قدس آنلاین - هفدهمین جلسه فوق العاده شورای همکاری اسلامی که با حضور وزرای امور خارجه پنجاه کشور در اسلام آباد برگزار شد، این فرصت کمیاب را به پاکستانی ها داد تا بتوانند این تصویر مورد نظر خود در مقابل جهانیان را اصلاح کنند. این شاید اولین جلسه بزرگ برگزار شده در مورد افغانستان بود تا بتوانند راه حلی نسبت به شرایط موجود در افغانستان مخصوصا در حوزه بحران مردم این کشور پیدا کنند. کشوری که در آستانه فروپاشی قرار گرفته و نیمی از جمعیت آن در جستجوی فوری کمک های انسان دوستانه است، افغانستان را به اصلی ترین نقطه بحرانی حقوق بشر در جهان تبدیل کرده است.

پاکستان در طول سالیان گذشته تاثیرات چشمگیری از سقوط افغانستان را در کشور خود دیده که نمونه آن ورود ۳ میلیون و هشتصد هزار آواره افغان به آن بوده، اتفاقی که با وجود مشکلات اقتصادی پاکستان ضربه بسیار بدی به آن ها وارد آورده است. شاید تنها و البته بزرگترین دستاورد پاکستان در راه تلاش برای از هم نپاشیدن افغانستان این باشد که دیگر لازم نیست نگران ورود سیل عظیم و جدید آوارگان افغان به کشورش باشد.

اخیرا پاکستان قول کمک مستقیم ۳۰ میلیون دلاری به افغانستان داده، در حالی که عربستان کمک ۲۶۵ میلیون دلاری را تضمین کرده، که حتی همین نیز با توجه به شرایط بحرانی افغانستان، به هیچ عنوان کافی به نظر نمی رسد.

اما پاکستان بیشتر از اینکه به فکر پول جمع کردن برای کمک به افغانستان باشد به دنبال تغییر دیدگاه غرب نسبت به کشور خود و سوء ظن ها نسبت به تلاش برای در کنترل گرفتن افغانستان با قدرت دادن به طالبان است. همچنین برگزاری چنین اجلاسی در اسلام آباد به این معنی است که هرگونه کمک که از طرف هر کشوری به افغانستان داده می شود، باید از کانال چنین شورایی مانند شورای همکاری اسلامی صورت بگیرد. در چنین موردی یک کشور باید رهبری شرایط را به دست بگیرد. هیچ کشوری شرایط بهتری نسبت به پاکستان برای به دست گرفتن چنین رهبری ندارد. داشتن مرز ۲۶۰۵ کیلومتری بین دو کشور پاکستان و افغانستان و شباهت های بالای فرهنگی اجتماعی بین مردم دو کشور به راحتی می تواند پاکستان را به کریدور چنین کمک هایی بدل کند. هرچقدر که کمک ها خیرخواهانه و فقط برای افغانستان باشد، پاکستان نیز از چنین شرایطی سود اقتصادی بالایی به دست خواهد آورد. آن ها همچنین علاوه بر بهبود تصویر خود در غرب، در نزد مردم افغانستان نیز که بسیاری از آن ها پاکستان را یکی از مسئولین اصلی وضعیت آشفته خود می دانند، خود را به عنوان ناجی و کمک کننده ای بزرگ لقب می دهد.

سود دیگری که نصیب پاکستان خواهد شد، بالا رفتن قدرت دیپلماتیک این کشور در مقابل کشورهای همسایه و کشورهای اسلامی است، چون برای رقم خوردن هرگونه کمکی به افغانستان، پاکستان به عنوان مذاکره کننده مستقیم با آن کشور حضور خواهد داشت و همیشه حرف تعیین کننده ای در مذاکرات با همه کشورها مخصوصا کشورهای عضو شورای اسلامی خواهد زد.

در طول مدت اجلاسی که در اسلام آباد برگزار شد، پاکستان چندین و چند بار نشانه هایی برای دیگر اعضا و برای جهانیان ارسال کرد که در دورترین فاصله نسبت به رهبران طالبان قرار دارد. وزیر امور خارجه پاکستان به شکل روشنی عنوان کرد که این اجلاس برای به رسمیت شناختن طالبان برگزار نشده و به رهبران جهان توصیه کرد که سعی کنند طالبان را وادار کنند تا در مسیر درست قدم بگذارند. او همچنین به شکلی واضح تاکید داشت که که هدف اجلاس، مردم افغانستان و نه یک گروه خاص در این کشور است.

این نکته ای بسیار مهم است که پاکستان بارها و بارها با تکرار کردن آن می خواهد شکل رابطه خود با طالبان را متفاوت نسبت به چیزی که بسیاری تصور می کنند نشان دهد. پاکستان مدت ها بود که تلاش می کرد رویکرد اقتصاد-جغرافیایی جدیدی را با تبدیل کردن خود به قطب اقتصادی-ارتباطی منطقه عرضه کند؛ اما با قدرت گرفتن دوباره طالبان در افغانستان و اینکه بسیاری از کشورها پاکستان را متهم شماره یک قلمداد می کردند، مانند آب سردی بر پیکر آن ها بود. آن ها برای تغییر دادن این شرایط نه تنها باز هم دوری خود نسبت به رهبران طالبان را تکرار خواهند کرد، بلکه می خواهند خود را به عنوان پرچم دار کمک های بشر دوستانه به مردم افغانستان معرفی کنند.

پاکستان می داند که اگر غرب به افغانستان نگاه می کند و نگران اوضاع حقوق زنان، کودکان و اقلیت ها است، همزمان نیم نگاهی نیز به آن ها دارد و در صورت هر تغییر مثبت و منفی در این موارد آن ها را به عنوان یکی از مسئولین اصلی می شناسد.

مترجم: امیرمحمد سلطانپور