به گزارش قدس آنلاین، به گفته مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو، قرار است به زودی ۲۰۷ و تارا در بورس کالا عرضه شوند، عرضه‌ای که به اعتقاد وی هم به نفع تولید کننده است وهم مصرف کننده و سایر ذی‌نفعان.

به طور کلی فروش خودرو در بورس بخشی از طرح «ساماندهی صنعت و بازار خودرو» بود که در مجلس دهم مطرح؛ اما به دلیل مخالفت شورای نگهبان مسکوت ماند. این طرح بار دیگر در مجلس یازدهم مطرح و با اقبال مواجه شد و این‌گونه خودرو با حضور کرمان موتور و گروه خودرویی بهمن وارد بورس کالا شد.

اما پس از مدتی و در خرداد ماه ۱۴۰۱، وزارت صمت با انتشار بیانیه‌ای ضمن اعلام توقف عرضه خودرو در بورس در خصوص علت این اقدام گفت: عرضه خودروهای پر تقاضا و کم تعداد در بورس کالا منجر به افزایش نجومی قیمت آن‌ها و همچنین سه قیمتی شدن آن(قیمت محصول، قیمت بورس، قیمت بازار) می‌شود. به عبارتی با توجه به شکاف بین عرضه و تقاضا، در عمل عرضه خودرو در بورس منجر به افزایش لجام‌گسیخته خودرو نسبت به قیمتی که شرکت عرضه می‌کند، خواهد شد و بر اساس آن نیز احتمال شکل‌گیری قیمت ثالثی فراتر از هر دو قیمت تولیدکننده و قیمت بورس در سطح بازار خودرو وجود خواهد داشت.

در نهایت اما مدیران عامل ایران خودرو و سایپا در مجمع عمومی سالانه شرکت‌های خود، از عرضه برخی از محصولات این دو گروه خودروسازی در بورس کالا خبر دادند، همچنین وزارت صمت نیز اعلام کرد که در مرحله اول آن دسته از خودروهایی که از روند قرعه‌کشی خارج می‌شوند به بورس می‌آیند. اخیرا هم شرکت ایران خودرو اعلام کرد به زودی دو خودروی خود را به بورس وارد خواهد کرد. حال باید دید این راه‌حل تا چه اندازه می‌تواند در ساماندهی بازار خودرو موثر باشد.

سرمایه‌گذاران بورس خودرو، لزوما مصرف کننده نیستند

بابک صدرایی درخصوص بورسی شدن خودرو و مزایایی که ممکن است برای مصرف کننده داشته باشد به خبرنگار ما گفت: با ورود خودرو به بازار بورس، دست دلال از بازار خودرو کوتاه می‌شود؛ اما در این میان اتفاقی که رخ می‌دهد اینکه ممکن است بسیاری از افرادی که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند، مصرف کننده نباشند.

وی ادامه داد: افرادی که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند معمولا به دلیل اوضاع نابه‌سامان بازار و باتوجه به اینکه نمی‌خواهند سرمایه‌شان راکد بماند، آن را وارد بورس می‌کنند که با ورود خودرو به بازار بورس، این افراد بر روی این خودروها سرمایه‌گذاری می‌کنند، بنابراین این سرمایه‌گذاران لزوما مصرف کننده نیستند.

این کارشناس صنعت خودرو در خصوص چرایی ورود خودرو به بازار بورس، بیان کرد: به طور کلی شرکت‌های خودروسازی وقتی نمی‌خواهند به دلایلی قیمت خودرو را افزایش دهند و یا اینکه دولت به آنان اجازه افزایش قیمت را نمی‌دهد، با وارد کردن خودرو به بورس برای این دستگاه‌ها قیمت سازی جدید انجام می‌دهند.

بورسی شدن خودرو راه‌حلی مقطعی

صدرایی ضمن بیان اینکه تصور نمی‌کنم بورسی شدن خودرو تاثیری مثبت برای مصرف کننده داشته باشد، تصریح کرد: زمانی که خودرویی در سامانه قرعه کشی عرضه می‌شد تعدادی از این خودروها با قیمتی کمتر از بازار به دست مصرف کننده می‌رسید؛ اما با وارد کردن این دستگاه‌ها به بورس، هم قیمت آن خودرو افزایش می‌یابد و هم اینکه این دستگاه‌ها از دست مردم خارج می‌شوند.

وی با مقطعی دانستن این راه‌حل‌ها برای صنعت خودرو، خاطرنشان کرد: صنعت و بازار ما هر دو راه قرعه کشی و بورسی کردن را امتحان کرده است. آیا واقعا تاثیر مثبت داشته است؟

این کارشناس صنعت خودرو قیمت ارز، تورم، کاهش ارزش پول ملی، افزایش هزینه‌های تولید و عدم بهره‌وری را مهمترین دلایل وضعیت فعلی صنعت خودرو برشمرد و در پاسخ به اینکه آیا دو خودروی اعلام شده از طرف ایران خودرو در بورس مورد اقبال قرار می‌گیرند باتوجه به اینکه خودروی شاهین مورد توجه قرار نگرفت، تصریح کرد: متاسفانه هیچ چشم اندازی برای رسیدن به یک ثبات اقتصادی ولو با دلار بیش از ۳۰ هزار تومان وجود ندارد، بنابراین تصور می‌کنم سرمایه‌های سرگردان به سمت این خودروها حرکت می‌کنند و فضاسازی می‌کنند که قیمت این خودروها را در بورس افزایش دهند که به تبع آن تب این افزایش قیمت به بازار آزاد کشیده می‌شود و قیمت بالاتر هم می‌رود.

ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا راه‌حل نهایی ساماندهی بازار خودرو

صدرایی در بخش دیگری از سخنان خود راه حل نهایی به سامان رسیدن بازار خودرو را ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا دانست و بیان کرد: چنانچه خودرویی که تولید می‌شود به صورت شفاف و واقعی به بازار عرضه نشود و به تبع آن تقاضا هم واقعی نشود و از دیگر سو تا زمانی که نرخ دلار و اقتصاد ما به ثبات نرسد و تورم از این حالت لجام گسیخته خارج نشود، ما همچنان شاهد اوضاع فعلی خواهیم بود.

وی تاکید کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۰ تاکنون نرخ تمامی اقلام مصرفی در کشور افزایش یافته است، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که تنها قیمت خودرو ثابت بماند اینکه برخی از احتمال ارزان شدن خودرو سخن می‌گویند، امیدی واهی و حرفی پوپولیستی است.

این کارشناس صنعت خودرو در پایان ضمن تاکید بر اینکه به طور کلی نمی‌توان در درازمدت خودرو را در بورس نگاه داشت، گفت: تاکنون نشنیده‌ام که در دیگر کشورها خودرو را در بورس عرضه کنند، چراکه خودرو در دنیا یک کالا مصرفی است.

یکی از رموز موفقت یک اقتصاد سالم توجه به مسئله رقابت است. رقابت در تولید هم افزایش کیفیت محصول را به دنبال دارد و هم عاملی در جهت قیمت‌گذاری اصولی و منصفانه است.

اصولا در اقتصادی که رقابت تعیین کننده نباشید، تخصیص منابع به اتلاف منابع می‌انجامد و نوآوری رخ نمی‌دهد. صنعت خودروسازی هم از این قاعده مستثنا نیست و تا زمانی که مدیران و دولتمردان ما دست از قیمت‌گذاری دستوری نکشند و امکان واردات خودرو بدون انحصار را فراهم نکنند این صنعت نه‌تنها به درجا زدن ادامه می‌دهد که نارضایتی هم ایجاد می‌کند.

خبرنگار: فرزانه زراعتی