۱۴ اسفند ۱۴۰۰ - ۱۱:۳۰
کد خبر: 789923

هند و هزار توی توسعه بندر چابهار

حسین محمدی اصل، کارشناس مسائل منطقه‌ای

بندر چابهار به عنوان یکی از مراکز راهبردی قدرت دریایی ایران، بخش مهمی از استراتژی دولت هند در راستای گسترش منافع و تسریع روند توسعه روابط راهبردی‌اش با تهران به شمار می‌رود. دهلی نو به دنبال آن است با تقویت حضور در این بندر کلیدی دسترسی به افغانستان و آسیای میانه را تقویت کند. به اعتقاد آن‌ها این بندر به زودی تحت عنوان قطب اصلی ترانزیت منطقه‌ای ظهور خواهد کرد و باید به‌زودی توسط هند، ایران و افغانستان توسعه یابد تا ارتباطات و روابط تجاری میان سه کشور تقویت شود.  اهمیت بندر چابهار برای دولت هند هنگامی بیشتر نمایان شد که «نارندرا مودی» نخست وزیر هند در توییتی بیان می‌کند «چابهار برای هند مهم است؛ به عنوان سنگ قدم اول برای تبدیل به توسعه دهنده زیرساخت‌های منطقه‌ای بزرگ‌تر و همچنین کمک به پیشبرد تجارت با افغانستان اهمیت دارد».

 با وجود این، از سال ۲۰۱۶ که توافق برای توسعه این بندر با سرمایه‌گذاری طرف هندی امضا شد، دهلی نو جدیت لازم را برای به اتمام رساندن این پروژه نشان نداد. در ادامه متزلزل شدن روابط دو جانبه ناشی از تصمیم هند مبنی بر پذیرش تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی و همچنین صفر کردن واردات نفت خود از ایران بود. درپی این قضایا، با خروج غیر مسئولانه ایالات متحده از افغانستان و برگشتن قرعه به نفع قدرت‌گیری رقبای منطقه‌ای از جمله چین و پاکستان در افغانستان، دهلی‌نو متوجه ضرورت پیگیری روابط راهبردی خود با تهران شده و حضور شخص «سابرامانیام جایشنکار» وزیر خارجه هند در مراسم تحلیف حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی آن هم به عنوان دومین سفر وی در عرض یک ماه نشان از تمایل این کشور برای پیگیری این روابط راهبردی دارد.

دهلی نو هم اکنون امکانات زیرساختی را برای افزایش ظرفیت حمل بار در بندر در دستور کار دارد و قرار است به عنوان بخشی از توافق با ایران که در سال ۲۰۱۷ بسته شد، ۶ جرثقیل و تجهیزات دیگر به ارزش ۸۵ میلیون دلار برای تجهیز و بهره‌برداری از پایانه شهید بهشتی ارائه دهد. به طور کلی، هند تقریباً ۵۰۰ میلیون دلار در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده‌است و تنها در سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ مبلغی معادل ۱۳.۴ میلیون دلار بودجه به این پروژه اختصاص داده‌است.

با این حال با وجود تعهد مستمر هند نسبت به پروژه بندر چابهار و معافیت این کشور از تحریم‌های آمریکا، پیشرفت در دستیابی به ظرفیت کامل بندر و تعهدات مربوط به آن توسط دهلی نو با چالش‌هایی روبه‌رو است که می‌توان به تحریم‌های شدیدتر از سوی آمریکا از سال ۲۰۱۸ ، مسائل فنی و بوروکراتیک در دو طرف ایرانی و هندی، نگرانی بخش خصوصی هند برای سرمایه گذاری در ایران و سرانجام، گسترش بیماری همه گیرکووید ۱۹ اشاره کرد. در این میان متغیر ایالات متحده تا به امروز مهم‌ترین چالش در پیشبرد روابط ایران و هند در عرصه‌های گوناگون بوده است، اما  این موضوع با شروع تحولات افغانستان تغییرات اساسی کرده است.

البته با رشد منطقه گرایی جمهوری اسلامی و تلاش ایران برای بی اثر کردن تحریم‌ها و عبور از موانع امنیتی بین‌المللی با حمایت چین و روسیه قطعاً هندی‌ها اقدامات خود برای تقویت روابط با تهران و تولید زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری بیشتر در کریدور بین‌المللی چابهار را تقویت خواهند کرد. ولی نکته مهم که تجربه ثابت کرده این است که منافع هندی‌ها متوجه منافع آمریکایی‌هاست، به همین خاطر باید دستگاه سیاست خارجی ایران با هوشمندی تمام در مقابل سیاست‌های دهلی نو حاضر شوند و مفاد قراردادهای گسترش همکاری در بندر چابهار با دقت زیر نظر و روند اجرایی آن رصد شود. البته تهران برای جذب سرمایه‌های دولت هند در حوزه توسعه زیر ساخت‌های این بندر هرگز نباید فروگذار کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • ۱۱:۴۸ - ۱۴۰۰/۱۲/۱۵
    0 0
    اگر ایران با استفاده از توان خود بعد از عدم همکاری هند در این رابطه تلاش می کرد دیگر نیازی به انتظار هند نبود حال باید که به جای دو چشم 12 جفت دیگر هم به کار برد چون انها با همفکری امریکا جلو امده اند و چه بسا دوباره ایران را معطل ادا و اصول های بد موقع خود کنند علاوه بر این انها باید بابت این مدت و ضرری که وارد کرده اند تاوان بدهند و هیچ مسئولی حق ندارد از طرف ملت ایران با هند و یا هیچ کشور دیکری مشامات کند و قراردادهایی را امضا کند که شرش گریبان گیر ملت عزیز ایران شود. البته هر مسئولی می تواند از سرمایه فقط شخصی خود در هر زمینه ای ببخشد و لا غیر