رزمایش مشترک ضدتروریستی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای با عنوان «رزمایش مشترک ضدتروریستی سهند ۲۰۲۵» از دوشنبه ۱۰ آذر ماه به مدت پنج روز به میزبانی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با حضور یگانهایی از پین و روسیه در منطقه عملیاتی تیپ مکانیزه امام زمان(عج) شبستر در استان آذربایجان شرقی آغاز شده است.
رزمایش مذکور که بر اساس ابلاغ ستاد کل نیروهای مسلح و با محوریت سپاه پاسداران و در تعامل با وزارت امور خارجه و کمیته اجرایی ضدتروریسم سازمان همکاری شانگهای طراحی شده، به دلیل مقطع زمانی حساس و تغییر آرایش تهدیدات، واجد اهمیت راهبردی ویژهای است. از همین رو، چند پرسش کلیدی پیش روی ناظران قرار دارد؛ نخست اینکه برگزاری این رزمایش در شرایط کنونی چه پیامهایی برای دشمنان و حامیان گروهکهای تروریستی در محور غربی– عبری به دنبال دارد؟ دوم اینکه همزمانی افزایش فعالیت هستههای تروریستی با آغاز رزمایش پنجروزه ضدتروریستی شانگهای در خاک ایران، چه دستاوردهای امنیتی و بازدارندهای را رقم خواهد زد؟
نمود فروپاشی نظم امنیتی غربمحور
ناصر ترابی، کارشناس مسائل دفاعی و نظامی در گفتوگو با روزنامه قدس با اشاره به شرایط ویژه منطقه و اهمیت برگزاری رزمایشهای اخیر به ویژه سهند ۲۰۲۵، گفت: چنین اقداماتی در ذات خود دو کارکرد اصلی دارد؛ نخست حفظ آمادگی میدانی و سنجش واقعی توان رزمی نیروهای نظامی و دوم ارسال پیامهای بازدارنده به دشمنان. وی با یادآوری اینکه جمهوری اسلامی در سالهای گذشته دهها رزمایش برگزار کرده، افزود: این روند یک قاعده جهانی است و همه کشورها برای محک زدن توان دفاعی خود چنین مسیری را طی میکنند. ترابی با توصیف وضعیت کنونی منطقه بهعنوان بشکهای مملو از انرژیهای انباشته و آماده انفجار، خاطرنشان کرد: سالهای اخیر شرایط به نقطهای رسیده که هر جرقهای میتواند موجی از درگیریهای کوتاهمدت اما پیاپی را بهراه بیندازد؛ لذا شرایط کاملاً متفاوت با ۲۰ یا ۳۰ سال پیش است و بر اساس این وضعیت ایجاد شده رزمایشهای کنونی ایران دقیقتر، جدیتر و مبتنی بر شناخت نقاط ضعف و قوت دشمن طراحی میشود و بعد سیاسی و اقتصادی نیز بهطور مستقیم در کنار بُعد نظامی در حرکت است.
این کارشناس دفاعی با اشاره به برگزاری رزمایش ضدتروریستی کشورهای عضو شانگهای در ایران، افزود: این رزمایش دقیقاً در لحظهای برگزار میشود که نظم آمریکایی در جهان فرو ریخته و توازن قوا در حال تولد نظم جدیدی است. امروز هیچ کشوری از شرق آسیا تا منطقه ما نمیتواند در میانه بایستد. همگان مجبورند مواضع خود را علنی و صریح تعیین کنند؛ حتی کشورهایی مثل چین که پیشتر از ورود به چنین فضاهایی پرهیز داشتند. ترابی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال انجام اقدام نظامی از سوی جمهوری اسلامی علیه تروریستهای مستقر در اقلیم کردستان عراق همزمان با رزمایش در مناطق مرزی تأکید کرد: در دکترین دفاعی ما ضربه اول جایی ندارد. ما اهل اقدام غافلگیرکننده در پوشش رزمایش نیستیم. ممکن است پس از رزمایش روندهای امنیتی ادامه پیدا کند، اما خود رزمایش محل عملیات نیست. این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنانش درباره حملات اخیر علیه پایگاههای تروریستها در اربیل و سلیمانیه گفت: اطلاعات رسمی باید از سوی دستگاههای نظامی و امنیتی اعلام شود. اما واقعیت این است که با تغییر رویکرد جبهه مقاومت و درک صحیح از استراتژی زنجیره آتش غرب و رژیم صهیونیستی، احتمال اقدامهای بازدارنده مستقیم یا غیرمستقیم از سوی ایران و محور مقاومت افزایش یافته است. دشمن باید بداند تهران در این مرحله کاملاً جدی است.
امنیت جمعی در برابر تروریسم
محمدحسن آصفری، کارشناس مسائل امنیتی هم با تأکید بر اینکه امنیت پایدار در منطقه تنها از مسیر همکاری با همسایگان حاصل میشود، گفت: ایران معتقد است رزمایشها و توافقهای مشترک با کشورهای شرقی، غربی و جنوبی میتواند هم امنیت مرزها را تقویت کند و هم مانع نفوذ جریانهای تروریستی به داخل کشور شود. وی با اشاره به اینکه دشمن مشترکی بهنام تروریسم دائماً از خلأهای مرزی سوءاستفاده میکند، افزود: رزمایشهای مشترک، نقاط کور امنیتی را پوشش داده و آمادگی نیروهای مسلح دو طرف را در برابر تهدیدهای احتمالی بالا میبرد. آصفری تصریح کرد: این دست رزمایشها علاوه بر تقویت هماهنگی عملیاتی، ابزار بازدارندگی سیاسی و امنیتی نیز هستند و اجازه نمیدهند برخی کشورها با ایجاد اختلاف میان همسایگان، طرحهای ناامنساز خود را پیش ببرند. استفاده از تجهیزات جدید تولید داخل در این رزمایشها فرصتی است برای سنجش میدانی توان دفاعی کشور و اصلاح نواقص احتمالی. این کارشناس امنیتی درباره پیام رزمایش ضدتروریستی شانگهای برای آمریکا، ناتو و رژیم صهیونیستی اظهار کرد: همکاری ایران و اعضای شانگهای فقط اقتصادی و سیاسی نیست؛ ما امروز وارد فاز توافقات امنیتی مشترک شدهایم. این رزمایش پیام روشنی دارد و آن هم این است که اگر صهیونیستها یا آمریکا دوباره به فکر تهدید ایران باشند، تنها با جمهوری اسلامی طرف نیستند؛ بلکه با مجموعهای از قدرتهای بزرگ و مجهز عضو شانگهای مواجه خواهند شد.
آصفری در بخش دیگری از گفتوگو با اشاره به حملات اخیر علیه مقرهای تروریستها در اربیل و سلیمانیه ، افزود: این اقدامها نتیجه حضور گروهکهای وارداتی است که نه شناسنامه عراقی دارند و نه نماینده مردم منطقهاند و توسط رژیم صهیونیستی به منطقه گسیل شدهاند. وی با بیان اینکه ایران و عراق توافق امنیتی روشن دارند، تأکید کرد: ما اجازه نخواهیم داد دشمنان منطقه با سوءاستفاده از مرزها، امنیت جمهوری اسلامی را تهدید کنند. رزمایش شانگهای نیز دقیقاً در همین چارچوب، پیام وحدت امنیتی و آمادگی مشترک را به دشمنان مخابره میکند.
خبرنگار: سیدحسین حسینی
نظر شما