وبگاه سایِنس اَلِرت در گزارشی آورده است: تشخیص اختلال کمتوجهی- بیشفعالی یا اِیدیاِچدی (ADHD) به این معنا است که فرد مستعد تکانشگری (سخنگفتن و اقدامکردن بدون فکر) و حواسپرتی است که میتواند به شکل سومصرف مواد، تصادفات رانندگی، ارتکاب جرم و حتی خودکشی بروز کند.
اِیدیاِچدی؛ چالشی جهانی
۵ درصد کودکان و ۲.۵ درصد بزرگسالان در سطح جهان به اِیدیاِچدی مبتلا هستند. عملکرد مغز این افراد به گونهای است که در انجام کارهای نیازمند تمرکز و برنامهریزی، دچار مشکل میشوند. این وضعیت در موارد خفیف به استرس روزانه محدود میشود، اما گاهی نیز به فاجعه میانجامد؛ برای مثال، بزرگسالان مبتلا به اِیدیاِچدی بیشتر در معرض خطر تصادفات جادهای، جریمههای رانندگی و ترمزهای ناگهانی هستند.
سالهای اولیه پس از تشخیص
سالهای نخست پس از تشخیص این اختلال میتواند مسیری پرفرازونشیب باشد: در عین حال که حس اعتباربخشی و آسودگی به همراه دارد، چالشهایی جدید را در مدیریت این ویژگی عصبی پیش روی فرد میگذارد.
یافتههای کلیدی پژوهش
پژوهشگران مؤسسه کارولینسکا در سوئد، دادههای ۱۴۸ هزار و ۵۸۱ بیمار ۶ تا ۶۴ ساله را که بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۸ میلادی ابتلای آنها به اِیدیاِچدی تشخیص داده شده بود، بررسی کردند. نتایج نشان داد شروع دارودرمانی در سه ماه اول پس از تشخیص میتواند موجب کاهش موارد زیر شود:
- خودکشی: کاهش ۱۷ درصدی در اولین اقدام و ۱۵ درصدی در اقدامات مکرر؛
- سومصرف مواد: کاهش ۱۵ درصدی در نخستینبار و ۲۵ درصدی در موارد عود؛
- جرایم: کاهش ۱۳ درصدی در نخستین جرم و ۲۵ درصدی در جرایم مکرر؛
- حوادث ترافیکی: کاهش ۱۲ درصدی در نخستین حادثه و ۱۶ درصدی در حوادث بعدی.
چرا این یافتهها مهم هستند؟
ساموئل کورتز (Samuele Cortese)، روانپزشک و نویسنده این مطالعه، توضیح میدهد: اغلب اطلاعاتی درباره خطرات درماننکردن اِیدیاِچدی وجود ندارد. اکنون شواهد محکمی داریم که نشان میدهد این داروها میتوانند این خطرات را کاهش دهند.
داروهای محرک مانند متیلفنیدات (ریتالین) با افزایش انتقالدهندههای عصبی کلیدی در مغز، به بهبود توجه، کنترل تکانه و تصمیمگیری کمک میکنند.
نظر شما