پناهگاه اهل بیت(ع) و حجت الهی
احادیث فراوانی در فضیلت شهر قم و ساکنان آن از سوی معصومین (علیهمالسلام) روایت شده است که نشان از عظمت این شهر در نزد خداوند متعال دارد. امام صادق (ع) میفرمایند: "خداوند قم را برای سایر شهرها حجت قرار میدهد و اهل قم را برای اهل تمام مردم از شرق و غرب حجت میآورد." (بحارالانوار، ج 60، ص 216) این سخن امام (ع) بیانگر دینداری، ولایتمداری و بصیرت مردم قم است که ایشان را به الگویی برای دیگران تبدیل کرده است.
همچنین، در روایتی که عبدالعظیم حسنی (ع) با چند واسطه از امام صادق (ع) نقل میکند، امیرالمؤمنین (ع) شهر قم را "عُشّ آل محمد (ص)" معرفی میکنند: "قم محل زندگی و آشیانه و ماوای آل محمد (ص) و شیعیان آنها خواهد بود..." (بحارالانوار، ج 60، ص 218) این تعبیر، نشان از امنیت و آرامشی دارد که در این شهر برای پیروان اهل بیت (علیهمالسلام) فراهم است.
در روایتی دیگر، امام صادق (ع) میفرمایند: "وقتی که گرفتاری و بلا به شما رو آورد، به قم بروید، قم ماوی و منزل فرزندان فاطمه(س) است و محل امن مؤمنان..." (بحارالانوار، ج 60، ص 216) این حدیث، قم را پناهگاهی امن برای مؤمنان در زمان سختیها و مشکلات معرفی میکند.
راز پیوند قم با معراج نبوی (ص)
اما چرا در حدیث معراج، که پیامبر اکرم(ص) در آن به اسرار هستی آگاه شدند، از شهر قم سخن به میان آمده است؟ این سوال، ما را به تأملی عمیق در حکمت الهی و جایگاه ویژه این شهر در تقدیر الهی رهنمون میسازد. معراج، یکی از معجزات بزرگ پیامبر اکرم(ص) و نماد پیشوایی و افضلیت ایشان بر تمام پیامبران است. اینکه در این سیر آسمانی، خبر از تاسیس شهر قم داده میشود، نشاندهنده اهمیت و نقش این شهر در آینده اسلام است.
بیتردید، اتصال معراج و قم، درسی بزرگ برای ما دارد. با نگاهی به تحولات پس از پیامبر اکرم (ص) تا به امروز، میبینیم که قم، به عنوان یکی از شهرهای ایران اسلامی، مهد انقلاب اسلامی و استقرار حکومت اسلامی بوده است. اینها همه، نشانههایی از همان وعده الهی است که در معراج به پیامبر اکرم (ص) داده شد.
حضرت معصومه (س)؛ محور برکات و عظمت قم
بیشک، منشاء تمام این برکات و اهمیت، وجود مرقد نورانی و ملکوتی حضرت فاطمه معصومه (بنت موسی بن جعفر علیهمالسلام) در این شهر است. این بانوی بزرگوار، با حضور خود، قم را به قطب معنوی و مرکز نشر معارف اهل بیت (علیهمالسلام) تبدیل کرده است.
امام صادق (ع) میفرمایند: "از اولاد من بانویی در این شهر (قم) به نام (فاطمه) مدفون خواهد شد که پاداش زیارتش بهشت است." (بحارالانوار، ج 60، ص 216) و امام رضا (ع) درباره زیارت حضرت معصومه (سلام الله علیها) میفرمایند: "هر کس او را زیارت کند، بهشت بر او واجب است." (کامل الزیارات، ص 324) و در روایتی دیگر فرمودند: "زیارت او معادل زیارت من است." (عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 267)
این روایات، بیانگر جایگاه رفیع حضرت معصومه (سلام الله علیها) در نزد خداوند متعال و اهل بیت (علیهمالسلام) است. شخصیتی که مرقد مطهرش، مایه برکت و رحمت برای شهر قم و تمام شیعیان جهان است.
قم، خاستگاه علم و ولایت تا ظهور منجی (عج)
تمام این روایات، گواهی بر شخصیت ممتاز حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) هستند. شخصیتی که مقام معنویاش در پیشگاه خداوند، به قدری رفیع است که مرقدش، روزگاری دین الهی را در تمام جهان گسترش خواهد داد و احادیث اهل بیت (علیهمالسلام) از کنار مرقدش به تمام جهان پرتوافکنی خواهد نمود.
قم، به برکت وجود حضرت معصومه (سلام الله علیها)، به پایگاه اسلام اصیل، خواستگاه مراجع تقلید و یاران واقعی امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تبدیل خواهد شد. این، کرامتی است که از سوی خداوند متعال به این بانوی گرانقدر اسلام عطا شده است.
با مطالعه در حوادث این شهر، که زیستگاه علمای بزرگ و عرفای نامداری بوده است، در مییابیم که هر یک از این بزرگان، در عبودیت الهی و احیای اسلام، نقش بسزایی داشتهاند. بسیاری از آنها، گمنام زیستهاند، اما خدماتشان به اسلام، بسیار ارزشمند بوده است. همه اینها، معطوف به وجود مرقد این بانوی گرانقدر اسلام است.
بنابراین، روایاتی که درباره شهر قم و جایگاه رفیع آن در منابع اسلامی وجود دارد، همه به برکت حضرت معصومه (سلام الله علیها) و به خاطر مرقد مطهر ایشان است. چرا که قبل از وجود و حضور ایشان در این شهر، قم چندان مرکزیت و اهمیتی نداشت. اگرچه محدثانی در این شهر بودند، اما تمام روایات نشان میدهند که شخصیت کریمه اهل بیت (علیهمالسلام)، این شهر را مرکزیت بخشیده و عظمت داده است.
تکریم قم، تکریم ولایت
امروز، وظیفه ماست که از این شهر و ثروت پایانناپذیر آن، یعنی حرم ملکوتی حضرت معصومه (سلام الله علیها) و در سایه آن، از وجود مراجع بزرگ تقلید، قدردانی شایسته به عمل آوریم. البته، منظور صرفاً توجه مادی نیست، بلکه توجه و تامین نیازهای مادی این شهر و علما، فرع بر توجهات معنوی است.
مردم قم، با اطاعت از فرامین علما و عمل به دستورات دین، قدر این نعمت را بدانند و مسئولین جمهوری اسلامی، که همه مدیون توجه حضرت معصومه (سلام الله علیها) هستند و انقلاب اسلامی، هدیهای از این آستان ملکوتی است، باید این شهر را به صورت نمونه و زیباترین شهر جهان، با توجهات ویژه بیارایند و این حدیث شریف را که امام خمینی(ره) فرمود: "نور علم از قم به جهان منتشر میگردد"، عینیت بخشند و آثار اهل بیت(ع) و دانشمندان را از این مرکز، به همه جهانیان ابلاغ نمایند.
باشد که در سایه توجهات حضرت فاطمه معصومه(س)، قم همچنان به عنوان پایگاه علم و ولایت، در مسیر ظهور منجی عالم بشریت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) گام بردارد.
نظر شما