حمید اسدی -خبرنگار تحریریه جوان قدس: هفته گذشته اخبار مهمی در رابطه با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت منتشر شده بود مبنی بر پایان یافتن تحریم تسلیحاتی کشورمان ؛ قطعنامه ای که در تیر ماه سال ۱۳۹۴ به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد رسید . این موضوع که باعث محدودیت های گسترده فعالیت های هسته ای و موشکی به ویژه موشک های بالستیک شده بود . یکی از بهانه های کشور های ۵+۱ آزمایش های موشکی بالستیک ایران است که به ادعای آنها این موشک ها توان حمل کلاهک های هسته ای را دارا می باشند .
جمهوری اسلامی ایران بارها گفته است که هیچ وقت ، دنبال ساخت سلاح های کشتار جمعی از جمله هسته ای نمی رود و تنها استفاده صلح آمیز از فعالیت های اتمی را انجام می دهد . اما کشور های عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل متحد با وضع تحریم های مختلف اقتصادی ، نظامی و نفتی سعی در محدود کردن فعایت های نظامی را داشتند .
اما پایان رسیدن این قطعنامه باعث افزایش همکاری های نظامی و تسلیحاتی با کشور های دوست و هم پیمان می شود .در این راستا وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشورمان هفته گذشته همزمان با پایان یافتن مدت زمان این قطعنامه با صدور بیانیه ای این موضوع را یادآور و تصریح کرد که : وزارت دفاع در چارچوب مأموریت های ذاتی خود، مصمم به پیگیری تقویت قابلیت های موشکی و تسلیحاتی براساس الزامات دکترین امنیت ملی کشور می باشد.
ار آنجایی که جنگ اوکراین به دومین سال خود نزدیک می شود و کشور های غربی به رهبری آمریکا و ناتو با تزریق مداوم سلاح های مختلف در همه حوزه ها به اوکراین ، برای فرسایش توان دفاعی روس ها تلاش می کنند ، نیاز روسیه برای استفاده از تسلیحات متعارف ( تاکتیکی) هم پیمانان راهبردی خودش همچون ایران بیش از پیش احساس می شود .
این موضوع باعث گمانه زنی های تحلیلگران و رسانه های مختلف در مورد خرید و یا فروش برخی تسلیحات توسط ایران را مطرح کرده است . موشک های فاتح و ذولفقار سلاح هایی هستند که کارشناسان سیاسی معتقدند احتمال دارد توسط ایران به روسیه فروخته شود . هرچند که اخبار رسمی مبنی بر فروش سلاح از ایران به روسیه منشر نشده است ولی برای درک بهتر این موضوع برخی از مشخصات موشک بالستیک کوتاه برد (تاکتیکی ) فاتح را شرح می دهیم .
موشک فاتح ۱۱۰ (( نسل سوم)) :
وزن : ۳.۴۵۰
طول : ۸.۸۶
قطر : ۰.۶۱
برد نهایی : بین ۴۰۰ تا ۵۵۰ کیلومتر
برد موثر (( عملیاتی )) : ۳۰۰ کیلومتر
موتور : سوخت جامد ۱ مرحله ای
حداکثر سرعت : ۴.۵ ماخ
سقف پرواز : ۱۵۰کیلومتر
سامانه هدایتی : ژیروسکوپ / اپتیک
دقت : نقطه زن
قدرت ۲ به ۱
موشک بالستیک تک مرحله ای زمین به زمین سوخت جامد است . این سلاح توانایی حمل کلاهک ۵۰۰ کیلو گرمی را دارا می باشد .این موشک بر پایه خانواده موشک های زلزال طراحی و ساخته شده است فاتح ۱۱۰ کوتاه برد ، آزمایش موفقیت آمیز آن در سال ۱۳۸۱ انجام شد و با توجه به دقت بالا به عنوان یک موشک تاکتیکی دقیق نقطه زن، جایگزین شهاب ۱ شد. ضمن اینکه محدوده خطای این سلاح ۱۰ متر می باشد .
- مسئولیت هدایت و تغییر جهت این موشک ها به عهده چهار باله متحرک در سر آن و سه باله مثلثی شکل ثابت در انتهای بدنه این بالستیک تاکتیکی می باشد .
- تاکنون ۹ نسل از این خانواده ساخته شده است . این موشک در چهار نسل با نام فاتح ارتقا یافت که نسل چهارم نقطه زن و دارای برد بیش از ۳۵۰ کیلومتر می باشد . نسل اول با برد ۲۰۰ کیلومتر ، نسل دوم با برد ۲۵۰ کیلومتر و نسل سوم نیز با برد ۳۰۰ کیلومتر و دقت بالا می باشد .
- موشک بالستیک خلیج فارس در واقع نسخه دریایی ( ضد کشتی ) این سلاح کوتاه برد می باشد .
- همچنین موشک های هرمز ۱ و ۲ نمونه ضد رادار ، ذولفقار با برد ۷۵۰ کیلومتر و دزفول با برد ۱۰۰۰ کیلومتر نیز نسخه هایی برپایی موشک فاتح می باشند .
- همچنین موشک رعد ۵۰۰ نیز برد ۵۰۰ کیلو متر را دارد . این سلاح که دارای بدنه غیر فلزی کامپوزیتی با استفاده از الیاف کربن می باشد . پیشران این موشک سوخت جامد سبک کامپوزیتی به نام زهیر می باشد که به دلیل کاهش وزن آن به نصف برد آن نیز ۲۰۰ کیلو متر افزایش برد را داشته است .این سلاح در نیروی هوفضای سپاه پاسداران تولید شده است .
- مسئولیت هدایت و تغییر جهت این موشک ها به عهده چهار باله متحرک در سر آن و سه باله مثلثی شکل ثابت در انتهای بدنه این بالستیک تاکتیکی می باشد .
- ۲۱ اسفند ماه ۱۴۰۰ ( ۱۲ مارس ۲۰۲۲ ) مرکز استراتژیک دستگاه های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی در اربیل عراق توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با این ۱۰ فروند از این موشک مورد هدف قرار گرفت .
- سوریه و حزب الله لبنان از مقاصد صادراتی این تاکتیکی بالستیک کوتاه برد ساخت ایران در دهه ۸۰ بوده است .
- . سال ۲۰۱۲ امیلی لاندو مدیر پروژه کنترل تسلیحات و امنیت منطقه ای موسسه مطالعات امنیتی دانشگاه تل آویو در گفتگو با روزنامه جروزالم پست گفت : این حقیقت که ایران می تواند با موشک های فاتح ۱۱۰ اهدافی را در زمین و دریا مورد هدف قرار دهد ، به اهداف و منافع ایالات متحده آمریکا در منطقه اشاره دارد ( و خطر جدی علیه منافع آمریکا است ) . این موشک از اوایل دهه ۸۰ وارد خدمت عملیاتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شده است .
-
- موشک فاتح ۳۱۳
- ۳۱ مرداد ۱۳۹۴ نیز ، موشک فاتح ۳۱۳ با حضور رییس جمهور در سازمان هوافضای وزارت دفاع رونمایی شد .این نسخه ارتقا یافته فاتح ۱۱۰ می باشد که از جمله تغییرات این موشک با مدل های قبلی خود افزایش ۲۰۰ کیلومتری برد تا ۵۰۰ کیلومتر ، نقطه زن بودن با سامانه هدایتی اینرسی ( قابلیت هدایت تا لحظه اصابت ) و تغییرات وزنی کم نسبت به نمونه های خودش می باشد .
- در طراحی و ساخت این موشک زمین به زمین علاوه بر سبک سازی بدنه ، نسل پیشرفتهای از پیشرانه های سوخت جامد مرکب و سنسور که با دانش بومی طراحی شده نیز ، عملیاتی شده است . این سلاح قابلیت شلیک از سکو های ثابت و متحرک را می باشد .
موشک فتح ۳۶۰
موشک فتح ۳۶۰ یکی دیگر از اعضای خانواده فاتح می باشد . فتح ۳۶۰ ( تاکتیکی ) برای حمله دقیق در فواصل نزدیک کمتر از ۲۰۰ کیلومتر طراحی و توسعه داده شده است که مجهز به هوش مصنوعی می باشد . این سلاح به دلیل ابعاد کوچتر و وزن کمتر قابلیت شلیک همزمان بر روی لانچر را دارد .
به احتمال زیاد این موشک دارای بدنه غیر فلزی با الیاف کربن می باشد که برای کاهش وزن و افزایش سرعت در جابجایی پرتابگر ها موثر است .
همچنین فتح ۳۶۰ در واقع کوچکترین عضو خانواده فاتح نیز هست . عده ای از کارشناسان صنایع نظامی معتقدند ساخت این موشک پاسخی به سامانه موشکی هیمارس آمریکا است .ایران در نمایشگاه نظامی آرمیا ۲۰۲۲ روسیه این سلاح را با نام تجاری بی ام -۱۲۰ عرضه کرده بود .
رونمایی از این موشک در ۳۱ مرداد ۱۳۹۹ بود ودر اواخر همان سال به نیروی دریایی سپاه و در سال ۱۴۰۰ به نیروی زمینی ملحق شد .در سال ۱۴۰۱ نیز این موشک بالستیک کوتاه برد به سازمان رزم نیروی زمینی ارتش داده شد که برای اولین بار این نوع سلاح های بالستیک به یگانهای غیر سپاه تحویل داده می شد . برخی از ویژگی های این موشک سوخت جامد تک مرحله ای عبارتند از :
وزن :۷۸۷ کیلو گرم
طول : ۵.۱۷۵ متر
برد موثر : ۱۲۰ کیلومتر
حداکثر سرعت : ۴ماخ
دارای سامانه هدایتی ژیروسکوپی و اپتیکی ( نقطه زن )
با توصیف ویژگی های این سلاح و هزینه کمتر تولید آن نسبت به نمونه های چینی می توان دریافت که چرا کشور هایی چون روسیه علاقه مند به دریافت موشک های ساخت ایران هستند .
دکترین امنیت ملی
ناگفته نماند فروش سلاح از ایران به روسیه به منزله دخالت ایران در جنگ نیست ؛ چرا که دخالت در جنگ ها با راهبرد دکترین امنیت ملی جمهوری اسلامی مغایرت دارد و همانطور که رهبر معظم انقلاب هم به آن اشاره داشتند ، ما هیچ دخالتی در جنگ اوکراین نداشتیم و هر نوع اتهامی از هر سمتی علیه کشورمان بی اساس و دروغ است . خرید و فروش سلاح هم براساس پیمان ها و روابط بین کشور ها تنظیم و صورت می گیرد که این عملی رایج و متعارف است .
نظر شما