از چهارشنبه تا جمعه، ۲۸ تا ۳۰ آبان (مصادف با ۱۹ تا ۲۱ نوامبر) نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزار خواهد شد. این نشست در شرایطی برگزار می‌شود که رافائل گروسی، مدیر کل آژانس پیش از آن دو گزارش درباره برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرده و بخش‌هایی از آن روز جمعه در رسانه‌ها منعکس شده است.
این نخستین گزارش گروسی پس از درخواست آلمان، انگلیس و فرانسه برای فعال‌سازی «اسنپ‌بک» و پایان مهلت یک‌ماهه از
۲۸ آگوست ۲۰۲۵، با صدور بیانیه رسمی دبیرخانه سازمان ملل، از ششم مهر (۲۸ سپتامبر) عملاً هفت قطعنامه شورای امنیت تحت فصل هفتم منشور ملل متحد احیا شد.
با در نظر گرفتن این واقعیت که با پایان یافتن دوره ۱۰‌ساله اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۶ مهر ماه)، مأموریت گزارش‌دهی مدیر کل آژانس درباره راستی‌آزمایی و نظارت تحت این قطعنامه نیز به پایان رسیده است، محتوای گزارش گروسی به شورای حکام در روز چهارشنبه و تصمیم‌گیری مهم اعضای این شورا، دریچه‌ای تازه برای درک روند آینده همکاری‌های ایران با آژانس خواهد گشود.
بر اساس آنچه از گزارش فصلی رافائل گروسی به شورای حکام منتشر شده است، ایران تا اول خرداد ۱۴۰۴ (۲۲ می ۲۰۲۵) برای بازرسان تعیین ‌شده از سوی آژانس ویزای بلندمدت صادر کرده، فضای کاری مناسبی در اختیار آژانس گذاشته و استفاده از فضای کاری در مکان‌های نزدیک به تأسیسات هسته‌ای را تسهیل کرده بود، اما پس از حمله آمریکا به تأسیسات نطنز، فردو و اصفهان، ایران دیگر ویزای یک‌ساله چند بار ورود برای بازرسان آژانس صادر نکرد؛ با این حال، همچنان فضای کاری مناسب در مکان‌های نزدیک به تأسیسات آسیب دیده را در اختیار آژانس گذاشت. در همین راستا ایران در ۲۲ خرداد (۱۲ ژوئن)، آژانس را از وجود یک تأسیسات غنی‌سازی جدید (تأسیسات غنی‌سازی سوخت اصفهان – IFEP) مطلع کرد و آژانس خواستار دسترسی فوری برای بررسی و راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی آن شد که ایران با این درخواست موافقت کرد. اما به دلیل آغاز حملات نظامی آمریکا، در گزارش گروسی قید شده «هیچ فعالیت راستی‌آزمایی در این تأسیسات انجام نشده، آژانس از محل دقیق IFEP، وضعیت آن از نظر پادمان‌ها – از جمله وجود یا عدم وجود مواد هسته‌ای یا تأثیرپذیری از حملات نظامی – اطلاعی ندارد».
با توجه به این گزارش، آلمان، انگلیس و فرانسه در ادامه سیاست همسویی با آمریکا و اسرائیل، قطعنامه‌ای را برای تصویب در شورای حکام آژانس طراحی کرده‌اند که قرار است پنجشنبه یا جمعه آینده بررسی و به احتمال زیاد تصویب شود.در این شرایط، بار دیگر پرونده‌سازی هسته‌ای برای ایران در شورای حکام در نقطه حساسی قرار گرفته و نوع رابطه ایران با آژانس می‌تواند مسیرهای آینده را تعیین کند. نکته کلیدی این است که اگر هدف اصلی اتحادیه اروپا بازگشت به مسیر صلح و دستیابی به توافق از طریق مذاکره است، صدور قطعنامه هشت ‌ماده‌ای که بازگشت به دوران بحرانی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ را تداعی می‌کند، تکرار مسیر نادرست گذشته است. زیرا اقدام‌های رادیکال در مقابل ایران، واکنش‌های تندتری را به دنبال خواهد داشت و حتی همکاری نیم‌بند کنونی نیز متوقف خواهد شد.
تروئیکای اروپایی با در نظر گرفتن این واقعیت که بازگشت به قطعنامه‌های بی‌اعتبار شده در دهه گذشته نه مقدور است و نه راه‌گشا، باید به سمت ارائه پیشنهادهای جدیدی برای رسیدن به سازوکار همکاری میان ایران و آژانس حرکت کند. ایران و آژانس امروز نیاز دارند با توجه به شرایط ایجاد شده پس از حمله آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران، به مدالیته جدیدی برای همکاری دست یابند، زیرا حمله آمریکا به تأسیساتی که زیر نظر آژانس بودند، اعتبار پیمان ان‌پی‌تی و اساسنامه آژانس را – که از حقوق کشورها در زمینه استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای دفاع می‌کند – زیر سؤال برد. شورای حکام حتی برای احیای اعتبار از دست رفته آژانس، از تصویب قطعنامه پیشنهادی برای محکومیت حمله آمریکا خودداری کرد و بار دیگر نفوذ قدرت‌ها بر این شورا را به نمایش گذاشت.
در نقطه مقابل، ایران نیز باید این واقعیت را بپذیرد که اگر حفظ و توسعه فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای را هدف خود می‌داند، تعامل با آژانس نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت است، زیرا آژانس تنها مرجع رسمی و بین‌المللی برای تأیید ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای است و قطع همکاری با آن، میدان را برای ادعاهای آمریکا و اسرائیل باز می‌گذارد و هر گونه تنش با آژانس، به ‌طور خودکار بر مذاکرات احتمالی ایران با اروپا و حتی کشورهای غیرغربی نیز تأثیر خواهد گذاشت.