«برهم صالح» رئیس جمهور، «نیچروان بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق، «فالح فیاض» رئیس بسیج مردمی و تنی چند از سران مقاومت این کشور جزو حاضران در این نشست بودند. همین حضور پررنگ سبب شد تحلیلگران چشم‌انداز آتیه روابط تهران و بغداد را گرم‌تر از هر زمانی ارزیابی کنند.
حال و تنها چند روز پس از این اتفاق، شبکه قطری العربی‌الجدید و برخی دیگر از رسانه‌های عربی روز گذشته گزارش دادند عراق قرار است از رئیس جمهور ایران برای مشارکت در نشست بین‌المللی بغداد دعوت کند. انتظار می‌رود در اجلاسی امنیتی سیاسی که بغداد قصد برگزاری آن در اواخر ماه جاری میلادی را دارد، نزدیک به ۱۰ کشور از جمله ایران، ترکیه، عربستان، مصر، اردن، سوریه و برخی طرف‌های جهانی نیز حضور داشته باشند. این گمانه در حالی مطرح می‌شود که «فؤاد حسین» وزیرخارجه عراق روز گذشته با سفر به ریاض با مقامات سعودی دیدار کرد، اقدامی که کارشناسان آن را در راستای تدارک همین نشست ارزیابی می‌کنند.
همه چیز به ریاض بستگی دارد
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان هم در نشست خبری اخیر خود با بیان اینکه سفر همتای عراقی وی به تهران در دستور کار قرار دارد، گفت: گمانه‌زنی درباره پیام وی هنوز زود است. سعید خطیب‌زاده البته تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره آماده گفت‌وگوهای منطقه‌ای بوده است و تمام تلاشش را کرده که کشورهای دیگر را نیز به چنین مراودات و ترتیبات منطقه‌ای دعوت کند.
اما حسن دانایی‌فر دیپلمات کشورمان که در فاصله سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۵ به‌عنوان سفیر ایران در عراق فعالیت کرده، در گفت‌وگو با قدس با اشاره به این رخدادها می‌گوید: تعاملات ایران و عراق به دلایل مختلفی که از جانب طرفین وجود دارد در سال‌های گذشته روند خوبی را سپری کرده و برخلاف رابطه با دیگر کشورها دارای فراز و نشیب نبوده است. در این‌باره تصور این است در دوره جدید و حضور رئیسی در رأس هرم قدرت اجرایی کشور، ما شاهد افزایش روابط به نسبت گذشته باشیم. نشانه این گرمی روابط هم حضور پررنگ مقامات سطح بالای عراق در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور بود. این موضوع نشان از جدیت و علاقه‌مندی عراقی‌ها به توسعه تعاملات است؛ موضوعی که از سوی تهران هم وجود دارد.
سفیر سابق کشورمان درباره گمانه‌های مطرح‌شده مبنی بر حضور احتمالی ایران در نشست بغداد هم گفت: عراق از مدت‌ها پیش دنبال برگزاری چنین نشستی بود. آن‌ها معتقدند به عنوان یک ضرورت قطعی و عینی در حل تنش‌ها در خاورمیانه، نخست باید روابط عراق با همسایگان بهبود یابد و سپس چالش‌ها از طریق گفت‌وگو حل و فصل شود. وی با بیان اینکه آن‌ها باوجود همه تبلیغات غرب به‌خوبی می‌دانند نقش تهران در منطقه غیر قابل انکار است، افزود: اما درباره نتیجه این نشست همچنان ابهام‌ها وجود دارد. به بیان ساده‌تر همه‌چیز اکنون به تغییر رویکرد ریاض بستگی دارد.
بغداد و چالش میانجی‌گری در دوره جدید
عراق در چند سال اخیر تلاش بسیاری برای نزدیک کردن دیدگاه کشورهای مهم منطقه کرده و گام‌هایی در راستای میانجی‌گری برای حل و فصل اختلافات تهران و ریاض نیز از خود نشان داده است. اما اینکه بغداد در دوره ریاست جمهوری سید ابراهیم رئیسی چقدر بتواند جدی‌تر در این‌باره ورود کند هم پرسشی دیگر است. دانایی‌فر در این‌باره معتقد است: همان‌گونه که گفته شد عراقی‌ها به عنوان یک نیاز فوری که احساس می‌کنند در اوضاع داخلی آن‌ها هم اثرگذار خواهد بود، به دنبال نزدیک کردن دیدگاه‌های تهران و ریاض و در سطح بالاتر حتی نزدیک کردن روابط ایران با آمریکا هستند. در رابطه با سعودی، ایران اعلام آمادگی کرده، عراقی‌ها هم زحمت خود را کشیده و می‌کشند، حال اگر ریاض از لاک تصورات غلط خود خارج شود می‌توان انتظار داشت این تلاش به نتیجه برسد. سعودی‌ها امروز با بسیاری از کشورهای منطقه از جمله ایران و ترکیه مشکل دارند. الان نوبت آن‌هاست که پا پیش بگذارند و وارد گفت‌وگوهای رسمی با جمهوری اسلامی شوند.
نظر شما