هفته گذشته و پس از برگزاری مراسم تحلیف "رجب طیب اردوغان" به عنوان رئیس جمهور، نظام حکومتی ترکیه عملاً از نظام پارلمانی به نظام ریاستی تغییر کرد. تا قدرت بیش از گذشته در دستان رجب طیب اردوغان متمرکز شود.

با تغییر نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی، دایره قدرت محدود شد/ سیاست تهاجمی آنکارا در قبال سوریه ادامه می‌یابد

به گزارش قدس آنلاین، اردوغان در مقابل میهمانان بین المللی سوگند یاد کرد کشوری قدرتمند خواهد ساخت و اقتصاد ترکیه را به یکی از ده اقتصاد برتر دنیا تبدیل خواهد کرد.

وی گفت: در دوره جدید، ترکیه حتی بیشتر از گذشته در هر زمینه‌ای، از اقتصاد گرفته تا سرمایه گذاری‌های بزرگ و حقوق شهروندی و آزادی های اولیه پیشرفت خواهد کرد.

به موجب این تغییر نحوه انتخاب رئیس جمهور نیز تغییر کرده و اختیارات وی افزایش می‌یابد. در مقابل نقش پارلمان در سیاست گذاری‌های داخلی، خارجی و اقتصادی کمتر شده و سمت نخست وزیری به طور کامل حذف می‌شود که البته، صندلی او به معاون اول رئیس جمهور سپرده شده است

برخی از کارشناسان معتقدند تغییر نظام از پارلمانی به ریاستی در ترکیه به دلیل آنکه موجب افزایش قدرت و اختیارات شخص رئیس جمهور و محدودیت قدرت دیگر نهادها در تصمیم گیری‌ها و سیاست گذاری‌ها می شود، می‌تواند این کشور را به سمت دیکتاتوری سوق دهد، ولی در مقابل برخی با اشاره به نمونه‌های موفق نظام ریاستی در دنیا این موضوع را رد می‌کنند و اعتقاد دارند که این تغییر موجب هماهنگی و یکدستی بیشتر در تصمیم گیری‌ها می‌شود.

"سیامک کاکایی" تحلیلگر مسائل ترکیه در گفتگو با خبرنگار قدس آنلاین، در خصوص تغییرات اخیر ترکیه گفت: تغییر نظام سیاسی ترکیه از نظام پارلمانی به نظام ریاستی، براساس برنامه‌ای صورت گرفته است که سال گذشته با تغییر در برخی مواد قانون اساسی این کشور انجام گرفت و به همه پرسی گذاشته شد که با رأی مثبت مردم همراه بود.

وی خاطرنشان کرد: پیش از این، نظام حاکم در ترکیه یک سیستم پارلمانی بود که در نظام های پارلمانی، دولت بر آمده از پارلمان است و چگونگی آرایش سیاسی پارلمان در شکل‌گیری دولت تأثیرگذار است، اما در نظام های ریاستی دولت برآمده از نگاه رئیس جمهور است؛ در واقع نقش احزاب و گروه‌ها در این نظام مبتنی بر آراء رئیس جمهور است و نفر اول کشور، رئیس جمهور به عنوان رئیس قوه مجریه خواهد بود. این در حالی است که در نظام های پارلمانی، نخست وزیر به لحاظ اجرایی مقام بالاتری را نسبت به رئیس جمهور دارد که نمونه آن در عراق ملموس است. این تغییر در ترکیه تحت تاثیر نگاه شخص  اردوغان انجام شده و از این به بعد رئیس جمهور به عنوان شخص اول و رئیس قوه مجریه و خط و ربط دهنده تصمیات سیاسی، اقتصادی و بین المللی در این کشور خواهد بود.

"کاکایی" در مورد وضعیت دموکراسی در دوره جدیده ترکیه افزود: اینکه تغییر نظام پارلمانی به ریاستی موجب تقویت دموکراسی می‌شود یا دیکتاتوری، بیشتر به نگاه شخص رئیس جمهور و رویکرد او باز خواهد گشت، اما بالطبع در نظام پارلمانی نقش پارلمان، احزاب و گروه‌ها در ساختار قدرت بیشتر است، تعامل بیشتری میان آنها با دولت وجود دارد و با یکدیگر در ارتباط جدی هستند، ولی در نظام ریاستی ممکن است که ارتباطات به این وسعت نباشد و در واقع پارلمان آن نقشی را که در ساختار قدرت و تصمیم گیری‌ها داشته، در نظام ریاستی از دست خواهد داد و یا این نقش به سطح پایین‌تر تنزل خواهد یافت. اگر از این منظر بخواهیم موضوع را بررسی کنیم ممکن است سیستم ریاستی شرایط و دایره قدرت را بسته و محدود کند، ولی طرفداران این دیدگاه معتقدند که در نظام بین‌الملل کشورهای متعددی هستند که با نظام ریاستی اداره می‌شوند و چرخه مشارکت سیاسی میان احزاب و افکار عمومی کاملاً وجود دارد.

وی در رابطه با ابزارها و اختیارات تازه رئیس جمهور در سیستم ریاستی ترکیه اظهار داشت: در نظام پارلمانی گذشته، درست است که رئیس حمهور شخص اول کشور محسوب می‌شد، ولی نقش او در تصمیم‌گیری‌ها و پیش بردن برنامه‌ها  بسیار ضعیف و حاشیه‌ای بود و نخست وزیر شخص اول اجرایی در کشور به شمار می‌رفت، ولی اکنون شرایط برعکس شده و رئیس جمهور مقام اول اجرایی است و این کاملاً بر سیاست گذاری های داخلی و خارجی تاثیرگذار است؛ در واقع در شرایط جدید ترکیه، قدرت و دامنه اختیارات رئیس جمهور افزایش یافته است.

سیامک کاکایی در ارتباط با اشاره به سیاست گذاری های خارجی ترکیه در دوره جدید اظهار داشت: بالطبع در دوره جدید نقش رئیس جمهور در سیاست‌گذاری‌های خارجی مؤثرتر و بیشتر خواهد بود و در این دوره نیز سیاست خارجی ترکیه مبتنی بر شرایط منطقه‌ای، نظام بین‌الملل و خواست خود دولت براساس منافع ملی و ملاحظات امنیتی ادامه خواهد یافت و به نظر می‌رسد که در ارتباط با سوریه، همان سیاست تهاجمی ادامه داشته باشد.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.