در گفت‌وگوهای برجامی، هرچند دولت و تیم مذاکره‌کننده ایران در تلاش‌اند از وضعیت موجود به نفع کشور استفاده کنند، اما واقعیت این است طرف مقابل در طول سالیان گذشته نشان داده اگر با ایران مذاکره می‌کند دنبال حل مشکل یا تقویت موضع مذاکره جمهوری اسلامی یا حل مشکل مردم نیست؛ دشمنان ایران از سر ناچاری از یک‌سو با ایران مذاکره می‌کنند، اما مراقب‌اند این گفت‌وگوها به تقویت نظام اسلامی در فضای بین‌المللی منتهی نشود. البته در برخی مواقع استنباط می‌شود اگر آمریکایی‌ها تمایل دارند به تقویت بخشی از دولتمردان کمک کنند، دقت دارند در این مسئله کلیت نظام اسلامی و حل موانع پیش پای مردم سهمی از آن نداشته باشد. کاملاً مشخص است هوشیاری رهبر انقلاب و پایداری مردم، آنان را در رسیدن به اهداف خود ناکام گذاشته است، اما متأسفانه این هم مشهود است که دست و پای بخشی از بدنه دولت در این کلاف پیچیده‌شده توسط طرف غربی، گرفتار شده است. اینجاست که همه باید مراقبت کنند تا اسیر طراحی‌های نظام غربی در هر دو بخش آمریکا و اروپا نشویم.
آمریکایی‌ها در سال ۹۷ بدون هرگونه رعایت رویکردهای حقوق بین‌الملل، عرف جاری و حتی مباحث اخلاقی، به‌راحتی پیمان خود را نقض کردند و یکجانبه از برجام خارج شدند، اما اروپایی‌ها تضمین کردند اگر ایران در برجام باقی بماند، منافع و مطالبات ایران را تأمین کنند. متأسفانه اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی یا نخواستند و یا اگر خواستند نتوانستند به وعده‌های خود جامه عمل بپوشانند. شاید بتوان گفت در برخی بخش‌ها توانایی انجام برخی تعهدات خود را داشتند، اما به علت ترس از آمریکا اراده این کار را نداشتند.
در یک جمع‌بندی کلی می‌توان استنباط کرد بایدن در عمل، رفتارهای ترامپ را با روشی دیگر دنبال می‌کند، اما این رفتارها همان نتایج را به دنبال دارد. در مقابل، آقای روحانی هم قصد دارد همان عملکرد ۱۰۰روزه اول خود را در ۱۰۰روزه پایانی دولت خود تَکرار کند. گویی مسئله استفاده از تجربه‌های پیشین چندان برای دولتمردان مهم نیست. در سال‌های اخیر به علت تصمیمات دولت و تجربه برجام، بهای سنگینی از جیب ملت پرداخت شده که عبارت است از تحقق نیافتن خواسته‌های مردم در برجام. متأسفانه این تجربه در دولت ما یا جایگاه ندارد و یا دولتمردان می‌خواهند آزموده را مجدد بیازمایند. در هر صورت اکنون یک نگرانی این است که نکند دولت ساده‌انگارانه رفتار کند و در برابر آمریکا، موضوع «راستی‌آزمایی‌واقعی» را با مبحث «رفتارهای نمایشی» آمریکا اشتباه بگیرد. ما باید به آمریکایی‌ها بفهمانیم فقط عمل را در برابر عمل انجام می‌دهیم. آن‌ها در یک مقطع نقض پیمان کردند، اکنون که می‌خواهند به برجام بازگردند باید عمل‌های بر زمین‌مانده خود را محقق نمایند، ما هم به نحو شایسته بتوانیم به اموال و دارایی‌های خود از یک‌سو و بهره‌مندی اقتصادی از نتایج برجام از سوی دیگر دست پیدا کنیم و در مرحله بعد راستی‌آزمایی کنیم و اگر به این نتیجه رسیدیم بنای طرف مقابل بر خدعه و فریب نبوده و کارشکنی مجددی در کار نیست، ما هم عمل‌های قبلی خودمان را با گام‌های بعدیِ رفتارهای متناسب با طرف غربی برگردانیم. اما در حال حاضر این وضعیت وجود ندارد و گفته می‌شود دو طرف با هم گام بردارند! ایران به تعهدات خود عمل کرده اما طرف مقابل گام‌های زیادی عقب افتاده و باید این گام‌ها را بردارد تا عقب‌افتادگی خود را جبران کند.
جمهوری اسلامی معتقد است این قبیل مذاکرات نظیر آنچه در وین در حال انجام است، به خودی خود نمی‌تواند یک گام رو به جلو تلقی شود؛ قاطعیتی که مجلس نشان داد و در قانون راهبردی لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت، دست دولت را پر کرد، می‌تواند معیار و روش خوبی برای ادامه گفت‌وگوها باشد. کما اینکه اگر دولت در اسفندماه این قانون را بدون تفسیر و تأویل اجرا می‌کرد، منافع آن تاکنون بیشتر از وضعیت فعلی خود را نشان می‌داد.
نظر شما