دیروز، جدیدترین دستاوردهای نظامی دریاپایه که در میان آنها نام پایگاه شناوری پیشرفته «کردستان» و ناوشکن «سهند» هم به چشم میخورد، به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ملحق شد. شناور کردستان در حقیقت یک بندرشهر است که میتواند اقدامهای مهمی در زمینه پشتیبانی از یگانهای رزم نیروی دریایی انجام داده و با انبارهای سوخت و مهمات با ظرفیت لجستیکی ۹۰ روزه و تجهیزاتی مانند بالگرد، بیمارستان دریایی، مرکز فرماندهی یکپارچه و ایستگاههای پهپادهای چندمنظوره میتواند پشتیبانی کاملی از ناوگروههای اقیانوسی داشته باشد. ناوشکن رزمی سهند سومین فروند کلاس موج نیز پس از بروز سانحه غیرمنتظره در اسکله بندرعباس در ۱۶ تیرماه ۱۴۰۳، به طور کامل تعمیر و ارتقا داده شده است.
سیر تحول بومی در عرصه دریا
در این میان به نظر میرسد الحاق همزمان پایگاه شناوری کردستان و ناوشکن سهند به ناوگان دریایی کشورمان حاوی سه پیام راهبردی است. در گام نخست این رخداد انعکاس ادامه سیر تحول و پیشرفت بومی ایران اسلامی در عرصه دریاست. اگر در دهه ۶۰ شمسی، نیروی دریایی راهبردی ارتش با چند فروند ناوچه موشکانداز و هواناو از سواحل کشور دفاع میکرد، امروز همین نیرو با ناوگروههای ۸۰، ۸۶، ۹۰ و اخیراً ۱۰۳ به بنادر چین، روسیه، آفریقای جنوبی، اندونزی و حتی آمریکای لاتین اعزام شده است. ناوشکنهای تمامایرانی جماران، دنا، دماوند و سهند در کنار ناو اقیانوسپیمای مکران؛ طراحی و ساخت ناوچههای موشکانداز پیکان، جوشن، درفش، سین؛ زیردریاییهای کلاس فاتح و غدیر؛ موشکهای کروز دریایی با برد ۲هزار کیلومتر و پهپادهای عمودپرواز شاهد -۱۲۹ که از عرشه ناوها بلند میشوند؛ اینها فقط بخشی از کارتهای برنده نیروی دریایی هستند؛ کارتی که سبب شده حتی اندیشکدههای معتبر آمریکایی اعتراف کنند: «ایران اکنون توانایی بازدارندگی دریایی در سه اقیانوس (هند، آرام و اطلس) را دارد».
فعالیت در آبهای اقیانوسی و فراساحلی
پیام دیگر رونمایی اخیر تقویت توان نظامی جمهوری اسلامی برای حضور و فعالیت در آبهای اقیانوسی و فراساحلی است. ایران با دارا بودن خط ساحلی ۵هزار و ۸۰۰ کیلومتری (حدود ۵ هزار کیلومتر در جنوب) ناگزیر از سرمایهگذاری در این عرصه و تقویت نیروی دریایی خود است. بر این اساس سه سال پیش، ناوگروه ۸۶ ارتش متشکل از ناوشکن دنا و ناو لجستیک مکران، با دریانوردی ۳۶۰ درجه در دور زدن کامل کره زمین و طی مسافت ۵۱هزار کیلومتر، رکورد دریانوردی نظامی ایران را شکست. در حالی که طبق هدفگذاری انجام شده حضور در آبهای اقیانوسی به عنوان یک راهبرد مد نظر بوده، رونمایی از تجهیزات تازه گامی مؤثر در این زمینه است. جمهوری اسلامی چند سال پیش با رونمایی از ناوبندر مکران با توانایی حمل پهپاد و حمایت لجستیکی از ناوها از بزرگترین شناور نظامی خود رونمایی کرد. حال طبق گفته امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش، کردستان هم به عنوان یک پایگاه شناوری کاملاً راهبردی با ظرفیت بسیار بالا در آبهای دوردست و عمق اقیانوسها نقشآفرینی خواهد کرد و مأموریت اصلی آن، پشتیبانی از یگانهای رزمی و اسکورت خواهد بود و این یعنی افزایش بازیگری ایران در آبهای فراساحلی. ایران اکنون هم نه فقط در خلیج فارس، بلکه در اقیانوس هند، دریای سرخ و حتی اقیانوس اطلس حضور فعال دارد. راهبرد کنونی تهران تسلط و اشراف عملیاتی بر بالای مدار ۱۰ درجه شمالی است، یعنی مناطقی از اقیانوس هند، دریای عمان، خلیج فارس تا دریای عرب و دریای سرخ. با رونماییهای اخیر و افزایش توانمندیهای دریایی، در آینده نزدیک قطعاً شاهد بازیگری جدیدتر کشور در حوزه دریایی و گسترش دایره نفوذ و اثرگذاری جمهوری اسلامی خواهیم بود.
مقابله با تنشآفرینیهای بیپایان آمریکا
در نهایت اینکه تحولات اخیر در مقطع کنونی معنادارتر به نظر میرسد. تنشآفرینیهای بیپایان آمریکا و رژیم صهیونیستی و ایجاد مزاحمت احتمالی محور شر برای نفتکشهای ایرانی میتواند دامنه منازعه را به دریا بکشد و باید متناسب با این وضعیت مجهز شویم. در این زمینه باید به توییت دو سه روز پیش علی شمخانی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی اشاره کرد که با تأکید بر اینکه ایران هنوز از قدرت دریاییاش رونمایی نکرده به ظرفیتهای پنهان این حوزه پرداخت و نوشت: «جمهوری اسلامی ایران جغرافیایی در اختیار دارد که تأثیر قدرت دریاییاش را که هنوز از آن رونمایی نکرده چندین برابر میکند». این یعنی در حوزه دریایی هم دستمان کاملاً پر است و میتوانیم محاسبات دشمن را تحت تأثیر قرار دهیم.
خبرنگار: هدایت جاوید
نظر شما