تحلیل میراث مکتوب موجود در نسخ خطی، راهی برای بازتولید دانش در جهان اسلام به شمار می‌رود. در این گزارش به معرفی کهن‌ترین نسخه موجود صحیفه سجادیه در آستان قدس رضوی می‌پردازیم که با نوشتاری از مرحوم «دکتر احمد مهدوی دامغانی» همراه است.

شوق خدمت به اهل بیت (ع) در کهنسالی

معرفی این کتاب نفیس 
این کتاب با عنوان «الصحیفة السجادیة الکاملة» به عنوان کهن‌ترین نسخه موجود صحیفه سجادیه، چاپ نسخه برگردان دستنویس شماره ۱۲۴۰۵ کتابخانه آستان قدس رضوی و مربوط به کتابت سال۴۱۶ هجری قمری است که یکی از نفیس‌ترین و کهن‌ترین نسخه‌های موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی به شمار می‌رود و با مشارکت و همکاری بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در قطع وزیری و در سال ۱۳۹۹ چاپ و منتشر شده است. در این نسخه چاپی، مقدمه‌ای از استاد مرحوم «دکتر احمد مهدوی دامغانی» و «سید محمدحسین حکیم» نیز آورده شده است. در بخشی از این کتاب درباره کهن‌ترین نسخه صحیفه سجادیه این گونه آمده است: 
«...قدیمی‌ترین نسخه شناخته شده از صحیفه سجادیه در خراسان کتابت شده است و اکنون نیز در همان جا نگهداری می‌شود. نسخه شماره ۱۲۴۰۵ کتابخانه آستان قدس رضوی در سال۱۳۴۸ شمسی در جریان تخریب و تعمیر قسمتی از دیواره‌های بالاسر حرم، قسمت فوقانی دارالسلام، با شمار چشم‌گیری از اوراق و مصاحف قدیمی زیر سقف به دست آمد...». 

قصه شوق 
«دکتر محمود ملکی» استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی وابسته به بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی درباره توصیف کار پژوهشی انجام شده توسط استاد مرحوم دکتر احمد مهدوی دامغانی در این نسخه برگردان دستنویس موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی به ما می‌گوید: 
کار پژوهشی استاد مهدوی دامغانی که چاپ شد، مقدمه‌ای است ۲۰صفحه‌ای بر کهن‌ترین نسخۀ صحیفه سجادیه در نهمین دهۀ عمر پربرکت آن استاد سفر کرده. این چاپ در واقع چاپ عکسی و برگردان دستنویس است. 
استاد مهدوی دامغانی برای تحریر این مقدمه بیش از ۱۶کتاب از جمله کتاب ارشاد الاریب (معجم الادباء) یاقوت را دیده‌اند که همۀ هفت جلد آن را برای یافتن نکته‌ای خوانده و همۀ دعاهای این نسخه را با همکاری زنده‌یاد همسرشان «بانو تاجماه آصفی شیرازی» مقابله کردند. 
این چه شور و شوق و شیدایی است که تلاشی بدین اندازه سخت را بر انسانی در آستانۀ ۹۵سالگی سهل می‌گرداند؟ جز ادای وظیفۀ خدمتگزاری به حضرت ختمی مرتبت و اهل بیت و عترت طاهره سلام الله علیهم اجمعین. 

ادای وظیفه نوکری به اهل بیت(ع) 
تا آخرین سال‌های عمر 

در ابتدای این کتاب و درباره چگونگی اشتیاق و تلاش مرحوم استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی از زبان وی این گونه نگاشته شده است: 
بسم الله الرحمن الرحیم 
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین 
خوانندگان ارجمند و فاضل این سطور و مقدمۀ مفصلی که برای معرفی این مخطوطۀ نفیس به عرضتان رسانده‌ام: 
اگر بدانید که من بندۀ حقیر ناچیز که قریب نود و پنج سال از عمرم گذشته است به چه ضعف و زحمت و صرفاً برای ادای وظیفۀ نوکری و خدمتگزاری به حضرت ختمی مرتبت و اهل بیت و عترت طاهره سلام الله علیهم اجمعین این صفحات را نوشته‌ام و چگونه با کمک همسر مهربانم بانو دکتر تاجماه آصفی شیرازی 
حفظها الله تعالی ادعیۀ صحیفه مبارکۀ مندرجۀ در این مخطوطه را با متن چاپی آن ادعیه در صحیفه مقابله کرده‌ام؟ منِ بنده، اینک در حقیقت عاجز و افتاده و زمینگیرم. برای آنکه کتابی را از قفسه بردارم چگونه با مشقتی آن را برداشته‌ام و سپس بر جای خودش در قفسه گذاشته‌ام و چگونه همین که نیم‌صفحه‌ای بنویسم چشمم و دستم خسته می‌شود؟ عزیزان و سروران خواننده، از همه‌تان برای طلب مغفرت و حُسن عاقبت و سهولت امرِ من و همسرم در این مدت باقیمانده از عمرمان، توقع و تمنا دارم و التماس دعا می‌کنم.
و آخر دعوانا ان الحمدلله رب العالمین. 
فیلادلفیا: احمد مهدوی دامغانی، فقیر فانی عُفی عنه و عن والدیه 
۱ جمادی الثانیه ۱۴۴۱ 
همچنین در پایان مقدمه نگاشته شده از این استاد برجسته، این گونه آمده است: 
«... به پایان رسید آنچه را که می‌بایست حسب التکلیف و قربة الی الله تعالی با تمسک به عنایت امام ابی الحسن علی بن الحسین السجاد صلواة الله و سلامه علیهما، برای معرفی این مخطوطه بسیار نفیس بنویسم، والحمدلله اولا و آخرا ...
روز جمعه بیستم جمادی الثانیه، میلاد مسعود مبارک حضرت صدیقه کبری، فاطمه زهرا سلام الله علیها و علی ابیها و علی بعلها و بنیها...» فقیر فانی: احمد مهدوی دامغانی

خبرنگار: محمدحسین مروج کاشانی

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.