«انقلاب اسلامی» تاریخ معاصر ایران را آنچنان تحت تأثیر قرار داد که سرمنشأ حرکتی عظیم و غیرقابل ‌پیش‌بینی در عصر حاکمیت تمدن غرب بر جهان شد.

امتداد امام(ره)/ مروری بر تبیین نظرات و آرای امام خمینی (ره) از منظر رهبر معظم انقلاب

وجود چنین نقطه عطفی در تاریخ ایران با رهبریِ بی کم و کاست امام خمینی(ره) محقق شد. از این رو بود که امام نه ‌تنها امامِ روزهای پیش از رحلت خویش بود، بلکه امام روزها و سال‌های آینده نیز شد. امری که با رهبری و زعامت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مقام نظر و عمل ادامه یافت و ایشان در جایگاه رهبری امت اسلامی، در فرصت‌های مختلف به تبیین اندیشه و راه امام راحل پرداخته‌ و همچنان نیز می‌پردازند. 
پس از رحلت امام خمینی(ره) آنچه برای ادامه راه ایشان ضرورت داشت، جلوگیری از تحریف خط مشی امام(ره) بود.
رهبر معظم انقلاب بارها عنوان کرده‌اند نخستین حربه دشمن، به فراموشی سپردن امام (ره) است.
ایشان در این خصوص می‌فرمایند: «یک ‌وقت هست که یک شخصیت را به ‌کلی پامال می‌کنند. یعنی ذکر و یاد او را و اسم او را انساء می‌کنند؛ بعدها درباره یک انسانی، توطئه سکوت به وجود می‌آورند؛ درباره او حرف نمی‌زنند، از او سخنی نقل نمی‌کنند، از زیبایی‌ها و شگفتی‌های زندگی او مطلبی را یادآوری نمی‌کنند» بنابراین، بایستی مداماً این توطئه شوم را خنثی کرد.
می‌توان به این مسئله اشاره کرد که رهبر معظم انقلاب از رهگذر تبیین مکتب امام خمینی(ره)، نقشه کلان منظومه فکری و عملی انقلاب اسلامی را ترسیم می‌کنند. رهبر معظم انقلاب با بیان ابعاد مختلف مکتب امام خمینی(ره)، مخاطب را پای درس ایشان آورده و در جایگاه یک شاگرد ممتاز، به تبیین این مکتب برای مخاطبان می‌پردازند.
شایان‌ ذکر است رهبر معظم انقلاب، این اقدام را در راستای مقابله با دومین حربه دشمن که عبارت از تحریف و ایجاد انحراف در مکتب امام خمینی (ره) است انجام می‌دهند؛ ایشان در خصوص تحریف الگوها و اسوه‌های یک ملت می‌فرمایند: «پس ببینید که واقعاً این شیوه دشمن گرفته و ما امروز در مقابل یک تحریف چندین قرنی قرار داریم، ما در مقابل یک چنین انبوه متراکمی از دروغ قرار داریم. بایستی از لابه‌لای این‌ همه دروغ‌ها، این‌ همه ظلمت‌های متراکم، حقیقت منور را و حقیقت درخشان را کشف کنیم و بیرون بیاوریم. کار مشکلی هم هست، اما شدنی است». 

تبیین مکتب امام خمینی(ره) از منظر رهبر معظم انقلاب
در مسیر مقابله با انحراف از شناخت مکتب امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب از زاویه‌های متعددی به تبیین این مکتب پرداخته‌اند. تبیین اصول مکتب سیاسی امام(ره)، شاخصه‌های مکتب امام(ره)، اشاره به ابعاد سه‌گانه «عقلانیت»، «معنویت» و «عدالت» در مکتب امام خمینی(ره)، اشاره به اصول امام خمینی(ره) در ابعاد سیاست داخلی، سیاست خارجی، فرهنگ و اقتصاد، بیان اصول هفت‌گانه مکتب امام خمینی(ره)، ذکر مواردی نظیر «شخصیت قوی»، «صراحت در بیان»، «صداقت»، «ایمان» و «توکل» در بیان جذابیت‌های شخصیتی و «اسلام ناب»، «استقلال»، «آزادی»، «عدالت»، «سلطه‌ناپذیری»، «مردم‌سالاری»، «خودباوری» به‌ عنوان جذابیت‌های شعار امام(ره) و... نشان‌دهنده اهمیت پرداختن به مکتب امام خمینی(ره) و توجه دائم به آن است. 
مهم‌ترین ویژگی‌های مکتب امام خمینی(ره) را می‌توان در چند محور بیان کرد که نشانگر نیاز همیشگی ملت به تمسک به این مکتب برای رشد و پیشرفت در عرصه‌های مختلف است. از منظر رهبر معظم انقلاب نخستین ویژگی مکتب فکری امام خمینی(ره) این است که «متکی و مبتنی بر یک جهان‌بینی است که این جهان‌بینی عبارت است از توحید. همه فعالیت و همه منطق او مبتنی بود بر توحید که زیربنای اصلی همه تفکرات اسلامی است».
دومین ویژگی مکتب فکری امام خمینی(ره)، به‌روز بودن است؛ از نگاه رهبر معظم انقلاب، این مکتب «مسائل مورد ابتلای جوامع بشری و جامعه ایرانی را مطرح می‌کرد و مخاطبان، آن را حس می‌کردند». سومین و آخرین ویژگی مکتب امام خمینی(ره)، پویا، پرتحرک و عملیاتی بودن آن است؛ از منظر رهبر معظم انقلاب، این مکتب «مثل بعضی از اندیشه‌پردازی‌ها و تئوری‌سازی‌های روشنفکرانه نبود که در محفل بحث، حرف‌های زیبا و قشنگی است، اما در میدان عمل کارایی ندارد؛ منطق امام، فکر امام، راه امام، عملیاتی بود؛ قابل تحقق در میدان عمل بود؛ به همین دلیل هم به پیروزی رسید و پیش رفت؛ این حرکت، مسیر تاریخ کشور ما را عوض کرد».

تلاش برای «حرکت جامعه در خط امام (ره)»
همچنین رهبر معظم انقلاب به تبیین عناصر برجسته‌ای از مکتب امام خمینی(ره) و تفصیل آن‌ها می‌پردازند که به ‌نوعی، ارائه خوانشی جدید و به‌روز از اصل مورد نظر و تعیین راهبرد مقابله با مشکلات بر اساس اصل مذکور است. مؤلفه‌ای که در پرتو آن تلاش می‌شود، جامعه در مواجهه با چالش‌ها و مسیرهای مشقت‌بار، همواره در خط امام حرکت کرده و از مسیر اصلی منحرف نشود. به ‌عنوان نمونه اشاره به دو آسیب جدی در خط امام(ره) با عنوان «تحجر و انفعال» در خرداد سال ۷۶، تبیین «شاخصه‌های حضور در مکتب امام(ره)» پس از وقایع سال ۸۸، اشاره به مسئله «تحریف شخصیت امام خمینی(ره)» در خرداد سال ۹۴ همزمان با ارائه روایت‌های متضاد و متناقض از مکتب و سیره امام(ره)، تبیین «منطق مقاومت» در اندیشه امام خمینی(ره) همزمان با اوج مذاکرات هسته‌ای پس از بدعهدی آمریکا در برجام در سال ۹۸، ترسیم «امامِ تحول» و رویکرد تحول‌خواهی امام(ره) در سال ۹۹ و در طلیعه گام دوم انقلاب اسلامی، همه ‌و همه نشان‌دهنده ارائه روش حرکت و مقابله با چالش‌های موجود از جانب رهبر معظم انقلاب به امت اسلامی در راستای امتداد حرکت در خط امام(ره) است.
مؤلفه‌ دیگری که می‌توان در بیانات رهبر معظم انقلاب ملاحظه کرد، نگاه تمدنی به امام خمینی(ره) و تأثیر ایشان بر آینده بشریت است. در درجه اول، نسبت امام خمینی(ره) با جهان اسلام و در درجه دوم نسبت ایشان با جامعه جهانی مورد بحث ‌و بررسی قرار می‌گیرد. ارائه تحلیل‌های گسترده در خصوص مسائل پیرامون مراسم رحلت امام خمینی(ره) مؤیدی بر وجود نوعی پیوند میان مکتب امام خمینی(ره) به‌ عنوان مکتبی زنده و بالنده با مسائلی آن ‌سوی مرزهای جمهوری اسلامی است. 

تئوریزه کردن اندیشه‌های امام خمینی(ره) و نظام‌سازی برای آن
برای بسیاری باورکردنی نبود پس از امام خمینی(ره) آن یگانه دوران با آن عظمت مثال‌زدنی کسی بتواند جای خالی ایشان را پر کند اما امروز پس از گذشت بیش از سه دهه از زعامت این حکیم فرزانه و ورود به دهه چهارم با یک نگاه به گذشته به نظر می‌رسد شخصیت عظیم ایشان هم مثل امام خمینی(ره) نیاز به بازخوانی و مطالعه جدی‌تر و عمیق‌تر دارد. امتداد امام خمینی(ره) در تمام صحنه‌های سخت تصمیم‌گیری و اداره کشور، مهار بحران‌های داخلی و خارجی، به خاک انداختن تمام رقیبان پرمدعا و دشمن مستکبر و… با همان صلابت و استواری و شکوه، با همان حکمت و حلم و دوراندیشی دیده می‌شود. هر چه در این سه دهه به این سو حرکت کنیم این احساس در سراسر وجود انسان بیشتر و عینی‌تر می‌شود که وجود ایشان همان خمینی است با اقتضائات جدید و با مسائل نوپدید که در زمان زعامت امام(ره) وجود نداشت. 
بسیاری از اندیشه‌های امام خمینی(ره) در فرصت کوتاه رهبری ایشان فرصت تبدیل شدن به نظام پیدا نکرد. این مهم در دوران زعامت رهبر معظم انقلاب عملی شد. فلسفه سیاسی امام در قالب مردم‌سالاری دینی عرضه شد و در عمل هم تمام توان به کار رفت تا آسیب نبیند. صدور انقلاب که در آن زمان به کندی و تا حدودی بدون برنامه پیش می‌رفت، در این سه دهه نظام‌مند شد و با هزاران ساعت نفر مشاوره با استراتژیست‌های متخصص و جهادی تدوین و قدم به قدم در حال پیشروی و پیاده شدن طبق برنامه تعریف شده است. طرح بحث تهاجم فرهنگی و مبارزه با فساد از سه دهه پیش، طرح بحث موضوع علوم انسانی اسلامی، طرح نظریه اقتصاد مقاومتی و پیگیری‌های مجدانه حضرت ایشان از دیگر موضوعات بنیادی و کلیدی است که در سطح جامعه در راستای نظام‌سازی اسلامی مطرح کرده‌اند. 
بیانیه مهم، مبتکرانه، متفکرانه و دوراندیشانه گام د��م در این راستا تهیه و ابلاغ شده است. امروز این قدرت نظام‌سازی رهبر معظم انقلاب تحسین دوست و دشمن را برانگیخته و دقیقاً مثل زمان امام دیگر بزرگی نمانده که در قبال عظمت و کاردانی ایشان سر تسلیم فرود نیاورد. 

منابع:
تحلیل بر بیانات ۱۴ خرداد/سید مصطفی موسوی پژوهشگر هسته مکتب امام(ره) در مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع)
امام خمینی از دیدگاه مقام معظم رهبری/قدرت اللّه بهرامی (کـارشناس ارشـد عـلوم سیاسی)
آیت الله خامنه ای امتداد شکوهمند امام خمینی/حجت الاسلام دکتر محمد عرب صالحی

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.