قدس آنلاین- نتایج موفقیت آمیز نشست سران کشورهای حامی روند آستانه در آنکارا و بیانیه قابل توجه این نشست که بر ضرورت حفظ تمامیت ارضی و حق حاکمیت دولت سوریه بر تمامی خاک این کشور و مقابله با جدایی‌طلبی تأکید داشت، در تعدیل نتایج منفی اقدامات یکجانبه دولت ترکیه که از نگاه رسانه‌ها و کارشناسان سیاسی گردش و نزدیکی بیشتر ترکیه به تهران و مسکو تعبیر شد حالا توجه محافل رسانه‌ای و سیاسی را به سمت احتمال وقوع یک اتفاق مهم در نشست بعدی که به میزبانی ایران برگزار شد، سوق داده است.
اینکه بشار اسد رئیس جمهور سوریه هم مجاب شود تا در نشست بعدی سران ایران، روسیه و ترکیه که در تهران برگزار خواهد شد حضور یابد و آن را به نشستی چهار جانبه بدل کند. اگرچه این نگاه تا حد بسیار زیادی خوش‌بینانه و دور از واقعیت به نظر می‌رسد، اما همین که رسانه‌های عربی این موضوع را مورد توجه قرار داده‌اند نشان می‌دهد که منطقه تأثیرات گرایش ترکیه به محور آستانه و اتحاد منطقه‌ای با ایران و روسیه را حس کرده‌اند. روزنامه الاخبار لبنان در گزارشی به نقل از یک دیپلمات سوری به موضوع رد درخواست ولادیمیر پوتین از بشار اسد برای شرکت در نشست آنکارا از سوی رئیس جمهور سوریه پرداخته و مدعی است که اسد با عذرخواهی از رد پیشنهاد پوتین گفته که برای عدم حضور در اجلاس آنکارا، دلایل زیادی دارد که اشغال بخشی از شمال سوریه توسط نیروهای ترکیه از جمله این دلایل است.
اردوغان باید اعتمادسازی کند
اما سؤال مهم این است که این امضا به تنهایی می‌تواند بر تنش‌های میان اسد و اردوغان که در گذشته روابط دوستانه‌ای داشتند غلبه کند؟ پاسخ مثبت به این سؤال بسیار دشوار و چنین اتفاقی در کوتاه مدت به باور یک تحلیلگر ارشد تحولات منطقه بسیار دور از ذهن است.
مصیب نعیمی با اشاره به حساسیت ویژه دولت سوریه نسبت به حضور نظامی ترکیه و سیاست‌های در حال نوسان اردوغان می‌گوید: حتی این موضوع که پوتین از بشار اسد برای حضور در نشستی که در آنکارا برگزار شد، دعوت کرده باشد بیشتر یک خبرسازی به نظر می‌رسد زیرا بعید است مسکو بدون اطمینان از پذیرش درخواستش چنین موضوعی را مطرح کرده باشد، آن هم برای نشستی که میزبانش دولت ترکیه بوده است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر اینکه با توجه به سطح بالای تنش میان دمشق و آنکارا می‌افزاید: تا زمانی که ابهام‌ها در مورد نقش و ترکیه و تصمیم اردوغان در مورد ادامه مداخله نظامی در خاک این کشور برطرف نشود، پیوستن مستقیم دولت سوریه به روند آستانه بعید به نظر می‌رسد زیرا دمشق ترکیه را در ورود تروریست‌ها و معارضان مسلح به سوریه، تسلیح و آموزش و حمایت لجستیکی و سیاسی آن‌ها شریک می‌داند و به زمان بیشتر و لمس تغییرات مؤثرتری در راهبردهای این کشور نیاز دارد.
مصیب نعیمی می‌گوید: دمشق شاید هنوز هم باور ندارد اردوغان می‌تواند یک عقبگرد کلان در سیاست‌های خود داشته باشد، بنابراین برای دیدن نمایندگان اسد یا شخص او در این نشست‌ها باید منتظر بود تا مشخص شود ترکیه چقدر به توافقاتی که در روند آستانه و نشست آنکارا صورت گرفته در عمل پایبند خواهد بود. موضوعی که چندان هم در اختیار مسکو و تهران نیست. با این حال استقبال دمشق از بیانیه آنکارا را می‌توان نشانه‌ای از امیدواری دانست.
اشغالگری آنکارا
مجید قنادباشی دیگر کارشناس مسائل منطقه اما با بیان اینکه ترکیه به دلیل حساسیت زیادی که در مورد مناطق کردنشین سوریه در ابعاد امنیتی و سیاسی دارد تاکنون از برخی توافقات روند آستانه تمرد کرده و هماهنگی کامل با این محور نداشته است، می‌گوید: در نشست آنکارا هم دیدیم که اردوغان حاضر نشد گروه‌های مسلح مورد حمایت خود را که بدنه اصلی ارتش آزاد سوریه را تشکیل می‌دهند ذیل قطعنامه ۲۴۰۱ قرار دهد زیرا این گروه‌های بازوهای اجرایی ترکیه در عملیات در شمال سوریه هستند و همین مسئله ابهام‌هایی را در مورد ادامه عملیات نظامی ترکیه ایجاد می‌کند و این موضوع از نگاه دمشق قابل پذیرش نیست.
وی می‌افزاید: ترکیه در مورد وضعیت کردهای سوریه تضمین می‌خواهد و دولت دمشق بازگرداندن حاکمیت این مناطق به ارتش سوریه را مطالبه می‌کند، از این رو تا زمانی که تحولی مهم در این مورد رخ ندهد و مداخله نظامی ترکیه ادامه داشته باشد نباید انتظار داشت اتفاق مهمی در روابط آنکارا و دمشق رخ دهد.
نظر شما