این بار رهبر معظم انقلاب خواهش هم کردند، برای فکر کردن به مفهوم مذاکره در وضعیت فعلی ایران و آمریکا. سخنانی که البته بارها تکرار شده، از باب تذکر و لابد انتفاع. و اگرچه تبعیتش واجب است، اما به تعبیر فقها ارشادی‌ است به حکم عقل. یعنی طبیعتاً هر عاقلی این واقعیت را درک می‌کند؛ نه اینکه صرفاً امر مولوی ایشان باشد و لازم‌الاتباع.
خود ایشان بارها از موضع عقلانی وارد شده‌اند که چنین مذاکره‌ای هوشمندانه نیست، عاقلانه نیست، خردمندانه نیست و... . مذاکره‌ای که طرف مقابلش هدف واضحش را به صراحت بیان می‌کند که چیزی جز تحمیل و تضعیف نیست، مگر می‌شود عاقلانه باشد؟ آن هم زیر سایه تکبر و تحقیر و تهدید و بمباران؟ و صرفاً در ازای وعده دروغ و عهدشکنی؟
ولی هنوز هستند عده‌ای در میان «مسئولان و فعالان سیاسی» که فارغ از تمام تجربه‌های زیسته دهه‌های اخیر، همچنان مخاطب این سخن و خواهش‌اند. چه می‌شود که عده‌ای این حکم واضح عقلانی را نادیده می‌گیرند و زیر شدیدترین تحقیرهای کلامی ترامپ که بیانش خارج از دایره ادب است و تحقیرهای عملی دولتش که تا عدم صدور روادید شرکت در اجلاس سازمان ملل ادامه داشت، شرافتشان را زیر پا می‌گذارند؟
اینکه رهبر معظم انقلاب ناچار شوند در این بحبوحه ترکیب جنگ و دیپلماسی، واضحات عقلی را تبیین کنند، برمی‌گردد به زمینه و ذهنیت حاکم بر بخشی از فرهنگ سیاسی کشور که مذاکره با آمریکا را نه یک ابزار مفید و ممکن، بلکه غایتی قطعی و قدسی می‌بینند.
با همه دلایلی که برای این امر می‌توان برشمرد، اما این چشم داشتن به او، به سادگی قابل هضم نیست. اشتیاقی که ریشه در تاریخ استعمار و آفت غرب‌گرایی و غرب‌پرستی دارد؛ که «حب الشیء یعمی و یصم»
این پدیده در علوم اجتماعی با عنوان «ذهنیت استعمارزده» تعبیر شده است. مفهومی که درباره آثار پسااستعماری در کشورهای تحت سلطه کاربرد دارد و اگرچه کشورمان هرگز تحت سلطه مستقیم استعمار نبوده، اما سلطه و استعمار فرهنگی و رسانه‌ای را که نمی‌شود انکار کرد. این ذهنیت، ارزش‌های قدرت استعمارگر را ذاتاً برتر می‌داند و هویتش را صرفاً در ارتباط با استعمارگر تعریف می‌کند.
دلیل این گرایش هر چه که باشد نیاز به چاره‌اندیشی دارد؛ چراکه پای سرنوشت یک ملت در میان است و تجربه تاریخی ۱۰‌ساله‌ای که به تعبیر رهبر معظم انقلاب نباید فراموش شود، نشان داده تکرار این اشتباه چیزی جز گرفتار شدن در «بن‌بست خسارت محض» و «تسلیم و ضعف کشور و نابود کردن شرف یک ملت» نیست.
در مقابل این جریان، از یک‌ سو نباید در دوگانه مذاکره و مخالفت با مذاکره افتاد و از سوی دیگر چنین دوگانه‌ای نباید موجب سکوت در برابر آن شود.