در طول یکی دو هفته پیش، استانبول میزبان چند دور گفتوگو میان پاکستان و افغانستان بوده است. این میانجیگری که با همکاری قطر برگزار شده است، نه صرفاً یک اقدام بشردوستانه، بلکه بخشی از سیاست خارجی دولت اردوغان برای گسترش نفوذ در خاورمیانه و جهان اسلام است. اردوغان که خود را وارث خلافت گسترده عثمانی میداند، بنا دارد بار دیگر عنوان سیادت در جهان اسلام (یا حداقل جهان تسنن) را از آن خود کند. ترکیه از دهه ۱۹۵۰ روابط امنیتی عمیقی با پاکستان داشته و اکنون با میانجیگری در بحران افغانستان-پاکستان، خود را بهعنوان یک «صلحساز بیطرف» در جنوب آسیا تثبیت میکند. این اقدام سرمایه سیاسی ترکیه را افزایش میدهد. ترکیه بهعنوان عضو ناتو، پلی میان غرب و جهان اسلام ایجاد میکند و در رقابت با قطر یا ایران، عقب نمیماند.
علاوه بر این، افغانستان و پاکستان دروازهای به آسیای مرکزی هستند؛ جایی که ترکیه پروژههای تجاری مانند کریدور لجستیکی با پاکستان و صادرات کالا به افغانستان را دنبال میکند. درگیری مرزی اکتبر ۲۰۲۵ که دهها کشته داد، مرزهای تجاری را بست و صادرات ترکیه را مختل کرد. میانجیگری، ثبات را بازمیگرداند و فرصتهایی مانند بازسازی افغانستان (با مشارکت ترکیه) ایجاد میکند. علاوه بر این، ترکیه با حمایت دیپلماتیک و بشردوستانه از طالبان، نفوذ خود را در برابر رقبایی مانند عربستان یا روسیه افزایش میدهد؛ یک بازی بلندمدت برای رهبری در «جهان سنی».
اما با وجود این منافع، مذاکرات استانبول دو بار (۲۸ اکتبر و ۸ نوامبر ۲۰۲۵) بدون نتیجه قطعی پایان یافت؛ پاکستان «تضمینهای مکتوب» میخواهد و طالبان آن را «غیرمنطقی» میخواند. ترکیه با اصرار بر ادامه مذاکرات (مانند تمدید آتشبس)، ریسک شکست دیپلماتیک را میپذیرد، اما این تداوم به اعتبار اردوغان بهعنوان «رهبر صلح» کمک میکند. در صورت موفقیت، ترکیه نه تنها امنیت سیاسی و اقتصادی خود را تضمین میکند، بلکه الگویی برای میانجیگری در مسائل دیگر (مانند غزه یا اوکراین) ارائه میدهد. در مجموع، این اصرار بیش از «نیکاندیشی»، یک سرمایهگذاری هوشمندانه است: ترکیه با کمترین هزینه (میزبانی مذاکرات)، بیشترین سود (نفوذ، امنیت و اقتصاد) را بدست میآورد. در آیندهای نهچندان دور، نقش ترکیه ممکن است پررنگتر از این هم شود.
۱۹ آبان ۱۴۰۴ - ۰۰:۱۶
کد خبر: ۱۱۰۸۹۱۲
در طول یکی دو هفته پیش، استانبول میزبان چند دور گفتوگو میان پاکستان و افغانستان بوده است. این میانجیگری که با همکاری قطر برگزار شده است، نه صرفاً یک اقدام بشردوستانه، بلکه بخشی از سیاست خارجی دولت اردوغان است.
زمان مطالعه: ۱ دقیقه
منبع: روزنامه قدس




نظر شما