قدس آنلاین: سید رسول موسوی، مدیر کل غرب آسیا وزارت خارجه در توئیتی نوشت: جایشانکار، وزیر خارجه هند به تهران رسید. وزرای خارجه دو کشور ایران و هند همیشه مسائل زیادی برای بحث کردن دارند خصوصا در شرف عضویت هند در شورای امنیت سازمان ملل که از اول ژانویه به مدت دو سال آغاز می‌شود.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز روز دوشنبه با اعلام اینکه فردا وزیر خارجه هند سفر کوتاهی به ایران خواهد داشت گفت: وزیر خارجه هند در جریان سفر به روسیه برای شرکت در اجلاس وزرای خارجه سازمان همکاریهای شانگهای چند ساعتی کوتاه در تهران توقف خواهد داشت و با آقای ظریف دیدار و رایزنی می‌کند.
شنبه گذشته نیز راجنات سینگ وزیر دفاع هند در مسیر سفرش به مسکو برای حضور در همین اجلاس ساعاتی را در تهران توقف و با همتای ایرانی خود امیر حاتمی دیدار و رایزنی کرد.
توقف و حضور دو وزیر مهم کابینه هند به فاصله دو روز در تهران، پیش از شرکت در اجلاسیه سازمان همکاریهای شانگهای در نوع خود هم یک اتفاق کم سابقه و هم معنا دار است.
این روزها دیدارهای وزرای دفاع و خارجه هند از تهران را با دو موضوع می‌توان ارتباط داد.
شمارش معکوس برای ۲۷ مهر
نخست حضور راج نات سینگ وزیر دفاع هند در تهران است اتفاقی کم سابقه به شمار می‌رود زیرا با وجود برخی همکاریها و ارتباطات نظامی میان ایران و هند این روابط بیشتر در حوزه‌های روتین از جمله همکاریهای آموزشی و تمرینی به ویژه در حوزه دریایی بوده است.
این روزها اما یک اتفاق مهم در شرف رخ دادن است. شمارش معکوس برای لغو تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران بر مبنای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ آغاز شده و تلاشهای ایالات متحده آمریکا برای جلوگیری از این رویداد تا کنون همگی با شکست وبرو بوده‌اند.
این اتفاق یک دستاورد مهم برای توافق هسته‌ای و جمهوری اسلامی ایران استک ه پس از دهه‌ها یکی از مهمترین تحریم های ظالمانه علیه کشور از میان برداشته می‌شود و ایران امکان خرید یا صادرات اقلام متعارف نظامی و دفاعی را بدست خواهد اورد.
این موضوع به شدن با مخالفت آمریکایی ها و متحدان منطقه‌ای آنها روبرو شده، هرچند اروپایی های باقی مانده در برجام هم علی‌رغم دفاع از این توافق در عمل موافق این لغو تحریمی نیستند.
بدین ترتیب ایران از پایان مهر ماه می‌تواندتولیدات پر شمار دفاعی و نظامی خود را صادر و یا نیازهایش را از خارج تامین کند.
آمریکایی‌ها در این زمینه تبلیغات گسترده‌ای را در مورد تمایل و برنامه چین و روسیه برای فروش سلاح از جمله هواپیما و سامانه‌های موشکی به راه انداخته اند و هند در این زمینه یعنی تولید و صادرات سلاح طبعا کشور ویژه ودارای رتبه خاصی نیستو خود یکی تاز وارد کنندگان بزرگ تسلیحات از آمریکا و روسیه و چین به شمار می‌رود.
اما واقعیت‌های دیگری هم هست. اینکه گاهی شاید کشورهای منطقه و همسایه منابع بهتری برای تامین برخی نیازها باشند.
صادرات تجهیزات نظامی هند در سال ۲۰۱۸-۲۰۱۹ با رشد دو برابری به یک میلیارد و ۴۳۰ میلیون دلار افزایش یافته است و به روزنامه اکونومیک تایمز آمریکا با ۷۱۵ میلیون دلار، رژیم صهیونیستی و اتحادیه اروپا به ترتیب بیشترین تجهیزات نظامی را از هند وارد کرده اند و براساس گزارش وزارت کشور هند، قطعات یدکی تجهیزات نظامی بیشترین حجم صادرات هند را تشکیل داده است.
هند ۱۵ نوع سلاح از جمله موشک های هوا به هوای استرا، موشک زمین به زمین پراهار، جنگنده های سبک، موشک کروز براهموس، تانک های آرجون، سیستم های کنترل و اخطار اولیه و انواع رادر های جنگی و پهپاد را برای صادرات شناسایی کرده است.
دولت هند پیش از این اعلام کرده بود که قصد دارد تا پایان سال ۲۰۱۹ صادرات نظامی خود را به ۲ میلیارد دلار افزایش دهد. این کشور همچنین به شرکت های صنایع نظامی هند اجازه داده است تا ۱۰ درصد از تولید خود را به صادرات اختصاص دهند.
همچنین هند بر اساس طرح "ساخت هند" قصد دارد وابستگی این کشور را به واردات نظامی کاهش دهد و به مرکز تولید سلاح در جهان تبدیل شود.
در این راستا دولت هند از شرکت های خارجی نظامی خواسته است با انتقال تکنولوژی کارخانه های نظامی خود را در هند احداث کنند.
این موضوع بدان معناست که هند هم می‌تواند تامین کننده برخی اقام دفاعی برای ایران باشد و هم محلی برای صادرات یا حتی انتقال فناوری و مشارکت.
این روزها که آمریکایی ها فشار سنگینی را برای جلوگیری از لغو تحریم های ایران بکار گرفته‌اند و تا آنجا پیش رفته‌اند که با دهان کجی به همه اعضای شورای امنیت و جامعه بین المللی مدعی اسنپ‌بک یک تنه و بازگرداندن تحریم های لغو شده سازمان ملل در برجام از ۲۰ سپتامبر می‌شوند اگر جمهوری اسلامی ایران در اولین فرصت بتواند یک مبادله یا معامله و یا قرارداد خرید یا صادرات نظامی را انجام دهد یک پیام واضح از شکست آمریکایی ها در مقابل کشور خواهد بود و چه بسا این قرارداد بجای روسیه یا چین ، کشور هند باشد. گرچه اینها فقط یک گمانه و احتمال است
حتی یک همکاری منطقه‌ای در حوزه دفاعی، مبارزه با تروریسم و راهزنی و یا آموزش و رزمایش هم در این مسیر می‌تواند موثر باشد.
ایران در مسیر شانگهای
اما بستر دوم که با حضور وزیر خارجه هند در تهران تقویت می‌شود موضوع سازمان همکاریهای شانگهای است.
سازمان همکاریهای شانگهای یک سازمان یا پیمان بین الدولی برای همکاریهای امنیتی، اقتصادی و فرهنگی است. که در سال ۲۰۰۱ توسط سران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان و با هدف برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه پایه‌گذاری شد. هند و پاکستان نیز که چند سال عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای بودند، از تابستان ۲۰۱۶ به عضویت کامل این سازمان درآمدند.
جمهوری اسلامی ایران هم سالهاست که عضو ناظر این سازمان و پیمان مهم منطقه‌ایست و البته خواهان عضویت دائم. موضوع عضویت کامل ایران در سازمان شانگهای سالهاست که به جریان افتاده و مطرح بوده اما موانعی از جمله فشار برخی کشورها یا تحریمهای سازمان ملل در گذشته و تحریمهای آمریکا تا کنون مانع از تحقق این مهم شده‌اند.
برای پذیرش عضو جدید در این سازمان باید همه اعضا رای موافق داشته باشند و از جهت اداری و حقوقی هم باید شرایط و مقررات دو جانبه میان سازمان و کشور متقاضی عضویت فراهم شود و حدود ۲۸ سند حقوقی میان طرفین امضا شود.
روسیه از گذشته و چین حالا موافق و حامی پیوستن ایران هستند و به نظر نمی‌رسد آمریکایی ها نیز بتوانند فشار بیشتر از آنچه تا کنون به اعضای دیگر اسیاسی میانه‌ای همچون ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان که حیاط خلویت روسها هستند وارد آورند.
از اینرو نقش هند به عنوان عضو اصلی در موافقت با عضویت ایران بسیار مهم است از اینرو دیدارهای هفته جاری مقامات ارشد دهلی در تهران را باید بسیار مهم ارزیابی کرد.
نظر شما