کرد: دولت باید دیابتیک ها را شناسایی کرده و داروی رایگان هم در اختیارشان قرار دهد، زیرا در این صورت هزینه کمتری نسبت به اینکه فرد مبتلا در نتیجه نداشتن دارو یا بضاعت مالی دچار نارسایی قلبی شود، وجود دارد.