روزنامه جوان در نقد سریال «ازازیل»، اثر اخیر حسن فتحی نوشت: چند سالی است بازار سریال‌های نمایش خانگی داغ شده و گروهی بدون محدودیت‌های رسانه ملی، آثار خود را با محوریت بازار و فروش عرضه می‌کنند. هرچند خط قرمزهای صداوسیما را ندارند، اما دستهای آلوده و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند در این آثار قابل انکار نیست. سریال‌ها یکی پس از دیگری تولید می‌شوند و بازار به‌شدت فعال است.
یکی از این مجموعه‌ها «ازازیل» به کارگردانی حسن فتحی در ژانر معمایی، جنایی و ترسناک است که داستان آن درباره دکتر شوکا مهرجویی و ماجراهای رازآلودی است که در شب تولد همسرش رخ می‌دهد. حضور بازیگران سرشناس و حاشیه‌سازی در شبکه‌های اجتماعی نیز از ابتدا برای جذب مخاطب در نظر گرفته شده بود.
ژانر وحشت در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته اما در دنیا جایگاه خاصی دارد. این ژانر نیازمند تبحر است چون با بی‌دقتی ممکن است سطحی و بی‌محتوا شود. ازازیل نیز دچار همین سطحی‌نگری شد؛ روایت داستان انسجام نداشت، طراحی لباس و گریم ضعیف بود و بازی‌ها نتوانستند مخاطب را درگیر کنند. سریال ترکیبی از جن‌زدگی، زامبی و جنایی است که حتی در پایان فصل اول نیز همه گرفتار اجنه می‌شوند. تناقضات محتوایی نیز زیاد است؛ مثلاً با وجود دیده شدن امور ماورایی، سرگرد شریفی آن‌ها را انکار می‌کند.
شخصیت محوری، دکتر شوکاست که شیطان سعی در تسلط بر او دارد اما موفق نمی‌شود. با این حال، برای دور کردن شیطان از او نه دعا و نه قرآن استفاده می‌شود، بلکه آب روی سرش می‌ریزند که یادآور آب مقدس در فیلم‌های مسیحی است. این رفتار در حالی است که حسن فتحی کارگردانی باتجربه است و نمی‌توان آن را به ناآگاهی نسبت داد.
فتحی بعد از انتشار فصل اول از ادامه ساخت انصراف داد. این موضوع می‌تواند نشانه دخالت سرمایه‌گذاران باشد که باعث عدم انسجام و رها شدن بسیاری از سکانس‌ها شده است. تجربه‌ای که پیش از این در سریال «جزیره» سیروس مقدم نیز دیده شد و نشان می‌دهد فضای نمایش خانگی با وجود سودآوری، برای کارگردانان حرفه‌ای هم پرریسک است. شاید همین مسائل باعث شود تا برخی بیشتر به همکاری با صداوسیما تمایل پیدا کنند، هرچند محدودتر اما با فرآیندی حرفه‌ای‌تر.
نباید فراموش کرد که سریال‌های نمایش خانگی می‌توانند فرهنگ‌ساز باشند یا برعکس، هویت را تضعیف کنند. ازازیل در دستهای قرار می‌گیرد که به باورهای اعتقادی می‌پردازد، اما این سؤال باقی است: آیا این محتوای نامنسجم و مبهم، حامل پیام خاصی است؟ و اگر بله، این پیام چیست و چه هدفی را دنبال می‌کند؟
نظر شما