کمتر از یک ماه پس از سفر دکتر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی به پاکستان و تنها چند هفته پس از سفر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور کشورمان در بحبوحه جنگ ۱۲روزه به اسلامآباد، اکنون سفر علی لاریجانی، دبیر شعام به پاکستان در مقطعی انجام میشود که روابط تهران– اسلامآباد پس از جنگ ۱۲روزه وارد مرحلهای جدید و مستحکم شده است. این واقعیت را هم در واکنشهای سیاسی دو کشور دیدیم و هم در رفتوآمدهای دیپلماتیک چند هفته گذشته؛ از سفر وزیر کشور پاکستان به تهران گرفته تا دیدارهای متقابل مقامات ایرانی در اسلامآباد. همگی نشانه یک واقعیت روشناند: روابط ایران و پاکستان پس از جنگ ۱۲روزه دیگر شبیه گذشته نیست؛ عمیقتر، امنیتیتر و مؤثرتر شده است.
سفر لاریجانی اما یک نکته مهمتر هم دارد؛ زمان انجام آن. این سفر درست در شرایطی صورت میگیرد که در ماههای اخیر تنش میان پاکستان و افغانستان به اوج خود رسیده و عملاً منطقه در وضعیت حساس قرار دارد. ایران از ماهها پیش اعلام کرده برای حل و فصل اختلافات کابل و اسلامآباد آماده میانجیگری است و حتی کنفرانسی با محوریت همین تنشها قرار است در روزهای آینده در تهران برگزار شود. روشن است که سفر لاریجانی بخشی از همین پازل میانجیگرانه تهران است.
از سوی دیگر، موضوع توافقهای امنیتی و دفاعی میان پاکستان و عربستان نیز در دستور کار رایزنیهای اخیر قرار داشته است. تهران نیز در سفر قالیباف و همچنین مواضع چهرههایی مانند محسن رضایی یا شمخانی اعلام کرده آماده مشارکت در هر سازوکار امنیتی منطقهای است؛ سازوکاری که بتواند در برابر تهدیدهای مشترک، نظم تازهای در جهان اسلام ایجاد کند. سفر لاریجانی میتواند این بحث را نیز وارد مرحلهای عملیاتی کند.
در کنار این تحولات، نباید موضع تاریخی مردم پاکستان نسبت به ایران را نادیده گرفت. چه در سالهای دفاع مقدس، چه در نبرد با تروریسم و چه در همین جنگ ۱۲روزه با اسرائیل، مردم پاکستان همواره در کنار ایران ایستادهاند. از شهدای پاکستانی دفاع مقدس تا مدافعان حرم و از مواضع صریح مقامات پاکستانی در سازمانهای بینالمللی تا واکنشهای تند آنان در محکومیت تجاوز اسرائیل؛ اینها سرمایهای استراتژیک برای تهران به شمار میرود.
در همین فضا، موضوع احتمال پیوستن ارتش پاکستان به طرح آمریکایی- صهیونیستی برای خلع سلاح مقاومت نیز به شدت جنجالبرانگیز شده است. جامعه پاکستان اعم از شیعه و سنی با صراحت این طرح را رد کردهاند و خیابانها و فضای مجازی اسلامآباد شاهد اعتراضهای گسترده بوده است. حتی بسیاری از سیاستمداران پاکستانی خواستار بررسی این موضوع در مجلس شدهاند؛ موضوعی که احتمال غلبه آن بر معاهده ترامپمحور را کمرنگ میکند. سفر لاریجانی میتواند در قالب یک هشدار دوستانه، اسلامآباد را از ورود به چنین دام خطرناکی برحذر دارد.
در مجموع، اسلامآباد مقصدی نیست که بدون برنامه انتخاب شود. سفر لاریجانی به پاکستان در لحظهای انجام میشود که در آن آینده امنیتی منطقه، معادلات کابل–اسلامآباد، طراحیهای ضدمقاومت و حتی نظم جدید جهان اسلام به یکدیگر گره خوردهاند. تهران در این میان نهتنها نقش بازیگر فعال را ایفا میکند، بلکه تلاش دارد معادلات منطقه را به سمت همکاری، ثبات و مقاومت در برابر طرحهای آمریکا و رژیم صهیونیستی هدایت کند.
نویسنده: محمدابراهیم صابری، سردبیر خبرگزاری وفاق تایمز پاکستان
نظر شما