صرف‌نظر از اینکه در کشاکش نبرد بین ضرورت برگزاری یک سنت کهن ایرانی پس از دو سال کرونایی و تورم کمرشکن، کدام یک پیروز می‌شود و ایرانی‌ها یلدای امسال را دور هم می‌گذرانند یا در جمع محدود خانواده، فعالان اتحادیه‌های میوه و تره‌بار و آجیل و خشکبار در گفت‌وگو با قدس شرایط بازار را مثبت ارزیابی می‌کنند و مبتنی بر مشاهداتشان توقع دارند کسب‌وکارشان روزهای منتهی به شب اول زمستان را داغ و پر مشتری بگذرانند.

بازار میوه، یلدایی پررونق را نوید می‌دهد
رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار تهران درخصوص وضعیت بازار این محصولات در آستانه شب یلدا به قدس می‌گوید: تهران، قلب ایران است و هر کمبود یا فراوانی در حوزه میوه و تره‌بار کشور وجود داشته باشد، در همین جا محسوس است. خوشبختانه امسال از نظر تأمین میوه و تره‌بار کمبودی به ما گزارش نشده چون خوشبختانه آفت‌های فصلی نداشتیم و بخش خصوصی هم برای شب چله پیش‌بینی‌های لازم را انجام داده است.
اسدالله کارگر به نظارت‌های چند لایه بر بازار اشاره و اضافه می‌کند: سازمان تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف، اتحادیه میوه و تره‌بار و نیروهای داوطلب کنترل و نظارت بر بازار را بر عهده دارند و برای شب چله هم این رصدها تقویت می‌شود. به گفته وی، میوه‌های پرمصرف یلدایی از قبیل مرکبات در مقایسه با سال گذشته و با لحاظ هزینه‌های سنگین تحمیل شده بر تولیدکننده، افزایش قیمت خاصی نداشته یا این افزایش در مقایسه با تورم عمومی کشور و دیگر کالاها بسیار ناچیز بوده است. کارگر خاطرنشان می‌کند: در حوزه مرکبات تولیدکننده در حال زیان بیش از پیش است چون تولید پرتقال تامسونی که از ۶ تا ۲۵ هزار تومان قیمت می‌خورد، برای کشاورز به صرفه نیست.
رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار تهران می‌گوید: معمولاً در خریدهای مناسبتی مانند یلدا و شب عید، آخرین جایی که مردم به سراغش می‌روند خرید میوه است و امسال هم پیش‌بینی می‌کنیم به دلیل مرتفع شدن محدودیت‌های کرونایی، شاهد دورهمی‌ها، استقبال از خرید و مناسب بودن وضعیت فروش باشیم.

انتظار افزایش ۱۰۰درصدی فروش در بازار آجیل و خشکبار
رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار کشور هم در گفت‌وگو با خبرنگار قدس پیش‌بینی می‌کند فروش واحدهای صنفی این حوزه مبتنی بر مشاهدات میدانی، حدود ۱۰۰درصد افزایش داشته باشند.
علیرضا ارزانی ممقانی می‌گوید: مراجعات زیاد و خریدهای مردم در روزهای جاری به فروشگاه‌های آجیل و خشکبار نشان می‌دهد امسال و پس از مرتفع شدن دستورالعمل‌های محدودیت‌زای کرونایی، یلدای پررونق و پرفروشی برای واحدها رقم می‌خورد. وی در توضیح تغییرات قیمتی آجیل‌های پرمصرف یلدایی نسبت به سال گذشته خاطرنشان می‌کرد: برخی اقلام مانند بادام درختی و فندق و مغز این دو محصول، نسبت به سال گذشته افزایش قیمت نداشته‌اند. برخی اقلام مانند پسته افزایش ۱۰ تا ۱۵درصدی را تجربه کرده‌اند و اقلامی نظیر تخمه کدو و تخمه ژاپنی کاهش قیمت داشته‌اند. به گفته رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار کشور محصولات این حوزه طی یک سال گذشته، درمجموع تورمی ۱۰ تا ۱۵درصدی را به خود دیده‌اند که افزایش‌های اخیر نرخ ارز در این افزایش به‌خصوص در افزایش قیمت پسته، تأثیر داشته و هم‌اکنون در آستانه سال جدید میلادی، تقاضا برای آجیل ایرانی در بازارهای جهانی هم بالا رفته است و اقلام وارداتی مانند تخمه آفتابگردان و بادام زمینی هم متأثر از افزایش نرخ ارز افزایش قیمت را تجربه می‌کنند. او ضمن تأکید بر اینکه با واحدهای متخلف برخورد می‌شود، می‌گوید: هرچند آجیل و خشکبار به دلیل تنوع کیفی و غیرکارخانه‌ای بودن، نرخ مصوب و مشخصی ندارد، اما کمبودی در بازار نیست و بهتر است مردم از واحدهای دارای پروانه کسب خرید کنند.

یلدای «متوسط‌ها» در سرگیجه قیمت‌ها
از امیدها و پیش‌بینی‌های اقتصادی و کسب‌وکاری فعالان حوزه میوه و تره‌بار و آجیل و خشکبار در روزهای منتهی به یلدای ۱۴۰۱ که بگذریم، بد نیست نگاهی بیندازیم به فهرست قیمتی این محصولات که البته توسط همین اتحادیه‌ها استخراج و منتشر شده است، اما با واقعیت بازار (واحدهای خرده‌فروشی) و قدرت جیب خانوارهای قشر متوسط جامعه ایرانی تا حدود زیادی متفاوت است.
بر اساس اعلام اتحادیه میوه و تره‌بار هم‌اکنون در میادین مرکزی، هر کیلو هندوانه با کیفیت‌های مختلف بین ۵ تا ۹ هزار تومان، انار ساوه بین ۱۰تا ۳۰ هزار تومان و انار شیراز ۱۵ تا ۳۵ هزار تومان (با سود حداکثر ۳۵درصدی در خرده‌فروشی‌ها) عرضه می‌شود. آن‌هایی که از قدرت خرید بالاتری برخوردارند و می‌توانند یلدای لوکسی را رقم بزنند اما گواهی می‌دهند قیمت میوه‌های خشک (انبه، آناناس و توت فرنگی) بالاتر از کیلویی یک میلیون تومان و موز خشک هم کیلویی ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
با توجه به روایت قیمتی سبد یلدایی۱۴۰۱ بدون شک امسال یلدایی فراموش نشدنی برای مردم ایران رقم می‌خورد چراکه از یک سو پس از دو سال محدودیت‌زای کرونایی، مجال دورهمی‌هایی از این دست برای خانواده‌ها تا حدودی فراهم شده، اما از دیگر سو و بنا به اذعان مقامات کارگری، شب یلدا برای یک خانواده چهار نفره ایرانی با صرف شامی مختصر، نزدیک به ۵/۲‌میلیون تومان (معادل یک سوم حقوق ماهانه کارگران) تمام می‌شود، تا بدین وسیله یلدای ۱۴۰۱ اقشار متوسط و ضعیف، زیر فشارهای تورمی پساکرونایی یا به دور از دورهمی‌های خانوادگی یا با دورهمی اما اقتصادی و مختصر برگزار شود.

خبرنگار: فرزانه غلامی