به گزارش خبرنگار قدس آنلاین از بیرجند، یکی از آیین‌های قدیمی ماه مبارک رمضان در بیرجند «رمضوخوانی» است که این مراسم در فهرست میراث‌های معنوی کشور نیز به ثبت ملی رسیده است و در این مراسم در شب‌های رمضان پس از نماز و افطار، جمعی از کودکان و نوجوانان پسر در دسته‌های چهار تا شش نفری به در خانه‌ همسایه‌ها به‌ویژه سرشناسان و صاحبان ثروت می‌روند و به قصد گرفتن انعام برنامه ویژه‌ای اجرا می‌کنند.

رسم رمضان‌خوانی در سال‌های بسیار قبل توسط مردان مسن و سرشناس انجام می‌شد که این امر در سال‌های اخیر به نوجوانان و جوانان سپرده شده است و کودکان و نوجوانان در ایام ماه رمضان در گروه‌های مختلف و زیر سرپرستی یک نفر به در منازل می‌روند و با خواندن شعرهایی، از صاحب‌خانه تقاضای شیرینی و خوردنی می‌کنند، شعرهایی که در این مراسم خوانده می‌شود به نام رمضانی مشهور است و معمولاً توسط سرگروه خوانده می‌شود.

رمضان‌خوانی در گویش بیرجندی با یک مقدمه دعایی که توسط استاد خوانده می‌شود آغاز شده و با آمین شاگردان ادامه پیدا می‌کند و پس از خواندن اشعار، صاحب‌خانه به کودکان و نوجوانان شیرینی، تنقلات یا وجه نقد هدیه می‌داد و برای روشنایی روی کودکان آب می‌پاشید این مراسم جنبه‌ فرح ‌زایی داشت و فقط در روزهای ابتدایی و پایانی ماه مبارک اجرا می‌شد و در شب‌های قدر، آیین رمضونی اجرا نمی‌شود.

رمضان‌خوانی از سنت‌هایی است که شاید در گذشته در ماه رمضان در تمامی کوچه و محلات شهر به چشم می‌خورد اما هم‌اکنون تنها در محلات پایین شهری بیرجند و شاید توسط برخی جوانان اجرا شود که آن هم در حال منسوخ شدن است.

برخی از ابیات رمضان خوانی شامل رمضو یارب، یارب رمضو آمد خوشنام خدا. رمضو آمد، مهمانش کنید بز و بزغاله قربانش کنید، رمضو آمد خود سیصد سوار چوبی وردشته که آی روزه بدار رمضو آمد، مهمانش کنید بز و بزغاله رو قربانش کنید، بز و بزغاله که چیزی نمشو گاو و گوساله را قربانش کنید، این سرا از کیه، رو ور باده دو پسر داره که نو داماده، این سرا از کیه رو ور روزه دو دختر داره که مخمل دوزه، این سرا از کیه رو ور قبرستو پدر مو گفته برو دو قرو بستو است.

رئیس حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری خراسان جنوبی گفت: مراسم رمضان خوانی رسم کهن استان خراسان جنوبی در ماه مبارک رمضان است.

سید احمد برآبادی در گفت وگو با خبرنگار قدس در بیرجند اظهار داشت:در شب های ماه مبارک رمضان پس از نماز و افطار عده ای از پسران نوجوان در دسته های چند نفری به در خانه های مردم به ویژه توانگران رفته و به امید گرفتن انعام (تنقلات و یا وجه نقد) اشعاری خاص می خواندند که در اصطلاح محلی به آن رمضانی می گفتند.

 وی افزود: به این ترتیب به جلوی درب هر خانه که می رسیدند برای اینکه مطمئن شوند کسی در خانه هست یا نه یک نفر از بچه ها که او را با عنوان استاد برگزیده اند با صدای بلند می گفت رَمِزُاْنی مارْ وَاْ مِدِی یا وَرْ خُانِمْدِ ـه «رمضانی ما را می دهید یا بخوانیمش». اگر در خانه کسی بود و چیزی به آنها می داد به درب خانه دیگر می رفتند وگرنه اگر احساس  می کردند کسی در خانه هست و جوابی نمی دهد خواندن رمضانی را آغاز می کردند.

رئیس حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری خراسان جنوبی بیان کرد: ابتدا استاد یک مقدمه و دعایی می خواند و شاگردان بعد از هر جمله او می گفتند آمین و یادی از حضرت محمد (ص) و حضرت علی (ع) می کردند و رباعی هایی در مرثیه ائمه اطهار می خواند.

وی بیان کرد: این مراسم در شهرها و روستاهای بیرجند، قاین، نهبندان،سربیشه  برگزار می شود. در شهرستان درمیان نیز سابق این مراسم اجرا می شده ولی در حال حاضر انجام نمی شود.

برآبادی گفت: مراسم رمضان خوانی  به شماره ۸۱۱ در تاریخ ۴/۱۱/۱۳۹۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.