روزنامه جوان در واکنش به یادداشتی که در روزنامه هم‌میهن منتشر شد، نوشت: احمد زیدآبادی طی یادداشتی در روزنامه هم‌میهن، به موضوع میانجیگری روسیه میان ایران و آمریکا پرداخته شده و تلویحاً از آن حمایت کرده است، در حالی که اصلاح‌طلبان همواره برای رعایت ملاحظات غربی‌ها، مواضعی ضد روسیه داشته‌اند. همزمان با سفر لاوروف، وزیر خارجه روسیه به ایران، گمانه‌زنی‌هایی درباره پیشنهاد میانجیگری روسیه مطرح شد که البته از سوی تمامی طرف‌ها رد شد، اما این مسئله به تحلیل‌های گوناگون دامن زد. جالب است که اصلاح‌طلبان، علی‌رغم سابقه مواضع ضد روسی، از این سفر استقبال کردند. زیدآبادی در یادداشت خود نوشته است که هدف اصلی روسیه جلوگیری از جنگ میان ایران از یک‌سو و آمریکا و اسرائیل از سوی دیگر است و این مسئله می‌تواند فرصتی برای ایران باشد، به‌ویژه اگر همراه با تضمین‌های امنیتی و رفع کامل تحریم‌ها باشد. با این حال، او دستیابی به این هدف را مستلزم انعطاف‌پذیری بسیار دردناک از سوی تهران می‌داند.
تناقض در سخنان زیدآبادی آشکار است؛ از یک‌سو ارائه تضمین‌های امنیتی و رفع تحریم‌ها را به‌عنوان فرصتی در این میانجیگری مطرح می‌کند، اما همزمان تأکید دارد که ایران باید انعطاف دردناکی نشان دهد. مشخص نیست که در نهایت این ایران است که باید کوتاه بیاید یا طرف‌های مقابل که باید تضمین بدهند! در ادامه یادداشت، زیدآبادی به واکنش احتمالی جمهوری اسلامی به میانجیگری روسیه پرداخته و هشدار داده است که رد این پیشنهاد می‌تواند پیامدهای جدی داشته باشد، از جمله اینکه روسیه ممکن است در ازای دریافت امتیازات در جنگ اوکراین، به سمت همکاری با آمریکا و اسرائیل علیه ایران متمایل شود. او به‌طور ضمنی نتیجه می‌گیرد که پذیرش این میانجیگری برای ایران مفید خواهد بود.
نکته جالب توجه در یادداشت زیدآبادی این است که او اذعان می‌کند بخشی از نگاه ضد روس در میان اصلاح‌طلبان ناشی از توهم توطئه است. او می‌نویسد که بسیاری از ایرانیان، روسیه را کشوری غیرقابل اعتماد می‌دانند و این نگرش هم سابقه تاریخی دارد و هم به نظریه توطئه آلوده شده است. برخی محافل ایرانی، روسیه را عامل اصلی تشدید منازعات میان ایران و غرب می‌دانند و بر این باورند که مسکو از تحریم ایران سود می‌برد و بنابراین در مسیر آشتی تهران با غرب سنگ‌اندازی می‌کند. زیدآبادی در ادامه به شایعاتی اشاره می‌کند که عزل محمدجواد ظریف از معاونت راهبردی رئیس‌جمهور را به سفر لاوروف به تهران مرتبط می‌دانند و آن را نشانه‌ای از دخالت روس‌ها در مسائل داخلی ایران تلقی می‌کنند.
در مجموع این یادداشت موضعی متفاوت از دیدگاه سنتی اصلاح‌طلبان نسبت به روسیه را ارائه می‌دهد. در حالی که پیش‌تر نگاه غالب اصلاح‌طلبان ضد روسی بوده، در اینجا میانجیگری روسیه میان ایران و آمریکا به‌عنوان یک فرصت در نظر گرفته شده است. این تغییر موضع می‌تواند ناشی از تحولات جدید در عرصه سیاست خارجی ایران و نیاز به ایجاد گشایش‌هایی در روابط بین‌المللی باشد.
نظر شما