این اقدام، البته برای اندیشمندان، علما و روشنفکران مسلمان قابل پیش‌بینی بود؛ اما فقدان دولتی قدرتمند و نیز ضعف جدی مسلمانان در عرصه سیاسی و نظامی، اجازه نداد ایستادگی قاطعی در برابر شکل‌گیری این غده سرطانی انجام شود. معدود افراد مقاوم، مانند عزالدین قسّام نیز بعد از مدت‌ها مبارزه به شهادت رسیدند. صهیونیست‌ها با آغاز جنگ جهانی دوم به فعالیت‌های خود در فلسطین شتابی مضاعف داده و برنامه‌های نسل‌کشی‌شان را به اوج رسانده‌بودند؛ قتل‌عام ساکنان روستای «دیر یاسین»، در ۲۰ فروردین ۱۳۲۷، فقط نمونه کوچکی از این وحشی‌گری‌ها بود. با ورود اخبار شدت عمل صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی به ایران، مردم مسلمان ما نسبت به این فجایع واکنش نشان دادند؛ اعتراضات گسترده در پایتخت و دیگر شهرها، با محوریت علمایی مانند آیت‌الله کاشانی شکل گرفت و هنور رژیم صهیونیستی اعلام موجودیت نکرده‌بود که راهپیمایی‌های اعتراضی در بسیاری از شهرها برگزار شد و مشهد نیز از این قاعده مستثنا نبود. طی فروردین ۱۳۲۷، مشهدالرضا(ع) شاهد نخستین فعالیت‌های ضدصهیونیستی‌ای شد که مرکزیت شکل‌گیری آن‌ها در اماکن متبرکه قرار داشت.
ورود فقیهِ مبارز به مشهد
۲۷ فروردین سال ۱۳۲۷، آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی به همراه تنی چند از علما، برای فعالیت تبلیغی وارد مشهد شد. او یکی از علمای بزرگ و سیاسی آن روزگار بود؛ فقیهی که با صراحت لهجه و شجاعت کم‌نظیرش، دل‌های بسیاری را متوجه خود می‌کرد و درباره امور مهمی که کیان مسلمین را به خطر می‌انداخت، ابداً اهل مماشات نبود. آیت‌الله سید نورالدین شیرازی پیش از آنکه به ماجرای فلسطین ورود پیدا کند، به مقابله سخت با اقدامات ضددینی رضاخان و فعالیت‌های فرقه ضاله بهائیت پرداخته‌بود. او به استعمارستیزی شهرت داشت و به دلیل ایستادگی و مبارزاتش در این راه، در سال ۱۳۳۵ خورشیدی به دست عوامل رژیم پهلوی مسموم شد و به شهادت رسید. ورود آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی به مشهد، زنگ خطر را برای رژیم پهلوی به صدا درآورد. او در مدارس علمیه شهر، مانند مدرسه نواب، به سخنرانی و گفت‌وگو با طلاب پرداخت؛ محتوای این سخنرانی‌ها، تأکید بر اصل مهم وحدت اسلامی برای نجات قدس شریف از چنگ صهیونیست‌ها بود. سرهنگ شوکت، رئیس وقت شهربانی مشهد، در گزارشی به شهربانی کل کشور، درباره این جلسات و سخنرانی‌ها می‌نویسد: «سید نورالدین شیرازی در مدرسه نواب طلاب را دور خود جمع کرده و گفته‌است: من میل دارم آقایان روحانیان دست اتحاد و یگانگی به من بدهند ... باید تشکیلات مخصوص برای فراگرفتن زبان‌های انگلیس و روس و آلمانی و غیره برای طبقه روحانیون برقرار نماییم تا در فعالیت‌های جهانی حضور داشته‌باشیم. خطر یهود برای اسلام جدی است و باید کاری کرد».
اجتماع بزرگ در مسجد گوهرشاد
حضور آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی در مشهد، تا زمان اعلام موجودیت رژیم اشغالگر قدس و مدتی بعد از آن نیز ادامه داشت. با رسیدن خبر تأسیس رژیم جعلی اسرائیل، آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی از مردم مسلمان مشهد خواست که در مسجد گوهرشاد اجتماع کنند. این تجمع، روز ششم خرداد ۱۳۲۷ و در ایام ولادت امیرمؤمنان(ع) برگزار شد. آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی پای منبر صاحب‌الزمانی نشست و یکی از همراهان خودش به نام حجت‌الاسلام ساجدی شیرازی را روی منبر فرستاد تا سخنرانی کند. این نخستین بار بود که مردم مشهد، برفراز منبر صاحب‌الزمانی، چنین سخنانی را می‌شنیدند. در گزارش شهربانی درباره این مراسم آمده‌است: «در حدود ساعت ۱۸ آقای ساجدی شیرازی در مسجد گوهرشاد به منبر رفت... عیناً گفت: یهودی‌ها بین مسلمانان تفرقه انداخته‌اند، باید ماها دست برادری به یکدیگر داده ارتباط خود را با یهودیان قطع کنیم و در برابر دشمنی آن‌ها به مبارزه برخیزیم.» سخنران بعد از نماز، ناصرالاسلام شیرازی بود؛ که در نطقی آتشین به افشای ماهیت رژیم صهیونیستی پرداخت فعالیت تبلیغی آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی نقش مهمی در شناخت مردم مشهد نسبت به ماهیت رژیم صهیونیستی داشت. مدتی بعد و با شروع فعالیت فدائیان اسلام در مشهد و نیز توجه تشکل‌های مذهبی موضوع حمایت از مردم فلسطین و جنگ با اشغالگران صهیونیست به بخشی جدانشدنی از فعالیت‌های سیاسی مذهبیون مشهد تبدیل شد.
نظر شما