آمارها نشان می دهد که میزان سرانه ی مصرف انرژی در کشور ما نسبت به سایر کشورها بالاتر است. کارشناسان این امر را تا حد زیادی به ارزان بودن انرژی در ایران مربوط می دانند.

ما کشوری هستیم که ذخایر عظیم نفت و گاز داریم و به لحاظ منابع در مضیقه نیستیم. اما واقعیت این است که تولید این مواد هزینه بر است. از سوی دیگر، اگر حامل های انرژی در کشور به درستی مصرف شوند، امکان صادرات مازاد آن ها وجود دارد و می تواند برای کشور ارزآوری داشته باشد. اما هدر دادن این منابع به کسری تراز آن ها در کشور می انجامد و ممکن است به واردات محتاج شویم.

گاز به عنوان سوخت اصلی گرمایشی در منازل و خوراک عمده ی صنایع بزرگ اهمیت زیادی دارد و در آستانه ی فصل سرما لزوم مدیریت مصرف آن بیش از پیش مطرح می شود. متاسفانه مصرف بی رویه ی این ماده ی ارزشمند به کسری تراز آن در ماه های سرد سال منجر می شود و گاهاً مجبور می شویم گاز صنایع عمده را قطع کنیم. این اقدام ضربه ی مهلکی به صنایع وارد می کند و تهدیدی برای تولید ملی به شمار می رود.

به زعم بسیاری، تعرفه گذاری پلکانی راهکاری معقول برای عادلانه کردن پرداخت یارانه های پنهان انرژی است. نظرات سیدمحمد میرهاشمی را به عنوان یک کارشناس انرژی در مورد این موضوع جویا شدیم که در ادامه می خوانید.

میرهاشمی در خصوص این موضوع که بر اساس آمارها 25 درصد از گاز کشور را 10 درصد قشر مرفه جامعه استفاده می کنند، تصریح کرد: این موضوع درست است که باید قیمت های گاز مصرفی خانوارها به نحوی تصحیح شود که یارانه ای بابت اضافه مصرف پرمصرف ها پرداخت نکنیم. 

وی ادامه داد: و آن ها همین طور به مصرف غیربهینه ی خود ادامه می دهند. باید گاز مصرفی این اقشار قطع شود تا به مدیریت مصرف شان بپردازند.

میرهاشمی گفت: اعمال روش تعرفه گذاری پلکانی برای اقشار بسیار مرفه جامعه حداقل این مزیت را دارد که با اعمال روش تعرفه گذاری پلکانی می توانیم جلوی اعطای یارانه ی پنهان انرژی به آن ها را بگیریم.

این کارشناس انرژی توضیح داد: تعرفه گذاری پلکانی می تواند در مدیریت مصرف اقشار متوسط و پایین جامعه نقش داشته باشد. زیرا هزینه های گاز مصرفی برایشان قابل توجه است.

میرهاشمی گفت: تعرفه گذاری پلکانی به عدالت اجتماعی نزدیک است و باعث می شود در اعطای یارانه ی پنهان انرژی به اقشار مختلف جامعه تجدیدنظر کنیم. با استفاده از روش تعرفه گذاری پلکانی در واقع یارانه را از اقشار پردرآمد و مرفه جامعه می گیریم و آن را به اقشار پایین تر اختصاص می دهیم. این موضوع شرایط را به عدالت نزدیک تر می کند. همچنین مصرف بی رویه جریمه سنگینی در پی دارد که این سیگنال قیمتی موجب بهینه رفتار کردن و مصرف کردن پرمصرف ها خواهد شد.

وی ادامه داد: ما انحصاری در حوزه عرضه گاز در کشور داریم. اگر قرار است پرمصرف ها هزینه ی آزاد گاز را بپردازند، باید برایشان این امکان را به وجود بیاوریم که از هر جایی که می خواهند گاز مصرفی خودشان را تأمین کنند. شاید برای این اقشار به صرفه باشد که گاز مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر وارد کنند، باید این امکان را برایشان به وجود بیاوریم. نباید حالت انحصاری و سرکوبی با آن ها برخورد کنیم.

میرهاشمی  توضیح داد: نیاز به سیاست گذاری های دقیق و عاجل در حوزه ی بهینه سازی مصرف انرژی در کشور داریم. الان مصرف بی رویه ای داریم و همین امر باعث شده است که در تأمین نیازهای کشور در حوزه ی خانگی و صنعتی با مشکل مواجه شویم.

وی ادامه داد: عدم مدیریت مصرف گاز در کشور برایمان عدم النفع بالایی دارد. قطع گاز صنایع در فصول سرد سال ضرر زیادی به لحاظ اقتصادی به کشور می زند. اگر بتوانیم با روش های مختلف به مدیریت مصرف بپردازیم، سود چند وجهی برایمان خواهد داشت.