تحولات منطقه

شاید هنگامی که «کوین مک‌کارتی» شنبه ۱۷ دی ۱۴۰۱ پس از ۱۵ دور رأی‌گیری، با کنار زدن رقبا در قامت یک پیروز و با چشمانی ذوق‌زده با چکش بر میز کوبید و اعلام نخستین جلسه رسمی مجلس نمایندگان آمریکا را جشن گرفت، فکرش را هم نمی‌کرد کمی بعد توسط هم‌حزبی‌های خود رکب بخورد و کله پا شود. اما این اتفاق افتاد.

بلبشوی سیاسی در آمریکا/ نگاهی به ابعاد و پیامدهای برکناری رئیس مجلس نمایندگان آمریکا که برای نخستین بار در تاریخ رخ داد
زمان مطالعه: ۶ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین،  در میانه آشوب، چنددستگی و هرج و مرج سیاسی این روزهای ایالات متحده، شامگاه گذشته منابع رسانه‌ای برکناری رئیس مجلس نمایندگان آمریکا را اعلام کردند؛ رخدادی که برای نخستین‌بار در تاریخ ایالات متحده رقم خورد.

تصمیم برای استیضاح مک‌کارتی، به پیشنهاد مت گاتز از نمایندگان جمهوری‌خواه نزدیک به دونالد ترامپ انجام شد.

به گفته منتقدانش، مک‌کارتی با دموکرات‌ها برای جلوگیری از تعطیلی دولت جوبایدن، همکاری کرده بود. در این رأی‌گیری هشت عضو تندروی جریان جمهوری‌خواه علیه رهبر حزب خود رأی دادند و در کنار ۲۰۸ دموکرات قرار گرفتند.

به این ترتیب نمایندگان با ۲۱۶ رأی موافق و ۲۱۰ رأی مخالف، مک‌کارتی را از سمت ریاست این مجلس کنار گذاشتند تا لقب کوتاه‌ترین زمان حضور در این سمت (۲۶۹ روز) از سال ۱۸۷۶ به او تعلق بگیرد. 

پس از این اتفاق «پاتریک مک هنری» به عنوان رئیس موقت سوگند خورد. برکناری رئیس مجلس نمایندگان رویدادی بی‌سابقه در آمریکاست و نخستین‌بار است که در تاریخ ایالات متحده یک رئیس مجلس از سمت خود برکنار می‌شود.

این رأی همچنین نشان‌دهنده عمیق‌تر شدن شکاف‌ها در حزب جمهوری‌خواه است و البته نگرانی‌ها درباره آغاز دور جدیدی از اختلال در عملکردها در آمریکا را نیز افزایش می‌دهد؛ چراکه این مجلس تا زمانی که رئیس جدیدی برای آن انتخاب نشود، نمی‌تواند به امور قانون‌گذاری بپردازد.

در ایالات متحده، رئیس مجلس نمایندگان، ارشدترین عضو مجلس سفلای کنگره و دومین نفر در ردیف جانشینی رئیس جمهوری (پس از معاون رئیس جمهوری) است.

این اتفاق البته واکنش‌های گسترده به دنبال داشت. دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی 

«تروث سوشال» نوشت: «چرا جمهوری‌خواهان همواره در حال جنگ با خودشان هستند؟ چرا با دموکرات‌های چپ افراطی که کشور ما را ویران می‌کنند، مبارزه نمی‌کنند؟» کاخ سفید نیز اعلام کرد پرزیدنت بایدن مشتاق همکاری با مجلس نمایندگان پس از انجام مسئولیت خود برای انتخاب رئیس جدید است.

کوین مک کارتی ۵۸ ساله اما پس از برکناری از سمت خود گفته است دیگر دوباره برای ریاست مجلس نمایندگان آمریکا وارد رقابت نخواهد شد و چنین اقدامی جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان را تهدید می‌کند تا در هرج و مرج و آشفتگی بیشتری فرو روند.

او افزود: از تلاش‌هایی که قبل از برکناری انجام دادم، پشیمان نیستم و به دستاوردهای خود در دوره گذشته افتخار می‌کنم. مک کارتی افزود: برای جلوگیری از تعطیلی دولت به خاطر مردم آمریکا ریسک کردم، اما چگونه می‌توانستیم با هشت نماینده جمهوری‌خواه تندرو در کنار حزب مقابل حکومت کنیم؟ به اذعان مک کارتی، شکاف واقعی و مشکل بزرگی در مجلس نمایندگان وجود دارد. 

کودتا در حزب جمهوری‌خواه 
فؤاد ایزدی تحلیلگر مسائل آمریکا در گفت‌وگو با قدس در پاسخ به این پرسش که برکناری مک کارتی به نفع کدام جریان سیاسی درایالات متحده است، گفت: اقلیتی که علیه رئیس مجلس نمایندگان قیام کردند، طرفداران ترامپ و هم حزبی‌های مک کارتی بودند؛ بنابراین آشفتگی موجود بزرگ‌ترین نشانه افول ساختار سیاسی در آمریکاست.

وی تصریح کرد: علت دعوایی که مک کارتی با هم‌حزبی‌های خود در کنگره داشت و به نوعی موجب سرنگونی وی شد، بودجه‌ای بود که او به جنگ اوکراین اختصاص نداد و همین امر منجر شد دوستان و هم‌حزبی‌هایش  به او رحم نکنند، این برکناری هویت اصلی کنکره آمریکا را نشان می‌دهد، رئیس مجلسی که به راحتی از سمت خود برکنار می‌شود، نشانه وجود مشکلات شدید سیاسی و حزبی در این کشور است.

او در ادامه افزود: امروز جامعه آمریکا در حال دوقطبی شدن است و این حالت ادامه‌دار خواهد بود و این مسئله هیچ برون‌رفتی نخواهد داشت و تا انسداد سیاسی و افول ایالات متحده ادامه خواهد داشت.

کارشناس ارشد مسائل آمریکا با اشاره به این ضرب‌المثل فارسی که «اسب‌ها در سربالایی همدیگر را گاز می‌گیرند» آن را مصداق بارز این روزها در تحولات سیاسی در داخل ایالات متحده دانست و اظهار کرد: این یعنی جمهوری خواهان به جای همکاری در شرایط سخت به دنبال مقصرنمایی هستند و در این مسیر مک‌کارتی، هم حزبی خود را برکنار کردند. موضوع برکناری مک‌کارتی دعوا در درون حزب جمهوری‌خواه است و یک کودتا توسط اقلیتی علیه اکثریتی محسوب می‌شود و جرم مک‌کارتی این بود که با دموکرات‌ها بر سر بودجه ۴۵ روزه به توافق رسیده بود تا از  تعطیلی  دولت  جلوگیری شود .

وی درباره تبعات این رخداد اظهار کرد: در آمریکا به رئیس مجلس نمایندگان لیدر می گویند  و تا زمانی‌که  رهبر بعدی ( مجلس) مشخص نشود، هیچ قانونی در کنگره  نمی‌تواند اجرا شود. مجلس نمایندگان از روز گذشته به مدت  یک هفته تعطیل خواهد بود و در چهارشنبه هفته آینده قرار است انتخاب رئیس جدید توسط نمایندگان رأی‌گیری شود. با تعطیلی مجلس، سنا نیز تعطیل خواهد شد؛ چراکه اگر مجلس، قانونی را ارائه و سنا کاری انجام دهد، خروجی کنگره صفر خواهد بود؛ پس باید رهبر مجلس مشخص و سپس قانون به تصویب رسد.

تأثیر مهم بر انتخابات ۲۰۲۴
اما مرتضی مکی دیگر تحلیلگر مسائل آمریکا هم درباره علل برکناری رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و پیامدهای این اتفاق بی‌سابقه گفت: برکناری مک‌کارتی  نشانه شکاف عمیق  در میان جمهوری‌ خواهان است. به این معنی که برخی از جناح راست این حزب خواستار عدم ارسال کمک‌های مالی و نظامی به جنگ اوکراین هستند.  اما توافقاتی که مک‌کارتی با کاخ سفید برای جلوگیری از تعطیل شدن دولت فدرال  انجام داد، انتقادات جدی به همراه داشت و همین منجر به برکناری وی توسط هم‌حزبی‌هایش در مجلس شد. این برکناری در انتخابات ریاست جمهوری  سال ۲۰۲۴ آمریکا تأثیرات مستقیمی به همراه خواهد داشت. طبیعتاً دموکرات‌‎ها می‌توانند از این فرصت بدست آمده بهترین استفاده رااز فضای سیاسی آمریکا ببرند.

مکی با اشاره به بازتاب‌های داخلی و خارجی برکناری مک کارتی در ایالات متحده گفت: هرچند این برکناری در کوتاه‌مدت تأثیر خاصی بر سیاست آمریکا نخواهد داشت، ولی در بلندمدت به ویژه پس از برگزاری انتخابات ۲۰۲۴ ریاست جمهوری، عرصه سیاست خارجی آمریکا همراه با تغییرات رویکردی به ویژه در رابطه با برخی از کشورهای اروپایی از جمله اوکراین و حتی شرقی خواهد بود و مبادلات سیاسی و امنیتی واشنگتن با متحدانش احتمالاً تغییر خواهد کرد.

زلزله سیاسی در آمریکا
مهدی مطهرنیا دیگر تحلیلگر مسائل آمریکا هم درباره دودستگی در جامعه حزبی  آمریکا در طول سه دهه اخیر، گفت: برکناری مک کارتی نشان‌دهنده تلاطم‌های سیاسی در میان نخبگان ایالات متحده و بازتعریف سامانه‌ها و سازه‌های سیاسی جدید در این کشور است. امروز در بدنه احزاب ایالات متحده، جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها تنوع ایده‌ای متمایزی را از یکدیگر تجربه می‌کنند؛ به‌طوری‌که  در دهه‌های گذشته دو حزب به‌صورت یک سازمان منسجم با ایده‌های معین و دور از تنوعات دیدگاه‌های مختلف به‌سر می‌بردند.

وی تصریح کرد: از سال‌های نخستین قرن ۲۱ میلادی به بعد که منجر به روی کار آمدن باراک اوباما در انتخابات سال ۲۰۰۸ شد، زنگ‌هایی در جامعه سیاسی آمریکا به‌صدا درآمد، به گونه‌ای که نوعی از  دموکرات‌ها روی کار آمدند که یکی از آن‌ها اوباما بود.  او خود را نماینده نودموکرات‌ها معرفی کرد .در کنار آن ترامپ  خود را نماینده پست‌نومحافظه‌کاران آمریکا معرفی و چهره‌ای جدیدی در حزب جمهوری‌خواهان  آمریکا ایجاد کرد.

این کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: امروز در عرصه بین‌الملل و فضای عمومی، آمریکا خود را به‌عنوان یک جامعه متعهد سیاسی معرفی می‌کند، اما برکناری رئیس مجلس نمایندگان، جامعه ایالات متحده را خدشه‌دار کرده است. امروز جامعه نوپدید آمریکا نمی‌تواند با احزاب و شخصیت‌های کهن ارتباط معناداری پیدا کند، به‌طوری‌که یا احزاب  باید خود را تغییر دهند و یا اینکه دستخوش تغییرات پی در پی در عرصه سیاست خواهند شد .

مطهرنیا با اشاره به اینکه برکناری مک کارتی از مجلس نمایندگان می‌تواند به‌عنوان یک زلزله سیاسی در جامعه ایالات متحده مطرح شود، گفت: تلاش‌های راست‌گرایان جمهوری‌خواه  برای برکناری مک کارتی از ریاست مجلس اهمیت جدی دارد، این درحالی است که عزل وی توسط هم‌حزبی‌هایش صورت گرفته و بیشتر اختلافات بر سر لایحه بودجه دولت بایدن بوده است. از سویی جمهوری‌خواهان تندرو و طرفداران ترامپ این طرح را مطرح کردند و ازاینکه وی با دموکرات‌های جلوگیر از تعطیلی دولت همکاری کرد، از عملکردش راضی نبودند.

مطهرنیا به نحوه انتخاب مک‌کارتی در سال گذشته پرداخت و افزود: زمانی‌که وی پس از ۱۵ دور رأی‌گیری به ریاست مجلس انتخاب شد یک مناقشه بی‌سابقه را در مجلس نمایندگان میان دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات شاهد بودیم. حال اینکه مک‌کارتی پس از حدود ۲۷۰ روز از سمت خود برکنار شد، اوج اختلافات را نشان می‌دهد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • مدیر سایت مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظرات پس از تأیید منتشر می‌شود.
captcha