اظهارات تازه وزیر خارجه در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویی دانشگاه بوعلی سینای همدان از جهات مختلف قابل بحث و واکاوی است. بخش عمده سخنان سیدعباس عراقچی در نشستی که با عنوان «نقشه راه سیاست خارجی پساجنگ» برگزار شد، درباره جنگ ۱۲ روزه و درسها و عبرتهای آن گذشت. اظهارات وی پشت تریبون، بهویژه در باب مذاکره، حاوی نکاتی بود که میتوان آن را مورد نقد و مداقه قرار داد.
بهطور نمونه در قسمتی از رویدادعراقچی مدعی میشود با اسنپبک، ایران برای نخستین بار موفق شده غرب را به دو دسته تقسیم کند و این فرصتی برای کشور ایجاد کرده که بتواند از آن استفاده کند. درباره این ادعا هم چند نکته حاشیهای قابل ذکر است. نخست، اگرچه وزیر خارجه میگوید برای نخستین بار جمهوری اسلامی توانسته چنین شکافی در غرب ایجاد کند، اما نباید فراموش کرد بیعملی مهلک اروپا در عمل به تعهدات برجامی که به ضرر کشورمان بود و در نهایت فعالسازی مکانیسم ماشه در هماهنگی با دولت ترامپ، نشان داد قمار کردن روی اختلاف دو سوی غرب در موضوع هستهای سودمند نیست.
البته احتمالاً بخشی از منظور جناب وزیر درباره اختلاف میان کشورها در موضوع هستهای ایران، همراهی قرص و محکمی است که از سوی روسیه و چین به عنوان دو قدرت جهانی و عضو شورای امنیت از جمهوری اسلامی در اسنپبک و در مقابل غرب شکل گرفته است. این نکته تا حدی درست به نظر میرسد اما بهرهبرداری از این موقعیت ایجاد شده در محیط بینالملل به نفع کشور هم بخش بزرگی از آن به ما برمیگردد نه مسکو و پکن؛ اینکه با برنامهریزی مدون، ظرفیت موجود را شکوفا کرده و بخواهیم سیاستهای خصمانه غرب را بیاثر کنیم یا مانند آنچه در دولت یازدهم و دوازدهم گذشت با سهلانگاری، ظرفیت موجود را بسوزانیم، دست ماست.
بخش دیگری از سخنان دکتر عراقچی نیز قابل توجه است. وزیر خارجه در قسمتی از این مراسم در پاسخ به انتقاد یکی از دانشجویان از برجام و این پرسش وی که آیا رآکتور اراک به قبل از تحریمها برگشت، هر چند ظاهرش نشان نمیدهد اما به نظر از کوره در رفته و اگرچه مدعی است مخالف دوقطبیسازی در کشور با طرح چنین پرسشهایی است، اما با استفاده از موقعیت پیش آمده با نیش و کنایه، مخالفان برجام را مورد نکوهش قرار میدهد. وی میگوید: «من بیش از همه از دوقطبیسازیها فراری هستم، ولی واقعاً اگر برجام بد بود و اسنپبک، شما را برگرداند به قبل از برجام، پس باید از آن استقبال کنید! اگر شرایط قبل از برجام بد بود و شاکی هستیم که چرا برگشتیم به آن دوران، کسانیکه باعث قطعنامههای قبل از برجام شدند باید جوابگو باشند».نقد زیرکانه مخالفان از سوی عراقچی در میان کف و هورای حاضران، در شرایطی است که وی بهتر از هر کسی میداند کشور اکنون در چه موقعیت خطیری قرار دارد. جالب آنکه او با آگاهی از این موضوع در ادامه تصریح میکند: «دشمن به دنبال این است که اتحاد و انسجام داخلی ما را بشکند، الان ما داریم دعوا میکنیم که ۱۰ سال پیش اسنپبک را آقای لاوروف باعث شد یا ظریف؟ این چه دعوایی است که در کشور دارد انجام میگیرد. ما الان با روسیه و چین در همکاری نزدیک هستیم؛ دشمنان برای اینکه این را بشکنند، دارند این بازیها را درمیآورند». نصیحت جناب عراقچی بسیار ارزشمند است ولی باید به آقای وزیر گفت این نوع ابراز عقیده از شما بعید بود، چراکه توصیه به وحدت و نیش و کنایه به دیگران با هم نمیگنجد. دوقطبیسازی خواسته دشمن بوده و بر همه لازم است در هر جایگاهی که هستند به این مسئله حساس باشند و این شامل جناب وزیر هم میشود.
خبرنگار: هدایت جاوید
نظر شما