قدس آنلاین-گروه استان ها: در جفا به تالاب پریشان همین بس که طی سال‌های نه‌چندان دور ۱۵۸هکتار از اراضی بستر و حریم تالاب پریشان به اشخاص حقوقی واگذارشده بود که حالا پس از ۷ سال شکایت و شکوائیه به دستگاه قضایی و با درخواست محیط‌زیست و حکم قضایی باز پس گرفته شد تا شاید این تالاب را از این‌همه پریشانی رها کند اما این تمام ماجرا نیست.
سال‌هاست که عطش آبی، تالاب پریشان را از پای درآورده است.این تالاب بین‌المللی که در ۱۵۰ کیلومتری جنوب غرب شیراز قرار دارد به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌بوم کره زمین در یونسکو و کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است.
این دریاچه در بخش جره و بالاده در فاصله ۱۵ کیلومتری شرق شهرستان کازرون قرارگرفته است و بانام‌های مور، پریشان و فامور نیز شناخته می‌شود این تالاب در تقسیم‌بندی مناطق جزو منطقه حفاظت‌شده محسوب می‌شود.
گرفتن جان پریشان
متأسفانه برداشت‌های بی‌رویه آب در این تالاب رقمی برای آن نگذاشته است و هرروز بی‌توجهی به موضوع کالبد نحیف این تالاب را نحیف‌تر می‌کند.
بنا بر آمارهای رسمی در دهه ۶۰ افزون بر دو میلیون مترمکعب آب از این دریاچه برداشت می‌شد که متأسفانه این رقم به بیش از ۲۸ میلیون مترمکعب آب‌رسیده است.
بنا بر گفته احسان طباطبایی یکی از کارشناسان محیط‌زیست در این مدت تمام چشمه‌های دریاچه پریشان از بین رفته و دیگر به همان تنها چشمه باقی‌مانده به نام «بنگ» نیز نمی‌توان امید داشت.
وی می‌گوید: متأسفانه خشک‌سالی اگرچه درروند خشکی تالاب پریشان سهم چشمگیری داشت، اما عوامل دیگر نیز وجود دارد که در حاد کردن مشکل این دریاچه نقش‌آفرینی می‌کنند، ازجمله آن‌ها می‌توان به چاه‌های اطراف دریاچه اشاره کرد که باعث شده سفره‌های آب زیرزمینی منطقه روزبه‌روز افت شدیدی کنند.
وی اظهار می‌کند: چاه‌های غیرمجاز که در حال حاضر در اطراف دریاچه پریشان برای مصارف کشاورزی زده‌شده است، موجب خشک شدن بیشتر این دریاچه شده و این در حالی است که آب این چاه‌ها نیز به علت برداشت بی‌رویه بسیار شور شده است.
وی می‌گوید: در حالی تمامی چشم‌ها به تکمیل و احداث سد نرگس دوخته‌شده است که به نظر می‌رسد نوشدارو پس از مرگ سهراب است.
این فعالی محیط‌زیست به ما می‌گوید: انتظار نداریم مسئولان با تانکر آب به پریشان بریزند اما خواستار آن هستیم که حداقل به وظایف خود عمل کرده و این دریاچه را بیش از این زیر بار کشت نبرند و چاه‌های غیرمجاز را هر چه زودتر مسدود کنند.
جانورانی که دیگر نیستند
حمید ظهرابی مدیرکل حفاظت محیط‌زیست فارس بابیان اینکه پس از خشک شدن دریاچه، گیاهان غوطه‌ور آبزی از بین رفته و دیگر اثری از ماهیان، بنتوزها و فیتو پلانکتون‌ها نیز نیست می‌افزاید: از ابتدای دهه نود «شنگ» یا همان «سگ آبی» دیگر در این دریاچه مشاهده نشده ست.
حدود ۳۰۰ حلقه چاه غیرمجاز و ۶۵۰ حلقه چاه مجاز در اطراف دریاچه وجود دارد که بدون محدودیت و رعایت حد مجاز آب برداشت می‌کنند
وی می‌گوید: متأسفانه این دریاچه میزبانی پرندگان مهاجر را به شکل قدیم ندارد.
ظهرابی ادامه می‌دهد: به خاطر برداشت‌های بی‌رویه‌ای که برای اراضی کشاورزی صورت گرفته در سال‌های اخیر از یک کشت به چند کشت رسیده و منابع آبی زیرزمینی افت شدیدی داشته است.
تالاب جدی گرفته نمی‌شود
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست فارس بابیان اینکه حدود ۳۰۰ حلقه چاه غیرمجاز و ۶۵۰ حلقه چاه مجاز در اطراف دریاچه وجود دارد که بدون محدودیت و رعایت حد مجاز آب برداشت می‌کنند می‌افزاید: نیروگاه گازی که در نزدیکی دریاچه قرارگرفته دارای ۲ حلقه چاه است که به‌طور متوسط در زمستان در هر ۲۴ ساعت هزارتا هزار و ۲۰۰ مترمکعب و در تابستان هزار و ۷۰۰ تا دو هزار مترمکعب مصرف روزانه آن است. بدیهی است در هرسال ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار مترمکعب آب قابل‌توجه بوده و در حد خودش تأثیرگذار خواهد بود.
ظهرابی می‌گوید: پیگیری تهیه و نصب کنتورهای حجمی بر روی چاه‌های مجاز و گرفتن تعهد از کشاورزان برای نصب کنتور بر روی چاه‌ها، پر کردن چاه‌های غیرمجاز و کنترل برداشت از چاه‌های مجاز و محدودیت در تعداد کشت‌ها ازجمله اقداماتی که برای حفاظت از منابع آبی باید صورت بگیرد.
وی یادآورمی شود: طرح مدیریت زیست بومی تالاب پریشان و برنامه‌های متناسب با این طرح برای احیاء تالاب پیش‌بینی‌شده است، ولی برخی دستگاه‌ها این مسئله را جدی نگرفته‌اند.
او بیان کرد: اداره کل حفاظت محیط‌زیست، برنامه‌هایی مانند لایروبی کانال‌ها و آبراهه‌های ورودی به دریاچه، اجرای عملیات آبخیزداری در حوزه آبخیز جهت جلوگیری از ورود رسوب به دریاچه، برنامه‌های آموزشی و تنویر افکار عمومی، اجرای طرح پایلوت کشاورزی پایدار در روستای قلعه نارنجی، جلوگیری از تغییر کاربری اراضی پیرامون دریاچه انجام داده است.
نظر شما