مرحوم آیت الله عزیزالله خوشوقت از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق به پرسش و پاسخی پیرامون «اعمالی که شاکله درونی انسان را میسازند» پرداختند که متن آن بدین شرح است:
درباره آیه شریفه:
«قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَیٰ شَاکِلَتِهِ فَرَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَیٰ سَبِیلًا»
سؤال مطرح شده است که منظور از «شاکله» چیست؟
در این آیه، «شاکله» به همان شکل و ساختار درونی انسان اشاره دارد که بر اثر اعمال و رفتارهای او شکل میگیرد.
هر کار و عملی که انسان انجام میدهد، چه نیک و چه بد، بر شخصیت و شاکله او اثر میگذارد و انسان را میسازد.
به عبارت دیگر، رفتارها و اعمال ما، ما را میسازند و به مرور زمان، شکل درونی ما را مشخص میکنند.
اگر فردی کارهای نیک انجام دهد، این اعمال مثبت موجب شکلگیری شاکلهای نیکو در او میشوند و به تبع آن، رفتارها و اعمال بعدی او نیز از همین شاکله خوب نشأت میگیرند.
و بالعکس، اگر انسان کارهای ناپسند و بد انجام دهد، شاکله او تحت تأثیر این اعمال شکل بدی میگیرد و کارهای بعدی او نیز از همان شاکله بد سرچشمه میگیرد.
بنابراین، تمام کارهای ما، چه نیک و چه بد، بازتاب شاکلهای است که در اثر تکرار اعمال و رفتارهای گذشته خود در زندگی ساختهایم.
این آیه به ما یادآوری میکند که مسیر رشد و شکلگیری انسان نه به صورت آنی، بلکه نتیجه مداومت در اعمال و رفتارهاست و هر فرد در چارچوب شاکلهای که ساخته، عمل میکند؛ اما در نهایت، خداوند بهتر میداند چه کسی در راه درستتر و هدایتیافتهتر است.



نظر شما