برای آنها که با ساختار سیاسی ایالات متحده آشنا هستند و البته ویژگیهای فردی ترامپ را هم میشناسند، دعوت از ممدانی به کاخ سفید امر شگفتی نیست؛ باوجود این، بامداد شنبه در یکی از غافلگیرکنندهترین لحظات سیاسی آمریکا، دونالد ترامپ و زهران ممدانی در دفتر کار رئیسجمهور آمریکا دیدار و گفتوگو کردند. اتفاقی که نه تنها با توجه به ویژگیهای ساختاری نظام فدرالی و دو حزبی آمریکا میتوان انتظار آن را داشت، بلکه نظر به ویژگیهای شخصیتی ترامپ و تمایلش به ارتباط با افراد قدرتمند، دور از ذهن نبود.
باهمین نگاه، نشست این دو بهجای تقابل داغ، به یک «جلسه پربار و دوستانه» تبدیل شد. این دیدار که پیش از آن با تهدیدهای ترامپ برای قطع بودجه فدرال و اعزام گارد ملی به نیویورک همراه بود، حالا به نمادی از «عشق نه جنگ» بدل شده است. هرچند زیر غبار لبخندها و ستایشها، اختلافات عمیق سیاسی همچنان پنهان است و حاشیههای جنجالی، ازجمله لحظات طنزآمیز کنفرانس مطبوعاتی، بحثهای داغی را در شبکههای اجتماعی برانگیخته است.
از توهینهای انتخاباتی تا دعوت به کاخ سفید
زهران ممدانی، سیاستمدار سیوسهساله مسلمان و از جناح چپ دموکراتها، در نوامبر ۲۰۲۵ با تمرکز بر مسائل مقرونبهصرفه بودن مسکن، حملونقل و مراقبت از کودکان، به عنوان شهردار نیویورک انتخاب شد. ترامپ که نیویورک را «شهر مورد علاقهام» میخواند، پیش از انتخابات، ممدانی را «کمونیست دیوانه»، «جهادیست» و «تهدید وجودی» برای شهر خوانده و حتی تهدید به دستگیری و اخراج او کرده بود. ممدانی هم در سخنرانی پیروزیاش ترامپ را «دزد» و «فاشیست» خطاب کرد و گفت: «شهر نیویورک به ترامپ نشان خواهد داد چگونه او را شکست داد».با این حال، ممدانی در گفتوگویی با انبیسی نیوز پیش از انتخابات، به همکاری با ترامپ بر سر مسائل اقتصادی تمایل نشان داده بود. ترامپ هم در پستی در شبکه اجتماعی خودش، ممدانی را با نام میانیاش «کوان» دعوت به دیدار کرده بود که همان زمان به عنوان تمسخر تعبیر شد. این دعوت که از سوی سخنگوی ترامپ حتی به عنوان «آمدن یک کمونیست به کاخ سفید» توصیف شد، دیروز در دفتر بیضی کاخ سفید به واقعیت پیوست.
ایدئولوژیهای متضاد از فلسطین تا مهاجران
هرچند هر دو طرف از اشتراکات، مانند عشق به نیویورک و تمرکز بر بحران مقرونبهصرفه بودن سخن گفتند، اما اختلافات عمیق در سیاستهای مهاجرتی، بودجه پلیس و حقوق فلسطینیان برجسته بود. ممدانی، مدافع سرسخت قوانین پناهندگی و حقوق مهاجران، در جلسه تأکید کرد «همه مهاجران در شهر ما ایمن خواهند بود» و به عملیات غیرانسانی اداره مهاجرت و گمرک اشاره داشت. ترامپ که سیاستهای ناسیونالیستیاش مهاجران را «تهدید داخلی» میبیند، با تمرکز بر «مجرمهای خشونتآمیز» توافق کرد، اما مقامات ایالتی نیویورک نگراناند ترامپ از حمایت گذشته ممدانی از کاهش بودجه پلیس سوءاستفاده کند و نیروهای فدرال را به شهر بفرستد.
در حوزه ایدئولوژیک، ممدانی به عنوان سوسیالیست دموکرات، بار دیگر از حقوق فلسطینیان دفاع کرده و نیویورک را «جامعهای جهانی» معرفی کرد، در حالی که ترامپ پیش از این، ممنوعیت ورود مسلمانان را پیشنهاد داده بود. ترامپ در مصاحبه با بیبیسی گفت: «ما بیشتر از آنچه فکر میکردم موافقیم»، اما این توافق، ظاهری است. ممدانی در گفتوگو با نیویورک وان گفت: «ما اختلافاتمان را واضح بیان کردیم». کارشناسان معتقدند این «صلح موقت» برای دسترسی ممدانی به بودجه فدرال و امنیت ملی ضروری است، اما پایداری آن با ورود ممدانی به دفتر در ژانویه ۲۰۲۶ زیر سؤال است.
از قورباغه صورتی تا رئیسجمهور فاشیست
اما حاشیههای جنجالی هم کم نبود و کنفرانس مطبوعاتی پس از جلسه، پر از لحظات حاشیهدار شد. ترامپ با لبخندی که به نظر سرگرمکننده میرسید، ممدانی را «مرد منطقی» و «قهرمان» خواند و گفت حتی حاضر است به نیویورک بازگردد و زیر مدیریت او زندگی کند. ممدانی هم ترامپ را برای «زمان و گفتوگو» ستود و بر مسائل روزمره مانند اجاره، مواد غذایی و قبوض تمرکز کرد.
خارج از کاخ سفید، معترضان طرفدار ممدانی تجمع کردند؛ یکی به شکل قورباغه صورتی غولپیکر با تابلویی حاوی فحش به سازمان مهاجرت و دیگری با شعار «عیسی ثروتمندان را محکوم کرد». یک حاشیه دیگر هم وقتی اتفاق افتاد که یک خبرنگار از ممدانی پرسید: «آیا همچنان ترامپ را فاشیست میدانید؟» ممدانی مردد شد و ترامپ خندید: «اشکالی ندارد، فقط بگو «بله»، راحتتر است. من مشکلی ندارم». ممدانی با تأیید گفت: «بله». دموکراتهای نیویورک این را «چالش ممدانی که ترامپ را به پذیرش فاشیست بودن واداشت» نامیدند.
در شبکه ایکس، ویدئوهای این لحظه میلیونها بازدید گرفت؛ کاربران محافظهکار ترامپ را «غالبکننده گفتوگو» خواندند، در حالی که چپگرایان ممدانی را «نابغه سیاسی» دانستند که ترامپ را عصبی کرد. پست ممدانی با ایموجی هواپیما پیش از سفر، ۷۴ هزار لایک گرفت، اما اظهاراتش مبنی بر قدردانی از ترامپ خشم لیبرالها را برانگیخت و به «ذوب شدن لیبرالها» تعبیر شد. حتی کاربران بینالمللی، مانند هندیها این را با «کاهش اعتبار دموکراتیک هند» مقایسه کردند.
چشمانداز؛ صلح شکننده یا آغاز همکاری؟
ترامپ گفت: «من برای او هورا میکشم» و ممدانی بر «بازگرداندن کارگران به قلب سیاست» تأکید کرد. اما با تهدیدهای گذشته ترامپ از جمله قطع بودجه و ترس مقامات از مداخله فدرال، این دیدار بیشتر شبیه آتشبس موقت است. ممدانی در گفتوگو با اماسانبیسی گفت: «ما نیویورک را قوی خواهیم کرد». منتقدان میگویند این «عشق ناگهانی» ترامپ، تاکتیکی برای کنترل شهرهای آبی است، همانطور که با شهرداران شیکاگو و لسآنجلس درگیر شد.
از آن طرف و در فضای نیمهعلمی نیمه رسانهای، این رویداد توسط رسانههایی مانند پلیتیکو به «عشق، نه جنگ» تشبیه شد که نشاندهنده شکافهای عمیق آمریکاست: از یک سو، امید به همکاری بر سر مسائل محلی؛ از سوی دیگر، ترس از تقابل ایدئولوژیک. نیویورکیها منتظرند ببینند آیا این «جلسه پربار» به بودجه بیشتر و امنیت منجر میشود یا به جنگ جدیدی دامن میزند.
نظر شما