ماه مبارک رجب یا همان شهرالله یکی از ماه‌های پرفضیلتی است که نقطه آغازی برای ورود به ماه شعبان و رمضان به شمار می‌رود و فرصتی ویژه برای خودارزیابی، تربیت معنوی، ارتباط با خداوند متعال و قرارگرفتن در مسیر تعالی می‌باشد. بدون شک توجه به سیره و کلام ائمه علیهم السلام بویژه آموزه‌های ناب امام رضا علیه السلام در این زمینه، می‌تواند عرصه را برای بهره‌مندی عمیق‌تر و ماندگارتر از این فرصت معنوی فراهم نماید.

امام رضا (ع) درباره اهمیت ماه رجب و فرصتی که خداوند به بندگان داده به نقل از پدران گرامی شان و به نقل از پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «رَجَبٌ شَهرُ اللَّهِ الأصَبُّ یَصُبُّ اللَّهُ فِیهِ الرَّحمَةَ عَلی عِبادِهِ.» رجب ماه بارش رحمت الهی است. خداوند در این ماه رحمت خود را بر بندگانش فرو می ریزد (۱).

اما آنچه که بیش از همه برای این ماه سفارش شده و مؤمنان را نسبت به آن مورد تشویق قرار داده روزه گرفتن در ماه رجب است.

در همین زمینه حسن بن علیّ بن فضال از حضرت امام رضا علیه السلام روایت کرده است که فرمود: هر کس روز اوّل ماه رجب را به اشتیاق ثواب و پاداش الهی روزه بگیرد، بهشت‌بر او واجب گردد؛ و هر کس یک روز در وسط ماه رجب روزه بگیرد در مثل ربیعه‌ و مضر (که دو طایفه پرجمعیّت بودند) شفاعت کند و هر کس یک روز در آخرآن روزه بگیرد، خداوند او را از اهل بهشت قرار داده و شفاعت او را در مورد پدر، مادر، پسر، دختر، خواهر، برادر، عمّه، عمو، خاله، دائی، آشنایان و همسایگانش می‌پذیرد؛ گرچه در میان آنان کسی باشد که سزاوار دوزخ است (۲).

در بیانی دیگر امام رضا (ع) ثواب روزه در ماه رجب را گشوده شدن درهای بهشت معرفی کرده است. عبداللَّه بن صالح هروی از حضرت امام رضا (ع) روایت کرده است که فرمود: هر کس روز اوّل ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند از او خشنود گردد؛ روزی که اورا دیدار کند. هر کس دو روز از ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند از او راضی باشد روزی که او را دیدار کند؛ و هر کس سه روز از ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند از اوخشنود گردد و او را خشنود سازد و کسانی که با او مرافعه دارند راضی سازد؛ روزی که او را دیدار کند یعنی روز قیامت؛ و هر کس هفت روز از ماه رجب را روزه بگیرد، درهای هفت آسمان برای روح اوگشوده گردد، چون بمیرد تا آن‌که به ملکوت اعلی رسد؛ و هر کس ۸ روز از ماه رجب را روزه بگیرد، درهای هشتگانه بهشت برای او گشوده گردد؛ و هر کس ‌۱۵ روز از ماه رجب را روزه بگیرد، هر حاجتی که دارد برآورده شود مگر آنکه ‌درخواست او در گناه یا قطع رحم باشد؛ و هر کس تمام ماه رجب را روزه بگیرد از گناهانش بیرون آید مانند روزی که ازمادر متولّد گشته باشد و از آتش دوزخ آزاد و همراه برگزیدگان نیکوکار وارد بهشت شود (۳) و در حدیثی دیگر فرمودند: من صام یوم الثامن والعشرین من رجب، کان صومه لذلک الیوم کفّارةتسعین سنة (۴) کسی که روز بیست و هشتم ماه رجب را روزه بگیرد روزه او در آن روز، کفّاره ۹۰ سال است.

همچنین امام رضا (ع) درباره روزه روز بیست و نهم رجب فرمودند: من صام یوم التاسع والعشرین من رجب، کان صومه ذلک الیوم کفّارةمائة سنة. (۵) کسی که روز بیست و نهم ماه رجب را روزه بگیرد روزه او در آن روز، کفّاره ۱۰۰ سال است؛ و در باره روزه سی‌ام رجب فرمودند: من صام یوم الثلاثین من رجب غفر اللَّه له ما تقدّم من ذنبه و ما تأخّر. (۶)

کسی که روز سی ‌ام ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند گناهان گذشته و آینده او را می ‌آمرزد. (۷)

پی نوشت ها:

۱. عیون اخبار الرضا (ع)، ج ۲، ص ۷۱.

۲. عیون اخبار الرضا (ع) : ۲۲۶/۱، روضة الواعظین: ۳۹۶.

۳. وسائل الشیعة: ۳۵۵/۷.

۴. إقبال الأعمال: ۱۸۸.

۵. إقبال الأعمال: ۱۸۹.

۶. إقبال الأعمال: ۱۹۰.

۷. إقبال الأعمال: ۱۸۸ - ۱۹۰