۲ تیر ۱۴۰۰ - ۰۹:۴۸
کد خبر: 758153

حجت‌الاسلام جباری، استاد حوزه و دانشگاه، در وبینار شمیم ولایت و عصمت به مرجعیت علمی امام رضا(ع) در ۲۵ سالگی در مدینه پرداخت و حجت‌الاسلام حسینی، امام جمعه ساوه، تأکید کرد که امام رضا(ع)، علم، سیاست و عبادت را با هم درآمیخت و به الگویی برای جهانیان مبدل شد.

پیوند سیاست و عبادت در سیره امام رضا(ع)

به گزارش قدس آنلاین، وبینار «شمیم ولایت و عصمت» به همت معاونت ایران امور بانوان مجمع تقریب مذاهب اسلامی و با حضور ۱۲ تن از شخصیت‌های شیعه و اهل تسنن از جمله بانو مجتهد معصومه گلگیری؛ حجت‌الاسلام سیدابراهیم حسینی، امام جمعه ساوه؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا جباری، استاد حوزه و دانشگاه و نزهت‌السادات شیرازی، استاد حوزه و دانشگاه، در آستانه میلاد باسعادت امام رضا(ع) برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا جباری، استاد مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، در این وبینار با اشاره به لقب رضا که به امام هشتم اعطا شده است، گفت: «الرضا(ع) من آل محمد(ص)» گرچه لقبی است که بنی‌عباس از آن سوءاستفاده کرده و با بیان مبهمی آن را رواج داده تا اینکه خود را از مصادیق آن جلوه دادند و خواستند پایه‌های حکومت خود را تقویت کنند، ولی در روایت بیان شده که مراد این است که خداوند او را در زمین و آسمان پسندید. لقب عالم آل محمد(ص) هم به ایشان سال‌ها قبل از ولادتشان توسط امام باقر(ع) داده شد؛ ممکن است این سؤال پیش آید که مگر ائمه(ع) دیگر عالم نبودند، طبیعی است که این طور بودند، ولی فضایی که برای امام رضا(ع) و نشر علوم پیش آمد برای سایر ائمه فراهم نشد.

جباری بیان کرد: واقدی، سیره‌نویس، بیان کرده امام رضا(ع) وقتی ۲۵ ساله بودند در مدینه و مسجد می‌نشست و محل مراجعه عالمان بودند. قبل از شروع امامت منشأ نشر علوم بودند و مرجعیت علمی داشتند و بعد از شهادت پدرشان هم منشأ ترویج اسلام ناب بودند. هارون به دلیل اینکه در دوره امامت امام کاظم(ع)، در زمینه شهادت آن امام مورد تهمت واقع شده بود، با وجود تحریک دیگران برای از میان برداشتن امام رضا(ع) زیربار نرفت. در چنین فضایی امام(ع) در دوره هارون و امین توانست که از فضای موجود برای نشر علوم استفاده کند و در دوره مأمون هم با احضار امام و نصب در ولایتعهدی، با زیرکی برخورد کردند و در نهایت مأمون شکست خورد؛ امام(ع) هیچ تصرفی در امور نکردند تا مأمون نتواند امام را همراه حکومت جلوه دهد. برای اینکه شیفتگی مردم نسبت به امام(ع) را بدانیم کافی است بدانیم روایت سلسلة‌الذهب به قلم هزاران راوی اهل سنت نوشته شد و به عنوان حدیث طلایی در تاریخ باقی ماند.

جباری با اشاره به سیره اجتماعی امام رضا(ع) تصریح کرد: حضرت خدمه و عبدها را دعوت می‌کرد تا بر سر سفره بنشینند و وقتی به ایشان گفته شد که اینها در شأن شما نیستند که بر سر یک سفره با آنان بنشینید، حضرت فرمودند: ساکت باش «ان رب واحد، و الام واحد و الاب واحد و الجزاء بالاعمال؛ جز عملی که مرا مقرب درگاه خدا کند بین من و اینها فرقی وجود ندارد». امام تأکید می‌فرمودند که بر اینکه اگر برتری و قرب و علوی هست فقط از ناحیه تقوا می‌تواند باشد همان طور که قرآن فرموده است برترین شما با تقواترین شما هستند؛ چنین سیره‌ای در دنیای مدعی حقوق بشر و در دنیای نژادپرستی  امروز الگوست.

جباری بیان کرد: برخی اصحاب ابونواس که معاصر امام بوده است به او گفتند تو که جایگاه امام را می‌دانی چرا در اشعارت نامی از او نبرده‌ای؟ او گفت که من خودم را در شأنی نمی‌دیدم که مدح او کنم و ترسیدم نتوانم حق مطلب را ادا کنم و مثل من در چنین جایگاهی قرار ندارد که زبان به مدح علی بن موسی الرضا(ع) بگشاید و بعد از آن ابیاتی در وصف امام سرود و نوشت من چگونه می‌توانم مدح امامی بکنم که جبرئیل خادم پدرانش بوده است.

همنشینی با بردگان

همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم حسینی، امام جمعه ساوه، گفت: امام رضا(ع) از بس مظهر رضایت پروردگار بودند نامشان رضاست؛ امام مهربانی و رئوف بودند و سرآمد فضائلی چون مهرورزی و تواضع بودند. هم سفره شدن با بردگان و تهیدستان از صفات بسیار مهم ایشان بود؛ الان یکی از مشکلات کشورهای اسلامی فاصله میان شهروندان و حاکمان است. امام(ع) جایگاهی حکومتی و بالاتر برای خود قائل نبودند و مردم به راحتی با ایشان رفت‌وآمد داشتند.

وی افزود: از سیره مهم امام(ع) مقام علمی ایشان است که به عالم آل محمد(ص) معروف هستند که در مناظرات فراوان علمی ایشان تجلی و تبلور داشت؛ اسلام با شمشیر پیشرفت نکرد بلکه با اخلاق رشد یافت، مناظره با فرق مختلف اسلامی و ادیان دیگر سبب جذب آنها  شد؛ به همین دلیل بزرگان اهل تسنن مقام علمی امام را ستوده‌اند؛ ابن نجار و عسقلانی در تهذیب‌التهذیب امام را تمجید کرده و ابن‌نجاز گفته که امام در علم و دین چنان جایگاهی داشت که بیست و چندسالگی در مسجد النبی(ص) مدینه فتوا می‌داد.

امام جمعه ساوه تصریح کرد: در  مرو حوزه علمیه تشکیل دادند که البته مأمون جلوی آن را گرفت و امام(ع) او را نفرین کرد؛ توجه علمای بزرگ اهل سنت به زیارت آن بزرگوار از دیگر مطالب مهم در این عرصه است. ابن‌هبان، از محدثان قرن چهارم، نقل کرده که به زیارت حضرت رفته و مشکلاتم را به واسطه توسل به ایشان برطرف می‌کردم. ابن‌حجر هم از ابن‌خزیمه که فقیه و مفسر است اسم آورده که به زیارت امام می‌رفت. نکته درس آموز سیره امام رضا(ع) سیره عبادی است؛ نماز اول وقت ایشان همیشه به‌جا آورده می‌شد و در حین مناظره علمی وقتی اذان گفته شد به نماز می‌شتافتند و مناظرات را رها می‌کردند؛ این سبک زندگی را شهید بهشتی هم به تبعیت از ایشان داشت و در اول وقت نماز را مراقبت می‌کرد.

سجده‌های طولانی امام رضا(ع)

وی اظهار کرد: از دیگر موارد سیره عبادی امام، سجده‌های طولانی است؛ در روایت بیان شده که اگر انسان می‌خواهد به خدا نزدیک شود هیچ چیزی جز سجده طولانی نقش ندارد و امام از مصادیق مهم این مسئله بودند. دعبل قصیده‌ای با مضامین بسیار عالی سرود و امام رضا پیراهنی را به عنوان صله به دعبل داد و فرمود که قدر این پیراهن را بدان زیرا هزار شب در آن نماز خوانده و هر شبی هزار رکعت و ختم قرآن با آن انجام شده است. از دیگر سیره‌های امام عرصه سیاسی است؛ امام از حاکمان جائر دوره خود اجتناب کردند و در کنار حاکمان مستبد و طاغوتی نبودند بلکه در کنار مردم بودند؛ در زیارت جامعه آمده که «انتم کَهْفِ الْوَرَی»؛ یعنی پناه امت بودند، لذا ایشان را به مرو تبعید کردند. چون احساس خطر از وجود ایشان داشتند.

وی افزود: امام به اجبار ولایتعهدی را پذیرفتند؛ برخی همه تلاش خود را به کار می‌گیرند که به حکومت نزدیک شوند، ولی ایشان برعکس عمل کردند و باز در عزل و نصب‌ها دخالت نکردند؛ توام بودن سیره سیاسی و عبادی از نکات مهم در سیره امام(ع) است؛ الان حاکمان جوامع اسلامی شریعت را به حد عبادات فردی فروکاهیده‌اند در حالی که مفسران اصلی قرآن و سنت، این سلوک را نداشتند و عبادت را در کنار سیاست داشتند.

حسینی تصریح کرد: ائمه(ع) این طور نبودند که در کنجی بنشینند و کاری به مردم نداشته باشند؛ حتی از ظرفیت‌های عبادی استفاده می‌کردند، مأمون نماز عید فطر را به امام تحمیل کرد، امام طوری نماز خواندند که مامون در وسط راه پشیمان شد؛ زیرا امام(ع) سبب اتحاد امت اسلامی و فریاد علیه حکومت مستبد وقت شد؛ این ظرفیت‌ها مانند حج وجود دارد که می‌تواند موجب بیداری اسلامی و قدرت‌سازی برای اسلام و در نهایت ایجاد تمدن نوین اسلامی شود.

منبع: ایکنا

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.