-
یادداشت
امپریالیسم علمی و نسبت آن با میانرشتگی
امپریالیسم علمی در زمره مباحث بسیار نوین در فلسفه علم محسوب میشود. ادبیاتِ تحقیق در این حوزه بیش از سه دهه سابقه دارد و از اواخر دهه ۸۰ میلادی به این سو تحقیقات مرتبط با این موضوع مورد نظر نظریهپردازان علمپژوه قرار گرفته است.
-
نگاهی دیگر به سنت های خداخوانی در فرهنگ ایرانی
شب و چراغ و اذان
خداخوانی سنتی ریشهدار در فرهنگ کهن ایرانی است. همچنان که پیش از این، در همین ستون نوشتم، این سنت ریشهدار منشأ شکلگیری مجموعهای وسیع از آداب و رسوم و جهانبینی و باور بوده و هست.
-
حکایت امروز
آدمهایی که خبرهای خوب را میسازند
خبرها این خاصیت را دارند که حال خواننده خودشان را خوب یا بد کنند. البته این یک اصل کلی نیست و شاید درباره همه خوانندهها به یک شکل عمل نکند، اما من از آن نوع آدمهایی هستم که گاهی یک خبر به ظاهر بیاهمیت میتواند به قول معروف روزم را بسازد.
-
خسارتدیدههای سینما میلیونر میشوند!
قرار است تولیدکنندگان بیست و یک فیلمی که باید در ایام نوروز رنگ پرده سینماها را میدیدند اما قربانی شرایط کرونایی و تعطیلی سینما شدند، وام چهار درصدی ۳۰۰ میلیون تومانی دریافت کنند.
-
یادداشت/
آمدم ای شاه پناهم بده!
دیروز کبوتران حرم در زیارت صحن و سرای حرم رضوی غم هجران ۷۰ روزه را گریستند. ۲۶ اسفند۹۸ پس از آنکه با تصمیم بهموقع، دلسوزانه، منطقی و شجاعانه تولیت محترم آستان قدس درهای حرم مطهر امام رضا (ع) برای حفظ سلامتی زائران بسته شد، مؤمنان و عاشقان نیز غم هجران را با آرزوی کوچ ویروس منحوس از جهان به جان پذیرفتند که: دیوانه عشق را چه هجران چه وصال!
-
یادداشت/
درد دلهایی که باید شنیده شوند
یادم هست وقتی در اواخر دهه ۷۰ نخستین مجموعه شعر نوجوانم را به پیشنهاد مصطفی محدثیخراسانی به نشر «قو» در تهران سپردم، خیلی راحت توسط ناشر پذیرفته شد و کمتر از دو سال بعد نیز به چاپ رسید.
-
نامه فرهنگ
رزمناو عاطفهها
شاید هیچ کس پیدا نشود که بتواند زیانها و آسیبها و فرسایش عظیم توفان پرخطر و پرتهدید کرونا را در سطح جامعه و میهن بزرگ ایران زمین محاسبه و نیز بتواند آن را برای دیگران تبیین و تشریح کند.
-
میراث نیاکان
درختی که نالههای حضرت زکریا(ع) در آن پنهان است
در فرهنگ کهن ایرانزمین، زمین و آنچه از آن میروید، مقدس دانسته میشود؛ بهویژه درختان با قدرت نوزایی و حیاتی که هر سال نو میشود، جلوهای مینویی و آن جهانی دارند.
-
حکایت امروز
کاش این گونه دوستمان داشته باشند
کنار دیوار حیاط مدرسه بستههای سه تایی غذا را چیده بودیم و نماینده هر خانواده که معمولاً هم خانمها هستند، میآمدند و بسته غذای نذری را میگرفتند و میرفتند. تعداد زیادی آمده بودند و داشتیم به پایان توزیع غذا میرسیدیم که دو خانم آمدند.
-
یادداشت/
غفلت از «سنت مناجات» درشعر معاصر
یکی از جلوههای زیبای شعرفارسی، ابراز بندگیهای خالصانه شاعران فارسیزبان در طول تاریخ به پیشگاه آفریننده است.
-
گفتار
لیلةالقدر واقعی را در عالم انفسی بجوییم
زمان و لیل به آفاقی و انفسی، تقسیم میشود و همچنین نهار و شجر و حجر آفاقی و انفسی داریم و به طور کلی هر چیز که در این عالَم مُلکیِ دارای زمان و مکان، وجود دارد، در ملکوت نیز وجود دارد. ملکوت، یعنی باطن این عالُم؛ و عالَم انفسی همان باطن عالَم آفاقی است.
-
گفتار
رهبر جامعه اسلامی باید با معارف عمیق قرآنی آشنا باشد
امام جامعه اسلامی تنها وظیفه اداره ظاهری و رسیدن به مادیات را ندارد؛ او باید جامعه را هدایت کرده و مردم را به سمت خدا رهنمون کند. رهبر جامعه دینی موظف است از نظر روحی، فکری، معنوی و ارزشهای انسانی تمام افراد جامعه را رشد داده و جلودار، قائد، اسوه و الگو باشد.
-
یادداشت/
یک متخصص در قرآن
درس تفسیر آیتالله خامنهای از نظر ساواک پنهان بود، در بسیاری از موارد، زمانی که به مدرسه میرزاجعفر میآمدیم، میدیدیم که در مدرسه بسته است و گاهی در هوای سرد زمستان آیتالله خامنهای روبهروی در مدرسه مینشستند و در آنجا جلسه درس برگزار میشد.
-
یادداشت/
ضرورت تشکیل ستادی برای پیگیری مطالبات رهبر انقلاب درباره قرآن
پس از پیروزی انقلاب، به خاطر گرایش خاص مردم به مسائل مذهبی و وجود ظرفیتهای لازم، جلسات قرآنی در مساجد پا گرفت و سازمانها و مؤسسههای قرآنی فعالیت خود را آغاز کردند.
-
یادداشت/
مدیر قرآنی باید عامل به قرآن باشد
در طول سالیان سال که دوستان و مدیران قرآنی خدمت مقام معظم رهبری میرسیدند ایشان همواره نکات مختلفی را چه به لحاظ عمومی و بحثهای محتوایی قرآنی و چه به لحاظ بحثهای تخصصی در مورد مسائل قرائت و حفظ قرآن به آنها گوشزد میکردند.
-
رمضانیه
قدر امشب را بدانیم
خداوندا! به شمار ستارگان و ریگهای بیابان سپاس تو میگویم، که حضور در دهه پایانی رمضان را روزیام فرمودی. روزها و شبهایی که در فضیلت از یکدیگر پیشی گرفته (نک به: طوسی، تهذیب الاحکام، ج1، 331) و بنا به گزارش عالمان شیعه و اهل سنت (نک به: رافعی، فتح العزیز، ج6، ص420 و حلی، قواعد الأحکام، ج1، ص388)، جایگاهی ویژه در سخنان و سیره عبادی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) داشته است.
-
زبان فارسی وامدار فردوسی است
بی تردید بالندگی و ژرفای زبان فارسی، مدیون تلاش شگفت استاد سخن، حکیم ابوالقاسم فردوسی است، بزرگمردی که با معماری حکیمانه خود، جانی تازه به کالبد زبان فارسی دمید و کاخی بلند از نظم را چنان استوار برافراشت که پس از هزار و اندی سال همچنان زنده و پویا بر تارک فرهنگ ایرانی و اسلامی ما میدرخشد.
-
یادداشت
شاهنامه فردوسی حاوی نظریات علمی جهان است
به مناسبت ۲۵ اردیبهشت روز پاسداشت زبان و ادبیات فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی
-
یادداشت/
راهکارهایی برای بازگشایی اماکن مذهبی
در ابتدای ماه رمضان و پس از دستور رئیس جمهور به وزیر بهداشت برای کارشناسی کردن بازگشایی اماکن مقدس، در یادداشتی در چند نکته تذکر دادم که تسریع در بازگشایی اماکن در ماه رمضان با توجه به ویژگیهای زائران و نیز شرایط کشور بهترین راه حل برای جلوگیری از ازدحام اولیه بازگشایی و مدیریت تقاضای سفر است.
-
تقلید «شهنشاهنامه» از «شاهنامه»
تفاوتی که در دو کتاب هست
شاهنامه حاصل ۳۰ سال خون دلخوردن، فداکاری و از جانگذشتگی مردی است که هویت ملی و فرهنگی سرزمینش را در خطر میبیند و میداند اگر زبان و تاریخ ملتی از دست برود، آن ملت دیگر هویت خود را برای همیشه از دست میدهد. به همین دلیل بدون اینکه دستور و مستمری از جایی بگیرد، جان و مالش را در کف دست گرفت و همه روایتهای مکتوب در خداینامکها و اسطورههای ایرانی را به باشکوهترین شکل به نظم درآورد.
-
رمضانیه
شهید رمضان
بر اوج ملکوت و نشسته بر صمیم دل و عمق جانی. نام زیبایت، پرآوازه و غرورآفرین و خصال و آثار پسندیدهات، برتر از حدّ و شمار. پیامبر راستگو(ص) فرمود: ای علی! جز خدا و من تو را نشناخت. (مجلسی، روضه المتقین، ج۵، ص۴۹۲)
-
مرور فرازهایی از دعای ابوحمزه ثمالی در آستانه شب قدر
در تمام شئون زندگی باید مطیع خداوند بود
ادعیه کلاس انسانسازی هستند و اگرچه رابطه بین خداوند و بندهاش را به تصویر میکشند، ولی در همین قالب سرشار از آموزههای معرفتی و مهم هستند که مسیر صحیح زندگی را به انسان معرفی میکند؛ این آموزهها گاهی درباره ارتباط انسان با خدا و گاهی درباره ارتباط انسان با انسان هستند. دعاهایی چون دعای ابوحمزه ثمالی شاخصههای انسانیت را به انسان آموزش میدهند. آموزههایی که موجب تمایز انسان از سایر مخلوقات میشود و او را از بُعد جسمی به سوی ابعاد روحیاش سوق میدهد.
-
جستاری در باب ارزش وقت براساس آیات و روایات
بدون تردید، وقت از بهترین و بلکه بی نظیر ترین سرمایه هایی است که در اختیار انسان های زنده قرار داده شده تا در پیشرفت و تکامل (مادی و معنوی) خویش بهره گیرند.
-
برداشتی از دعای «اللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلی اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ»
دعا باید پشتوانه عملی داشته باشد
دعای «اَللهُمَّ اَدْخِلْ عَلی اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ» یکی از دعاهایی است که در ماه رمضان از معصوم سفارش و دستور داده شده که پس از هر نماز واجب خوانده شود.
-
سینمای ایران باید ملی شود!
سینما برای احیا، سالم سازی و ارتقای فیلمسازی نیازمند تغییراتی است که باید توسط کارشناسنان و نخبگان این حوزه بررسی و اجرایی شود.
-
یادداشت روز
آدرس های غلط زیارتی
از اواخر اسـفند ماه پس از آنکه بیماری خطرناک کرونا در کشور فراگیر شد و تکلیف شــرعی به همراه ابلاغیه قانونی ستاد ملی کرونا، دربهای حرم مطهر رضوی را بست، میلیونها جان مشتاق زیارت، چشمهایشان با دیدن دربهای بســته حرم، اشــکآلود شــد و دلهایشـان غمبار؛ و توفیق زیارت حضوری از ارادتمندان ثامن الحجج (ع) سلب شد.
-
یادداشت/
توفیق روزه داری در کلام امام هشتم(ع)
نباید آن را کوچک شمرد؛ کاری دشوار و مهم به فرجام رسیده است. روزهداری، عبادتی دیگر است؛ اخلاص، همراه بودن با کار و حضور در جریان زندگی و دریغ داشتن جرعهای آب از خود در میانه روزی گرم، از ویژگیهای این ریاضت شرعی است.
-
مهمترین گردهماییهای شعر کشور امسال برگزار نشد
حلقه ادبی «امین»
طبق یک رسم نیکو، هر سال و در شب ولادت امام حسنمجتبی(ع) دیدار سالانه شاعران با رهبر معظم انقلاب برگزار میشد، اما امسال به دلیل وضعیت خاص و جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، این جلسه که یکی از مهمترین گردهماییهای شعری کشور است، برگزار نمیشود.
-
مروری بر مطالبات رهبر معظم انقلاب اسلامی از شاعران آیینی
شعر دینی باید مستند به معارف حقه الهیه باشد
رهبر حکیم و فرزانه انقلاب از آغاز تاکنون به شعر دینی و آیینی عنایت ویژهای داشتهاند. از منظر ایشان، شعر آیینی باید سرشار از تازگی و طراوت باشد.
-
به انگیزه درگذشت «نجف دریابندری» نویسنده و مترجم
پیرمرد به دریا زد
بیش از ۱۵ سال قبل، به سفری دعوت شدم که موضوع و مناسبتش ادبیات در آبادان بود و شرکت نفت برگزار میکرد. تا جایی که یادم هست از همسفران آن زمان، محمد ایوبی و کوروش اسدی به دیار باقی رفتهاند و البته نجف دریابندری که این یادداشت برای او و به نام اوست. روح همگیشان شاد.