یکی از ظرفیتهای بیبدیل استان هرمزگان صید و صیادی است که بر اساس آمار رسمی، این استان با حدود ۵۰ هزار صیاد و بهرهبردار شیلاتی، سالانه بیش از ۳۶۰ هزار تن انواع آبزیان را به بازار عرضه میکند و این سطح تولید، هرمزگان را در رتبه نخست تولیدات شیلاتی کشور قرار داده که بخش قابل توجهی از نیاز پروتئینی کشور را تأمین میکند.
در برههای از دهه ۹۰ به دلیل بیتوجهی، شغل صیادی در خطر نابودی قرار گرفته بود که با ورود قوه قضائیه و شکستن سد انحصارطلبی و جارو کردن کف دریا از کشتیهای خارجی و افراد خاص و صیادان غیرمجاز شرایطی فراهم شد که صیادان بومی نیز بتوانند مجوز صید و صیادی بگیرند.سواحل مکران و شرق هرمزگان یکی از مهمترین پهنههای صیادی کشور به شمار میروند؛ مناطقی که هزاران نفر از اهالی آن، سالهاست معیشت خود را از دریا تأمین میکنند و نسل به نسل هنر و دانش صید را با ابزارهای سنتی و روشهای بومی حفظ کردهاند.
با این حال، در سالهای اخیر، زندگی این جامعه پرتلاش با چالشهایی جدی مواجه شده که هم امنیت شغلی صیادان را تهدید میکند و هم آینده منابع آبزی کشور را در معرض خطر قرار داده است.
تداوم فعالیت وقت و بیوقت سامانه کمفشار فصلی، تلاطم شدید دریا و وزش بادهای جنوب شرقی سبب شده شناورهای سبک از تردد خودداری کنند، از سوی دیگر برخی صیادان محلی از فرسوده شدن تجهیزات و تورهای خود خبر میدهند و تقریباً سخن مشترک همه آنها کاهش درآمد است که نسبت به آن گلایهمند هستند.
صید غیرمجاز و شبچراغی
با این اوصاف رئیس اتحادیه تعاونیهای صیادان کشور در گفتوگو با خبرنگار قدس به بیان مسائل این قشر پرداخته و صید غیرمجاز و شبچراغی را مهمترین مسئله پیش روی صیادان دانسته و میگوید: افراد غیرمجاز و بدون پروانه به صورت شبانهروزی و در بازههای زمانی مختلف در دریا حضور پیدا کرده و اقدام به صید آبزیان میکنند.
اسحاق تندرو میافزاید: این مسئله موجب شده زمانی که صیادان دارای پروانه برای صید مراجعه میکنند کیلومترها فاصله را طی کرده تا بتوانند در صید خود موفق باشند به طوری که مثلاً اگر قبلاً تور صیادان در ۲ تا ۳ کیلومتری از ساحل از آبزیان پر میشد اکنون باید بیش از ۳۰کیلومتر را طی کنند.
هزینه سنگین شناورها
وی در ادامه تبیین مشکلات این قشر زحمتکش، موضوع سوخت را یکی از مسائل اساسی این افراد دانسته و بر ضرورت تخصیص سهمیه ویژه بنزین برای شناورهای صیادان تأکید کرده و تصریح میکند: یکی از مسائل دیگری که جامعه صیادی با آن دست و پنجه نرم میکند، تجهیز افزایش قدرت موتور شناورها با توجه به طولانی شدن مسافتهاست. همچنین تجهیزات ناوبری و شناورها بسیار فرسوده شده است که به نوسازی و ابزار پیشرفته و بهروز نیاز دارند زیرا بیشتر شناورها با همان بافت سنتی و قدیمی در حال فعالیت هستند و در حال حاضر اگر به صورت ناخودآگاه با شرایط طوفانی دریا مواجه شوند با شرایط سختی روبهرو خواهند شد که ممکن است جان آنها را به خطر بیندازد.
تجهیزات قدیمی
رئیس اتحادیه تعاونیهای صیادی استان هرمزگان از قدیمی بودن بنادر صیادی این استان نیز پرده برداشته و خاطرنشان میکند: این بنادر در حال حاضر رسوب زیادی گرفته و باید هر چه سریعتر لایروبی آنها انجام شود تا تردد شناورها در این مکانها به راحتی انجام شود. همچنین این بنادر از نبود تجهیزات سیستمی بهروز رنج میبرند.
تندرو از تعامل مناسب و مساعدتهای سازمان شیلات با اتحادیه صیادان نیز ابراز خرسندی کرده و تصریح میکند: در موضوع صیدهای غیرمجاز واحد حفاظت منابع شیلات با همکاری نیروی دریایی سپاه و نیروی انتظامی اقدامهای بسیار مناسبی در راستای حمایت از جامعه صیادان انجام دادهاند ولی متأسفانه این مجموعهها نیز نیاز به اعتبار کافی و بودجه مناسب و مهمتر از همه نیروی انسانی و تجهیزات مورد نیاز و کافی دارند تا زمانی که با جمعیت زیادی از صیادان غیرمجاز روبهرو میشوند توانایی مقابله با آنها را داشته باشند.
تأمین تجهیزات با قیمت آزاد
وی با بیان اینکه صیادان از جمله اقشار ضعیف جامعه هستند که به دلیل ادامه مسیر اجداد خود ناگزیر به این شغل روی آوردهاند و در حال حاضر برای آنها صرفه اقتصادی چندانی ندارد، میگوید: برای شناورهای راه دور بیش از ۲۵ نفر و برای شناورهای نزدیک افزون بر ۱۰نفر اشتغالزایی صورت میگیرد و این افراد با خطرات فراوان به دنبال تأمین نیاز سفره مردم به ماهی و آبزیان هستند، اما در مقابل توقعاتی از حاکمیت نیز دارند، مثلاً از زمانی که دولت برخی یارانههای حمایتی را از سازمان شیلات گرفت همه تجهیزات و مایحتاج ناوبری ما از جمله قطعات یدکی، موتوری و سیستمهای ناوبری به ویژه در مناطق دور به صورت دلار و درهم و با قیمت آزاد تأمین میشود. همچنین بسته حمایتی نیز از سوی دولت برای این قشر در نظر گرفته نشده که این مسئله صیادان را در تنگنا و محدودیت اقتصادی قرار داده است. پیرو این موضوع تاکنون درخواستهای زیادی از نظام بانکی مبنی بر پرداخت تسهیلات ارزانقیمت به صیادان برای تأمین تجهیزات و رفع مشکلات پیش روی آنها که در تعاونیها هم عضو هستند داشتهایم اما متأسفانه هیچ توجهی به این درخواستها صورت نگرفته است.
مشکلات بیمه
تندرو در ادامه به معضل جدی بیمه اشاره و اظهار میکند: اگرچه در حال حاضر صیادان از بیمه تأمین اجتماعی برخوردار هستند اما همچنان شغل آنها به عنوان سخت و زیانآور مورد پذیرش قرار نگرفته و این در حالی است که این شغل در برابر برخی مشاغل که مزیت سخت و زیانآور شامل حال آنها شده به مراتب خطرناکتر و سختتر است.
همچنین در حوزه بیمه شناورها و لنجها مسائل زیادی پیش روی این قشر قرار داده میشود به طوری که موقع دریافت حق بیمه به جای چایی به شما نسکافه میدهند ولی اگر حادثهای برای لنجها رخ داد و قصد دریافت خسارت از بیمه را داشته باشید دنبال کلمات و واژههایی نظیر (و)، (به)، (اما)، (یا) و... در آییننامه هستند تا به هر طریقی که شده مبلغ کمتری را به صیاد پرداخت کنند. از این رو تمایل صیادان به انجام بیمههایی نظیر بیمه حوادث و بیمه عمر بسیار کاهش یافته و انتظار ما این است که سازمانهای بیمهای در این زمینه تسهیلگری کنند.
مطالبه صیادان از استاندار
رئیس اتحادیه تعاونیهای صیادی استان هرمزگان پیشنهادی هم به استاندار این استان داشته و میگوید: درخواست ما از آقای آشوری استاندار محترم این است که جایگاهی را در شهر بندرعباس در اختیار تشکلها و جامعه صیادی قرار دهند تا این افراد بازارچهای را با محوریت محصولات آبزیان و آنچه که صید میکنند راهاندازی کرده و به صورت مستقیم و ارزان در اختیار مصرفکنندگان قرار دهند که این موضوع هم به نفع صیادان و هم مردم است.
نظر شما