تحولات منطقه

۲ تیر ۱۴۰۴ - ۰۹:۲۶
کد خبر: ۷۹۹۹۵۱

خطای تاریخی آمریکا و گزینه‌های ایران

محمدرضا منافی، تحلیلگر مسائل سیاسی

بامداد یکشنبه ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵، صدای چند انفجار در استان قم از منطقه‌ای که سایت هسته‌ای فردو در آن قرار دارد و همچنین صدای چند انفجار از نقاطی از استان اصفهان که سایت‌های هسته‌ای اصفهان و نطنز در آن واقع شده، نگاه‌ها را به سوی خود کشاند.

زمان مطالعه: ۴ دقیقه

بلافاصله پس از این حملات، دونالد ترامپ رسماً مسئولیت حملات را بر عهده گرفت و با اعلام اینکه عملیات از سوی ارتش آمریکا انجام شده است، به دلیل نگرانی از واکنش‌های تلافی‌جویانه ایران گفت: اکنون دیگر باید صلح شود و هر گونه اقدام تلافی‌جویانه، حملات به مراتب شدیدتری از سوی ایالات متحده به دنبال خواهد داشت.
ساعتی بعد، سازمان انرژی اتمی ایران با صدور بیانیه‌ای، رسماً حمله به سایت‌های هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان را تأیید کرد. این سازمان حملات آمریکا را «مغایر با قوانین بین‌المللی به ویژه معاهده عدم اشاعه سلاح‌های اتمی» (ان‌پی‌تی) اعلام و به صراحت تأکید کرد این حمله «با همراهی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شده است»؛ جمله‌ای که می‌تواند در روند همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به طور قابل توجهی اثرگذار باشد. سازمان انرژی اتمی در بخشی از این بیانیه تأکید کرده است: اجازه‌ نخواهد داد مسیر توسعه این صنعت ملی متوقف شود.
با توجه به اینکه زمان زیادی از تجاوز به تأسیسات هسته‌ای ایران نمی‌گذرد، شاید هنوز بسیاری از ابعاد آن روشن نشده باشد بنابراین باید منتظر خبرهای بعدی در این زمینه بود. با این حال حمله بامداد یکشنبه ۲۲ ژوئن یک بار دیگر تناقض شدید در گفتار و رفتار طرف آمریکایی را به وضوح ثابت کرد. اگرچه ترامپ سه روز پیش رسماً اعلام کرده بود: «دو هفته» به ایران فرصت و زمان می‌دهد که به میز مذاکره برگردد، ولی مانند دفعات گذشته، این سخن خود را هم نقض کرد و بدون توجه به این مهلت، حتی بدون اجازه و تصویب کنگره آمریکا، دستور مستقیم حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران را صادر کرد و این تهاجم انجام شد.
آنچه جمهوری اسلامی بارها و بارها در طول روزها، هفته‌ها و حتی ماه‌های گذشته در سطوح مختلف، نسبت به خطرات و پیامدهای بسیار خطرناک آن هشدار داده بود، بامداد روز یکشنبه به وقت محلی با حمله مستقیم آمریکا به سایت‌های هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان رخ داد و خط قرمزهای ایران عملاً و به وضوح توسط آمریکا شکسته شد. تهران در نخستین واکنش نظامی خود به این اقدام، حدود ساعت ۸ صبح به وقت تهران و کمتر از ۶ ساعت پس از حملات آمریکا به سایت‌های هسته‌ای فردو، اصفهان و نطنز، در یک اقدام غیرمعمول، تعداد زیادی موشک را به طور همزمان به سمت مناطق وسیعی از اسرائیل شلیک کرد و این یعنی ایران همچنان قصد عقب‌نشینی ندارد.
ورود مستقیم آمریکا به یک جنگ دیگر در جغرافیایی دور از خاک این کشور، یادآور تجارب جنگ‌های ناموفق واشنگتن در دهه‌های گذشته است؛ از ویتنام گرفته تا عراق و افغانستان. اما به نظر نمی‌رسد حمله به ایران، شباهتی به جنگ‌های پیشین آمریکا در ویتنام، عراق و افغانستان داشته باشد. جمهوری اسلامی که با حملات متقابل خود به اسرائیل نشان داده حرف‌های زیادی برای گفتن در این زمینه دارد، به صراحت اعلام کرد: «هدف قرار دادن پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه، به مراتب آسان‌تر از هدف قرار دادن اسرائیل است». سیدعباس عراقچی در واکنش خود به حملات آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ما، با صراحت از جمله «ایران تمامی گزینه‌ها را برای دفاع از حاکمیت، منافع و مردم خود محفوظ می‌دارد» استفاده کرده است. همان گونه که تهران پیش‌تر هشدار داده است، گزینه‌هایی مانند بستن تنگه هرمز از طریق مین‌گذاری در آب‌های تنگه هرمز و یا هدف قرار دادن کشتی‌های گذری از این تنگه و همچنین هدف قرار دادن پایگاه‌های نظامی پرتعداد آمریکا در کشورهای حوزه خلیج فارس را کاملاً در دسترس دارد. هدف قرار دادن سایت هسته‌ای دیمونا در اسرائیل هم می‌تواند یکی دیگر از گزینه‌های احتمالی باشد. گزینه دیگر و بسیار خطرناک ایران، احتمال «خارج شدن این کشور از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» است که به ویژه نمایندگان مجلس در روزهای اخیر بارها نسبت به آن هشدار داده بودند. اگر چه جمهوری اسلامی گزینه‌های نظامی متعدد و متنوع خود را در دسترس دارد، اما هنوز به طور صریح و رسمی اعلام نکرده است که آیا دست به این گزینه‌ها خواهد زد یا نه.
ورود تهران به گزینه‌هایی مانند بستن تنگه هرمز یا حمله به پایگاه‌های آمریکا در خاورمیانه و منطقه خلیج فارس، بدون تردید دامنه جنگ را به شدت و با سرعت زیاد در تمام منطقه گسترش خواهد داد.
از سوی دیگر هم فشارهای دیپلماتیک بین‌المللی بر ایران بسیار زیاد شده و جهان تلاش می‌کند جمهوری اسلامی را از دست زدن به اقدام‌های تلافی‌جویانه خطرناک منصرف کند اما با توجه به مواضع محکم در روزهای اخیر، مشخص نیست تلاش‌های دیپلماتیک منطقه‌ای و جهانی تا چه میزان بتواند در تغییر مواضع ایران و متقاعد کردن آن به حضور دوباره در پای میز مذاکره موفقیت‌آمیز باشد. در شرایط کنونی که جنگ ابعاد گسترده‌تری یافته و تهران هم بارها در عالی‌ترین سطح به صراحت اعلام کرده است که دست از خواسته‌های مشروع خود و همچنین دست از دفاع از خود در برابر حملات برنخواهد داشت، در چنین شرایطی احتمال وقوع هر اتفاق و هر اقدامی در منطقه به عنوان تبعات مخرب حملات جنون‌آمیز آمریکا به سایت‌های هسته‌ای ایران، دور از انتظار و تعجب‌برانگیز نخواهد بود.

منبع: روزنامه قدس

برچسب‌ها

حرم مطهر رضوی

کاظمین

کربلا

مسجدالنبی

مسجدالحرام

حرم حضرت معصومه

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • مدیر سایت مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظرات پس از تأیید منتشر می‌شود.
captcha