در گفت‌وگوی قدس آنلاین با حجت‌الاسلام علی رضایی تهرانی، مدرس حوزه و دانشگاه و مدیر مجمع عالی حکمت اسلامی شخصیت آن امام رئوف در الگوهای رفتاری را مورد بررسی قرار دادیم.

حجت‌الاسلام رضایی تهرانی با بیان اینکه امام رضا(ع) با رفتار و عمل به وظایف خود، مراقب بود تا مردم نیز روش زندگی خود را اسلامی کنند، می‌گوید: امام رضا(ع) رهبر و الگویی برای تمام انسان‌ها در همه اعصار و زمان‌ها است که هیچ گاه سیره و سخن او رنگ کهنگی به خود نگرفته و نخواهد گرفت. آن حضرت(ع) در بیان شیوه رهبری خود می‌فرماید «به خدا سوگند، وقتی در مدینه بودم به مرکب سوار می شدم و در میان شهر و بیرون آن رفت و آمد می کردم. اهالی مدینه حوائج و گرفتاری های خود را به من می‌گفتند و من نیز نیازهای ایشان را برآورده می‌ساختم، به این ترتیب من و آنها مثل دوست و خویشاوند با هم رابطه داشتیم».

او اضافه می‌کند: او سراج‌الله و آموزنده کلام حق بود و با عمل خود نشان می‌داد که چه کارهایی درست و چه اموری نارواست. در روایتی از آن حضرت آمده است که «او هرگز اجازه نمی‌داد عده‌ای به دنبال و یا به عنوان احترام در پیشاپیش حرکت کنند و اگر ناراحتی داشت در حضور دیگران مطرح نمی‌کرد. برای این که میهمانان و حتی غلامان در سر سفره کامل غذا بخورند، خود را تا آخر به غذا خوردن مشغول می‌کرد. هرگز با چهره و موهای آشفته در نزد جمع حاضر نمی‌شد و با تمام افرادی که با ایشان آشنا و یا همراه می‌شدند، مصافحه می‌کرد. با تمامی زیردستان خود مانند خدمتکاران، غلامان و حتی مسئول تیمار حیوانات مأنوس بود و با آنها بر سر یک سفره می‌نشست».

این استاد حوزه و دانشگاه تاکید می‌کند: امام رضا(ع) الگوی عملی عبادت است زیرا ارزش عبادت را می‌دانست و بدین وسیله خود را از تمامی مخلوقات بی‌نیاز می‌کرد. حسین بن علی وشاء از اصحاب آن حضرت می‌گوید «روزی به دیدن امام(ع) رفتم و فهمیدم که قصد وضو گرفتن دارد. جلو رفتم تا آب بریزم، حضرت(ع) مانع از این کار شد و فرمود دست نگهدار. عرض کردم: چرا نمی‌گذارید روی دست شما آب بریزم؟ آیا مایل نیستید ثواب و پاداشی از این کار نصیب من شود؟ حضرت(ع) فرمود تو ثواب می‌بری و من بار گناه و درباره علت آن فرمود من اکنون می‌خواهم برای نماز وضو بگیرم و این یک عبادت است. به همین دلیل مایل نیستم کسی را در عبادت و اطاعت از خدا شریک کنم».

مدیر مجمع عالی حکمت اسلامی اظهار می‌کند: امام رضا(ع) علاوه بر این که مظهر کامل ادب و عبادت بود، در مسائل اجتماعی نیز با ارائه رفتاری نیک و برخوردهای منطقی در شرایط خاص، مردم را به سوی راه‌های خیر و هدایت سوق می‌داد. یسع بن حمزه یکی دیگر از اصحاب حضرت(ع) نیز می‌گوید «فردی که در سفر اموال خود را از دست داده بود و پولی برای بازگشت به وطن نداشت، از امام(ع) تقاضای کمک کرد. حضرت(ع) به دور از چشم دیگران و از بالای در بسته به آن فرد کمک کرد و به او فرمود پول را بگیر و خارج شو، که نه من تو را ببینم و نه تو مرا ببینی. در مورد علت این کار فرمود نخواستم شکستگی و خواری درخواست را در چهره‌اش ببینم».

حجت‌الاسلام رضایی تهرانی در پایان تصریح می‌کند: امام رضا(ع) اخلاق رسول‌الله(ص) و اجداد گرامی خود را داشت و ملکات، فضایل و سجایای او از همان نمونه‌ها بود به طوری که در تاریخ او فردی اهل وفا و رضا به قضای الهی معرفی شده است. او از جفاجویی و ستیزه‌گری چه در عرصه عمل و چه در عرصه سخن، پرهیز می‌کرد و برای روشن کردن حقایق، به دشمنان خود فرصت اندیشیدن می‌داد.