به گزارش قدس آنلاین، امنیت یک مفهوم ذهنی است که از یک سو با ذهنیت و برداشت دولتمردان و مردم ارتباط دارد و از سوی دیگر با مفاهیمی چون قدرت ملی، منافع ملی، ارزش‌ها و اصول ملی مرتبط است.

امنیت اشکال مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره دارد. امنیت سیاسی که در این نوشتار مورد توجه است، ابعاد مختلفی دارد. امنیت بیان، اندیشه، عقیده، اخلاق، روح و روان، کنش و رفتار جزو امنیت سیاسی محسوب می‌شود.

امنیت سیاسی دارای دو رویکرد مختلف است؛ امنیت سیاسی دولت محور که بر امنیت نظام و دولت تأکید دارد و در سطح کلان و ملی مطرح است و امنیت سیاسی فردمحور و در سطح خرد که بر امنیت شخصی و عمومی فرد و افراد جامعه تأکید می‌شود. آنچه در این نوشتار مورد توجه است امنیت سیاسی فردمحور است.

شاخص‌ها و نشانه‌های امنیت سیاسی فردمحور 
شاخص‌ها و نشانه‌های امنیت سیاسی فردمحور را می‌توان وجود حق آزادی بیان و عقیده، حق تعیین سرنوشت، انتخاب شدن و انتخاب کردن، برابری همگان در مقابل قانون و اجرای قانون دانست. وجود آزادی بیان و عقیده نشان‌‎دهنده امنیت سیاسی در جامعه و موجب افزایش رضایت‌مندی مردم است.

حضور آزادانه مردم در فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی به شکل‌های مختلف، نامزد شدن در انتخابات و رأی دادن نشان‌دهنده اقتدار سیاسی و موجب افزایش کارآمدی نظام است. وجود قانون درست، منطقی و متناسب با نیازهای روز و اجرای عادلانه آن موجب ایجاد احساس امنیت سیاسی در میان شهروندان می‌شود.

افزایش احساس امنیت سیاسی در میان مردم، نخبگان و فعالان سیاسی، اجتماعی موجب افزایش فعالیت‌هایشان در بیان خواسته‌ها و انتقادهای سازنده آنان از تصمیمات و سیاست‌های حکومت می‌شود. آگاه شدن مسئولان از خواسته‌های مردم و نقاط ضعف و قوت سیاست‌های خود و از سوی دیگر پاسخ‌گویی، شفافیت و عملکرد بهتر مسئولان در رسیدگی به مشکلات موجب افزایش رضایت‌مندی مردم می‌شود.

عوامل مؤثر در ایجاد امنیت سیاسی فردمحور، اعتماد اجتماعی و نهادمندی سیاسی است. رشد و توسعه اجتماعی و سیاسی منوط به وجود اعتماد اجتماعی میان مردم و مسئولان است. اعتماد اجتماعی موجب تقویت تعاملات و همکاری‌های اجتماعی می‌شود. هر چه جامعه بزرگ‌تر و پیچیده‌تر باشد، روابط غیرشخصی‌تر و وجود نوعی اعتماد اجتماعی ضروری‌تر می‌شود.

اگر در جامعه‌ای میان مردم و نظام سیاسی اعتماد متقابل وجود نداشته باشد و نفاق و دروغ گسترش یابد، رفتارهای غیر قابل پیش بینی و احساس خطر افزایش می‌یابد و شهروندان و فعالان سیاسی اجتماعی احساس امنیت سیاسی نخواهند کرد. در مقابل، با افزایش اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی بیشتر خواهد شد.

نهادمندی سیاسی عامل امنیت بخشی  
عامل دیگر در ایجاد امنیت سیاسی، نهادمندی سیاسی است. هانتیمگتون وجود نهادهای مستقل و قدرتمند چون احزاب، گروه‌ها و سازمان‌های مستقل از دولت را برای توسعه سیاسی شرط ضروری می‌داند. ضروری است نظام‌های سیاسی زیر ساخت‌های لازم برای سامان دادن به نیازها و خواسته‌های مردم را بهبود بخشند و موجبات رضایت‌مندی مردم را فراهم آورند.

 امنیت سیاسی زمانی تحقق می‌یابد که امنیت همه افراد در احقاق حقوق خویش همانند حق انتخاب شدن و انتخاب کردن، تساوی در برابر قانون و اجرای آن، حق آزادی بیان و عقیده و نظایر آن تأمین شود. ارزیابی مثبت مردم از اقدام‌های عادلانه نظام در توزیع امکانات، فرصت‌ها و منابع، موجبات افزایش اعتماد اجتماعی را فراهم می‌آورد و انسجام اجتماعی بیشتر می‌شود؛ و به تبع ثبات و کارآمدی نظام افزایش خواهد یافت.