از طراحی ضریح مطهر تا تابلوهای جاودانهای چون «ضامن آهو»، استاد فرشچیان با زبان هنر، دلهای مشتاق را به حرم مطهر رضوی پیوند زد. اکنون مستند «خادمالرضا(ع)» با نگاهی عمیق و بیواسطه، پرده از این پیوند عاشقانه برمیدارد. اکران این اثر فاخر در سینما مهر کوهسنگی مشهد، با حضور چهرههای فرهنگی، هنری و رسانهای، تجلیل از هنرمندی بود که سالها با قلم و رنگ، مسیر زیارت را برای دلهای دور و نزدیک هموار کرده است. این مستند، فرصتی است برای بازخوانی نقش هنر در خدمت به معنویت و نگاهی دوباره به مردی که هر اثرش، سلامی بیصدا به امام رضا(ع) است.
پردهبرداری از یک روایت ماندگار
محمود فرشچیان، نامی آشنا در هنر نگارگری ایران، سالها با خلق آثاری جاودانه، روح هنر ایرانی را با مفاهیم دینی و عرفانی آمیخته است. او خالق تابلوهای مشهوری چون «ضامن آهو» و «عصر عاشورا» است و علاوه بر اینها طراحی ضریح مطهر حضرت رضا(ع) نیز از جمله خدمات برجسته او به آستان قدس رضوی به شمار میرود. آثار مذهبی فاخر این استاد، امروز در تالار اختصاصی او در موزه آستان قدس رضوی در معرض دید عموم قرار دارد، آثاری که هر یک، جلوهای از ارادت و عشق او به اهلبیت(ع) و بهویژه امام رضا(ع) را بازتاب میدهند.
در روز چهارشنبه، ۱۶ مهرماه، سینما مهر کوهسنگی مشهد میزبان رویدادی فرهنگی و هنری و مراسم اکران خصوصی مستند «خادمالرضا(ع)» بود. جمعی از هنرمندان، مسئولان فرهنگی و اهالی رسانه با دلهایی مشتاق گرد هم آمدند تا برای نخستینبار از اثری پردهبرداری شود که آن را روایتی دیدنی از مقام هنری و معنوی استاد محمود فرشچیان میدانند. مستند «خادمالرضا(ع)» به تهیهکنندگی هادی سمیعی، نویسندگی و کارگردانی رضا دهقان و پژوهش حمیدرضا آزادگان، توسط مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی تولید شده است. این اثر، بخشی از تلاشهای این مرکز برای تولید محتوای فاخر و تأثیرگذار در حوزه فرهنگ و هنر دینی به شمار میرود. همانگونه که محسن هوشمند، رئیس مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی در مراسم اکران این مستند بیان کرد: «تولید چنین آثاری برای تکریم شخصیتهای برجسته و تبیین رفتار آنان بهعنوان خادمان بارگاه منور رضوی، ضرورتی فرهنگی و هنری است».
این افراد، خادمان واقعی حضرت رضا(ع) هستند
به گفته هادی سمیعی، تهیهکننده این اثر، ایده اولیه ساخت مستند «خادمالرضا(ع)» پس از شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی شکل گرفت. او توضیح داد: «پس از ساخت مستندی درباره سردار سلیمانی و نگاه به سردار دلها درزمینه بخشی از زندگی ایشان به عنوان خادمالرضا(ع) تصمیم گرفتیم این مسیر را ادامه دهیم و برای بزرگوارانی که در خدمت به آستان رضوی نقش داشتند و به کشور نیز خدمت کردهاند، مستندهایی تولید کنیم. این افراد، خادمان واقعی حضرت رضا(ع) هستند». سمیعی درباره فرایند تولید این مستند میگوید: «مجموعه مراحل تحقیق، پیشتولید، تولید و پستولید، حدود یک ماه زمان برد. بخش تحقیقات بهطور کامل توسط حمیدرضا آزادگان انجام شد. او در یک هفته با مراجعه به دوستانی در آستان قدس رضوی، مسیر پژوهش را آغاز کرد و به سرنخهایی رسید که ما را به ضبط مستند رساند».
مستند «خادمالرضا(ع)» روایتی ماندگار از پیوند هنر و ایمان و تجلی ارادت استاد فرشچیان به امام رضا(ع) است که در قاب تصویر جاودانه شد و در دل مخاطبان، ردپایی از عشق و معنویت بهجا گذاشت.
هنر در خدمت معنویت
مستند «خادمالرضا(ع)» تلاش دارد زاویهای کمتر دیدهشده از زندگی استاد فرشچیان را به تصویر بکشد. این اثر بر پایه مصاحبههای منتشرنشده با خود استاد، اسناد هنری، تصاویر آرشیوی و خاطرات نزدیکان ایشان شکل گرفته است. یکی از بخشهای ویژه این مستند، نمایش تصاویری منتشرنشده از عملیات تعویض ضریح مطهر حضرت رضا(ع) است، تصاویری که تاکنون در هیچ رسانهای دیده نشده بودند و اکنون در قالبی هنرمندانه، به منصه ظهور رسیدهاند.
محسن هوشمند، رئیس مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی در حاشیه مراسم اکران این مستند با اشاره به اهمیت تولید چنین آثاری گفت: «این مستند به تبیین ابعاد مختلف شخصیت مرحوم استاد محمود فرشچیان اختصاص دارد. یکی از خدمات برجسته ایشان، طراحی ضریح مطهر حضرت رضا(ع) و همچنین اهدای آثار نگارگری به موزه آستان قدس رضوی است که تمامی آثار مذهبی فاخر ایشان در تالار استاد فرشچیان در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است». هوشمند تأکید کرد: «آستان قدس رضوی برای تکریم این شخصیت برجسته و تبیین رفتار این بزرگوار بهعنوان خادم بارگاه منور رضوی، تولید این اثر را ضروری میدانست».
هنر، رسانهای برای انتقال ارادت
مستند «خادمالرضا(ع)» علاوه بر روایتگری زندگی و آثار استاد محمود فرشچیان، رسانهای برای انتقال ارادت خالصانه او به اهلبیت(ع)، بهویژه امام رضا(ع) نیز است. استاد محمود فرشچیان، هنرمندی بود که هنر را در خدمت عشق و ایمان به کار گرفت و این مستند، با زبان تصویر، مخاطبان را با چنین نگاهی آشنا میکند. در ساخت این اثر تلاش شده تصویری واقعی و بیپیرایه از زندگی، باورها و دلدادگی استاد فرشچیان ارائه شود، تصویری که از دل مصاحبههای اختصاصی، اسناد هنری، تصاویر آرشیوی و روایتهای نزدیکان او برآمده است. هادی سمیعی، تهیهکننده مستند تأکید میکند: «در این مجموعه تلاش کردیم آنچه را واقعیت دارد، به تصویر بکشیم. پیشتر نیز تجربه همکاری با استاد فرشچیان را در ساخت مستندی درباره ضریح مطهر داشتهام و در آن پروژه نیز سعی بر آن بود حقیقت را بدون فضای آرمانی و سفارشی به نمایش بگذاریم».
مستند «خادمالرضا(ع)» در نهایت، سندی تصویری از پیوند هنر و ایمان است، روایتی از هنرمندی که با قلم و رنگ، زیارت را نقاشی کرد و با هر اثر، سلامی عاشقانه به آستان رضوی فرستاد. این مستند، یادآور آن است که هنر اگر از دل ایمان برخیزد، میتواند نسلها را به هم پیوند دهد و حقیقت را در قاب تصویر، جاودانه کند.
نظر شما