محمد ربیعی مربی جوان فوتبال ایران، این فصل ترجیح داده استراحت کند و به دور از هیایو و جنجالهای فوتبال در ایران باشد. او بعد از صعود با مس رفسنجان به لیگ برتر راهی ذوبآهن اصفهان شد و بعد از دو فصل حضور در این تیم از جمع گاندوها جدا شد. حالا به بهانه برگزاری دربی ۱۰۶ پایتخت و قرعهکشی جامجهانی ۲۰۲۶ به سراغ این مربی جوان رفتهایم و گفتوگویی با او داشتهایم.
مشروح این گفتوگو را در ادامه خواهید خواند:
دربی ۱۰۶ را دیدید؟
بله!
نظرتان چیست ؟
در دربی همیشه مربیان، سایه احتیاط را به همراه دارند. دربی پایتخت در این سالها به سمتی رفته که مهمترین مسئله نباختن در آن است. شکست یا پیروزی در این بازی همه نتایج فصل را تحت شعاع قرار میدهد و جزو عملکرد ممتاز و سالانه مربی محسوب میشود. به همین دلیل مربیان به فکر این هستند که در این دیدار حساس نبازند. اینکه شما به دنبال نباختن در این بازی باشید باعث میشود مربی کمتر ریسک کند و استراتژی خود را با کمترین ریسک پذیری ممکن بریزید و همین موضوع باعث میشود این دیدار جذاب نشود.
اما ما بازیهای زیبایی در تاریخ تقابل این دو تیم به یاد داریم.
اگر دربیها که برنده داشته یا جذاب بوده را مرور کنیم میبینیم که یکی از دو تیم در دقایق ابتدایی یا نیمه نخست به گل رسیده و همین موضوع باعث شده بازی از مدار سکون و محتاطانهای که داشته خارج شود و در نهایت به بازی قشنگ تبدیل شود.
کمی به بُعد فنی بازی بپردازیم. بازی دیروز چندان بار فنی نداشت.
مشخصا در دربی روز گذشته محور تمام حملات پرسپولیس سمت چپ بود؛ جایی که ارونوف در آنجا حضور داشت. پرسپولیس به شدت روی حرکت انفجاری و انفرادی و گاهی اضافه شدن میلاد محمدی حساب باز کرده بود و از این سمت حمله میکرد. در آنسو نیز شاهد تحرکات کمتری در سمت راست پرسپولیس بودیم. با مرور عملکرد بازیهای پرسپولیس در سالهای اخیر میبینیم این تیم زمانی موفق بوده که در کنارهها عنصرهای خوبی برای طراحی حملات داشته است. نقش محوری دفاع راست و چپ چه زمان برانکو یه یحیی گلمحمدی و حتی زمان اوسمار به خوبی مشهود است و آنها نقش پررنگی در طراحی حملات این تیم داشتهاند.
استقلال را چگونه دیدید؟
استقلال در نیمه دوم تحلیل خوبی از بازی پرسپولیس داشت و به خوبی توانست کانالها را برای پرسپولیس ببندد و حملات این تیم را بلاک کند و این تیم را تحت فشار بگذارد. اما بعد از حضور بیفوما شرایط برای پرسپولیس بهتر شد. ریکاردو ساپینتو همانند دور اول حضورش در استقلال اعتقاد ویژهای به استفاده از وینگرها دارد. چه زمانی که مهدی قایدی و محمد محبی را داشت و چه حالا که یاسر آسانی و علیرضا کوشکی را در اختیار دارد. استقلال نیمه دوم بهتر و بیشتر توانست بازی را اداره کند اما این موضوع برای پیروزی کافی نبود. نکته مهم در مورد این بازی اینجاست که اگر پرسپولیس برنامهای برای ترمیم خود نداشته باشد و فاصله بین وینگرها و دفاعهای کناری درست نشود، این فاصله زیاد بین خطوط در زمان برگشت برای آنها مشکلساز خواهد شد. در این بازی وینگرها کمتر کمک مدافعان میکردند و با حضور آسانی و کوشکی که به خوبی یک به یک را برمیدارند میتوانست کار برای پرسپولیس سخت شود. در مجموع بازی فیزیکی بود و فرصت چندانی دو تیم نداشتند و همین موضوع باعث شد خیلیها از این دربی راضی نباشند.
بهترین بازیکن دربی چه کسی بود؟
بازی به گونه ای نبود که بازیکن شاخصی داشته باشد؛ اما در پرسپولیس سروش رفیعی پرتلاش ظاهر شد و در نبرد میانه میدان دونده و سختکوش بود. در استقلال نیز سعید سحرخیزان در جلوی زمین دوندگی زیادی داشت و بارها مدافعان پرسپولیس را اذیت کرد. او در نیمه دوم نیز میتوانست با گل کردن تک موقعیت خود ستاره بازی شود اما قدر آن را ندانست. در کل بازی ستاره خاصی نداشت فقط این دو بازیکن پرتلاش بودند.
نه تنها دربی که هفته کم گلی را دنبال کردیم؛ چرا بازیهای لیگ به سمت و سو کشیده شده است؟
در اکثر لیگها این اتفاق رخ میدهد یک هفته پرگل داریم و یک هفته کم گل. چیزی که غیر طبیعی است این است که تعداد هفتههای کم گل در این ۱۲ هفته لیگ برتر زیاد بوده است. اکثر تیمها به فکر نباختن هستند. لیگ به سمتی رفته که با توجه به کم شدن سهیمه در آسیا و فاصله تیمهای مدعی با سایر تیمها و جدا شدن تیمهایی که برای بقا می جنگند یکسری تیم در میانه جدول باقی میمانند که هیچ انگیزهای برای نتیجهگیری ندارند و برای همین تنها تلاش میکنند که در بازیهای خود شکست نخورند. مربیان این تیمها دو راه و فرضیه میتوانند داشته باشند. یا برای ببرد به میدان بروند یا بروند که نبازند. این در تعیین استراتژی سرمربی بسیار مهم و اثرگذار است.
یعنی شما اعتقاد دارید مشکل، نتیجهگرایی است؟
من بعد ۱۵ فصل حضور در سطح اول فوتبال ایران، اکنون که دارم استراحت میکنم. هر هفته ۵ بازی را میبینم برای من این چیزی که مشخص است از این موضوع حکایت دارد که چند کارگردان با بازیگرهای مختلف دارند با یک فیلم نامه مشترک دارند کار میکنند و چند فیلم میسازند که سناریو آنها یکیست. مثل فیلمهای که از یک موضوع مشترک اقتباس گرفتهاند. دست مربیان در لیگ برتر برای هم رو شده است و ما نیازمند این هستم از تاکتیکهای متنوعی در خط حمله استفاده کنیم و از بازیکنان خلاق بیشتری استفاده کنیم.
ما مشکل بازیکن خلاق نیز داریم.
بازیکن خلاق نداریم و چون در تیمها و ردههای پایه بازیکنی پرورش ندادیم و سرمایهگذاری نکردهایم. این موضوع به تیمهای پایه و ردههای پایه ربط دارد و وقتی به تولید نرسیم در لیگ و تیم ملی هم بهرهوری نخواهیم داشت. استفاده از استراتژیهای شبیه به هم، یکی دیگر از عوامل از بین رفتن بازیکنان خلاق است. از طرفی نیز وقفههای متوالی لیگ به دلیل بازیهای تیم ملی باعث میشود روند بازی تیم ها سر و شکل نگیرد و بازیکنان افت کنند.
خود شما نیز زمانی که سرمربی تیمی بودید همین تفکر را دنبال میکردید؟
خیر. من زمانی که هدایت تیم را در اختیار داشتم تعیین رتبه مهم بود. ۴ تیم پرسپولیس، استقلال، سپاهان و تراکتور خود را از بقیه جدا کردند و ۱۲ تیم دیگر داریم که با یکدیگر رقابت میکنند. در سالهایی که من بودم تیمم بعد از این ۴ تیم مدعی یا پنجم یا ششم شده است. از طرفی جوایز مالی نیز روی انگیزه تیمها اثر میگذارد. مسئولین برگزاری لیگ باید تحقیق کنند تا ببیند در لیگهای دیگر برای ایجاد انگیزه بین تیمها چه تمهیداتی انجام شده است.
بسیاری از اهالی فوتبال معتقد هستند فاصله تیمها کم شده و همین باعث کم گل شدن بازیهاست.
من چنین چیزی را قبول ندارم. در لیگ فاصله ایجاد میشود.امسال تیمهای مدعی لیگ را خوب شروع نکردند. در هفتههای اول پرسپولیس، استقلال و سپاهان خوب بازی نکردند. تراکتور نیز به دلیل حضور در بازیهای آسیایی و لیگ نتایج خوبی نگرفته است. به مرور در لیگ فاصله ایجاد میشود.
در لیگ هم بازیکنان تاثیرگذاری که نتیجه بازی را عوض کنند کم شدهاند. نظر شما چیست؟
وقتی تولید شما کم باشد همین میشود، مثل بازار است وقتی انتخاب، متعدد و زیاد نباشد خریدهای شما محدود میشود. در بازار وقتی جذابیت وجود دارد که تنوع زیاد باشد. قطعا وقتی تنوع تاکتیکی و تکنیکی از بازیکنان متفاوت داشته باشیم لیگ پویاتری خواهیم داشت. متاسفانه ما تنوع تاکتیکی نداریم و وقتی تنوع داشته باشیم این مشکلات برطرف میشود. از طرفی نیز ما زمین برای بازی و حتی تمرین هم نداریم. بازیکنان در زمین خوب وقتی تمرین و بازی نکنند بدون شک افت خواهند کرد.
از قرعه تیم ملی در جامجهانی ۲۰۲۶ بگویید. چطور بود؟
واقعبینانه نگاه کنیم قرعه ما قرعه امیدوار کنندهای است؛ نه سخت است نه آسان. البته ما در فوتبال امروز دنیا چیزی به عنوان بازی آسان نداریم. چون کشورها و تیمها دارند در فوتبال سرمایهگذاری میکنند و پیشرفت کردند. اما قرعه ما یکی از بهترین قرعههاست و در بهترین گروه قرار گرفتیم. با یک برنامه ریزی درست و اساسی میتوانیم خود را مهیای تاریخسازی و صعود به مرحله بعد کنیم.
شما گفتوگویی با امیر قلعهنویی سرمربی تیم ملی داشتید؛ چه صحبتهای بین شما رد و بدل شد.
ابتدا باید از او تشکر کنم که با روی باز حرفهای من را شنید. در این جلسه با قلعهنویی من نظرات خودم را گفتم و حرفهای او را نیز شنیدم. بخشی از صحبتهایش را قبول کردم و بخشی را نیز علیرغم احترامی که برای او قائل هستن نپذیرفتم. یکی از بحثهای ما مدل بازی تیم ملی در جام جهانی بود که شرط اولش این بود که ابتدا حریفان ما مشخص شود. حالا که حریفان مشخص شده ما باید ببینم با توجه به تیمهای که با آنها همگروه هستیم چه سبک بازی را باید انتخاب کنیم. باید واقع بین باشیم و بضاعت خود را نیز ببینیم. بعد از گیمپلی تیم در این رقابتها چیزی که مهم است این است که جامجهانی بالاترین سطح فوتبال است که استانداردهای ویژه خودش را دارد. یکی از مهمترین موارد وضعیت فیزیکالی و آمادگی جسمانی بازیکنان است. طبق آنالیزهایی که در تیم ملی در شاخص فیزیکال بین بازیکنان لیگ برتر و بازیکنان حاضر در یورو ۲۰۲۴ صورت گرفته در این بخش ما ۴۰ درصد تفاوت داریم. در چنین شرایطی این چالش جدی برای کادرفنی است. ما هر سبک بازی که انتخاب کنیم بستگی به شرایط آمادگی جسمی بازیکنان دارد و باید برنامه تیم ملی در بازیهای پیش رو تا جام جهانی افزایش سطح آمادگی بازیکنان باشد.
به نظر شما تیم ملی صعود میکند؟
به نظرم ما با ۴ امتیاز هم صعود میکنیم. ما حتی با کسب ۶ امتیاز و قرار گرفتن در رده دوم گروه در مرحله بعد نیز میتوانیم با یک قرعه خوب مواجه شویم. فکر میکنم نیوزلند را میبریم و با یک بازی حساب شده و درست مقابل مصر صعود میکنیم. ما حتی برای بازیهای خود در این گروه نیز قرعه خوبی داریم. بازی اول ما با نیوزلند یک بازی سرنوشت ساز است. باید برای شروع جام جهانی برنامه خوبی داشته باشیم و این بازی حتی بهترین نمایش ما باشد. حیاتیترین بازی ما دیدار با نیوزلند است چرا که با یک برد هم میشود صعود کرد. بازی با بلژیک نیز سخت خواهد بود اما میشود مقابل این تیم نیز نمایش خوبی ارائه دهیم.
نقاط ضعف و قوت تیم ملی چیست؟
به نظر من نقطه ضعف ما این است که فکر کنیم قرعه راحتی داریم و از حالا صعود کردهایم. کادرفنی باید با جدیت تمام کار خود را دنبال کند و برنامهریزی کند ما هیچ حریف راحتی نداریم. بازیهای تدارکاتی ما به ویژه در فروردین باید منطقی باشد و با تیمهایی که در گروه ما قرار دارد همخوانی داشته باشد. در مقابل مهمترین مسئلهای که میتواند نقطه قوت ما باشد، خط حمله است. ما اکنون تعدادی بازیکن داریم که با انتخاب یک گیمپلی صحیح میتوانیم راه صعود را هموار کنیم. اگر در خط حمله همه بازیکنان برسند. با توجه به بازیکنان باتجربه و جوانانی مثل امیرحسین حسینزاده، محمد محبی، مهدی محبی و حتی مهدی قایدی میتوانیم نقشهای مختلفی در هر بازی در بخش هجومی خود داشته باشیم. همانگونه که گفتم بازی اول ما مهم است و اگر از این شرایط استفاده کنیم میتوانیم در بازیهای بعدی با استفاده از نقشههای مختلف نتیجه بگیریم.
نظر شما