روزنامه ایران در بخشی از یک گزارش به نظارت سلیقهای ساترا بر محتواهای شبکه خانگی اشاره کرد و نوشت: یکی از مهمترین چالشها در حوزه نظارت بر فیلم و سریالهای شبکه خانگی، تعارض منافع بین ساترا (بهعنوان نهاد نظارتی زیرمجموعه صداوسیما) و پلتفرمهای نمایش است. وقتی نهادی که خود یک بازیگر در صنعت رسانه است، مسئولیت تنظیمگری و نظارت بر سایر بازیگران را نیز بر عهده داشته باشد، احتمال اعمال نفوذ و جهتدهی نظارت به نفع خود افزایش مییابد. بسیاری معتقدند که این تضاد، بهجای ایجاد نظم، به رقابت ناسالم و محدودیتهای غیرضروری برای پلتفرمها منجر شده است. پلتفرمها معمولاً بر این باورند که ساترا بهجای تعامل و همکاری، رقابت را تشدید کرده و از این طریق استقلال رسانهای و هنری آنها را تضعیف میکند.
برخی کارشناسان پیشنهاد میکنند که به جای ساترا، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید نقش نهاد تنظیمگر را ایفا کند. وزارت ارشاد تجربه طولانیتری در حوزه نظارت بر رسانهها دارد و ساختار اداری آن نیز برای این مسئولیت تعریفشدهتر است. این پیشنهاد، البته با چالشهایی همراه است، از جمله اینکه آیا این وزارتخانه میتواند استقلال لازم را برای نظارت منصفانه و کارآمد حفظ کند. در این میان، برخی معتقدند که مشکل اصلی نه در رفتار نظارتی ساترا بلکه در ساختار نادرست تنظیمگری این حوزه است. وقتی سازوکار تنظیمگری از ابتدا بر پایهای نادرست چیده شده باشد، نظارت نمیتواند عملکرد مؤثری داشته باشد.
یک راهکار دیگر، ایجاد یک نهاد صنفی مستقل برای تنظیمگری در این حوزه است. چنین نهادهایی در بسیاری از کشورها موفق عمل کردهاند، زیرا اعضای آن از درون صنعت انتخاب میشوند و بهخوبی با مشکلات و نیازهای حرفهای آشنا هستند. اما ضعف ساختاری و نبود وحدت رویه در میان تشکلهای صنفی، مانع از تحقق این مدل در ایران شده است. اختلافات داخلی، عدم انسجام و عدم تمایل به پذیرش مسئولیتهای سنگین تنظیمگری از جمله عواملی هستند که باعث شدهاند تشکلهای صنفی در ایران نتوانند نقش مؤثری ایفا کنند. علاوه بر این، عدم وجود یک قانون جامع و مدون در حوزه رسانههای تصویری و نبود یک نهاد مستقل برای حل اختلافات بین رسانهها و نهادهای دولتی، این مشکلات را تشدید کرده است.
طرحی که اخیراً مطرح شده و اختیارات بیشتری را به صداوسیما در نظارت بر VOD ها میدهد، نگرانیهایی درباره محدودتر شدن فضای فعالیت رسانههای تصویری ایجاد کرده است. در این طرح، وزارت ارشاد کنار گذاشته شده که این مسئله با انتقادهایی مواجه شده است. برخی معتقدند که این تمرکزگرایی میتواند استقلال پلتفرمهای خصوصی را تضعیف کند و به ترویج سلیقهایبودن نظارت منجر شود. اگرچه نظارت بر تولید محتوا در جوامعی که ارزشهای فرهنگی و مذهبی خاصی دارند، امری ضروری تلقی میشود، اما باید به نحوی اعمال شود که از اعمال سلیقه شخصی و محدودیتهای غیرضروری جلوگیری کند.
نبود یک قانون جامع و مدون که وظایف، اختیارات و محدودیتهای نهادهای نظارتی و تنظیمگری را مشخص کند، یکی از اصلیترین مشکلات این حوزه است. بدون چنین قانونی، همچنان شاهد برخوردهای سلیقهای، اختلافات بین نهادهای دولتی و عدم شفافیت در مقرراتگذاری خواهیم بود. در نهایت، به نظر میرسد که وجود یک نظام صنفی قوی و مستقل میتواند به سازماندهی یک نظام چهارچوبدار و هدفمند کمک کند و فضای رقابتی سالمتری را برای تولیدکنندگان محتوا فراهم آورد.
۱۹ اسفند ۱۴۰۳ - ۱۴:۰۰
کد خبر: ۱۰۵۴۷۷۷
روزنامه ایران نوشت: وجود یک نظام صنفی قوی و مستقل میتواند به سازماندهی یک نظام چهارچوبدار و هدفمند کمک کند و فضای رقابتی سالمتری را برای تولیدکنندگان محتوا فراهم آورد.

زمان مطالعه: ۲ دقیقه
نظر شما