به گزارش قدس خراسان، ۶ روز هوای پاک، ۱۱۶ روز قابل قبول، ۳۱ روز ناسالم و دو روز بسیار ناسالم، کارنامه هوای مشهد از ابتدای سال تا پایان نخستین روز شهریور ماه است؛ هوایی که هر از گاهی برایمان گرد و خاک می‌کند و کلانشهری که حالا گاه و بیگاه نفسش بند می‌آید.
اگرچه منابع متحرک، سهم ۶۴ درصدی در آلودگی هوای دومین کلانشهر ایران دارد؛ اما سهم منابع ثابت مانند کارخانه‌ها را نمی‌توان از نظر دور داشت. بر اساس ماده ۲۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و خدماتی آلاینده که به تشخیص سازمان حفاظت محیط زیست، حدود مجاز و استانداردهای زیست‌محیطی را رعایت نمی‌کنند، در صورتی که در مهلت‌زمانی تعیین شده توسط سازمان مزبور برای رفع آلایندگی اقدام نکنند، براساس معیارهایی نظیر شدت، مدت، نوع و مکان آلایندگی با نرخ‌های ۰/۵، یک و ۱/۵ درصد، به مأخذ فروش کالا یا خدمات، مشمول عوارض سبز می‌شوند.
موضوع وقتی جالب می‌شود که بدانیم طبق گفته محمد پذیرا رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی شهرداری مشهد، عوارض صنایع آلاینده اراک و اصفهان سال گذشته به ترتیب ۵۰۰ میلیارد و ۱۰۰ میلیارد تومان بوده؛ اما کلانشهر مشهد تنها ۳ میلیارد تومان از این بابت دریافت کرده است!
دریافت عوارض قانونی از صنایع و معادن
معاون امور هماهنگی استانداری خراسان رضوی در این باره می‌گوید: این هزینه اغلب به خسارت‌ها برمی‌گردد و تنها در حوزه جاده و محیط زیست نیست و بهداشت محیطی و عوارض برای مردم است. فکر نمی‌کنم عدد
۳ میلیارد دقیق باشد.
جواد خدایی با بیان اینکه در یک سال گذشته تازه در استان به دریافت عوارض قانونی از صنایع و معادن ورود پیدا کردیم، اظهار می‌کند: اتفاقی که دست‌کم در شورای معادن به طور جدی صورت گرفته و پیش از این تلاش‌هایی شده بود؛ اما به نتیجه نرسیده بود. این عزم در استان وجود دارد تا آنجایی که حقوق استان و مردم از عوارضی که مشخصاً در قانون وضع شده استفاده شود، این اتفاق بیفتد؛ چه آلایندگی و معادن و چه موارد دیگر. در برخی نقاط اتفاق‌های خوبی ناظر به جغرافیای استان صورت گرفته؛ ولی کافی نیست؛ اما اصلاح روندی که صورت می‌گیرد، نتیجه را به مرور تغییر می‌دهد.
اعلام صنایع آلاینده استان در پایان هر فصل
مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز این گونه توضیح می‌دهد: شناسایی صنایع آلاینده، وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست است که بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی پایش‌ها به صورت فصلی و مستمر انجام می‌شود. فهرست صنایع آلاینده استان را در پایان هر فصل به سازمان حفاظت محیط زیست کشور اعلام می‌کنیم و آن‌ها موضوع را به سازمان امور مالیاتی انعکاس می‌دهند.
مهدی اله‌پور تصریح می‌کند: من روی رقم، هیچ‌گونه ورودی نمی‌کنم؛ چون اطلاعی هم ندارم و قانوناً وظیفه محیط زیست پایش و شناسایی آلایندگی صنایع بوده و موضوع اعداد و ارقام برعهده اداره کل امور مالیاتی است.
وی در ادامه، اساس این مقایسه را زیر سؤال می‌برد و می‌گوید: این مقایسه را نمی‌توان میان دو استان یا دو شهر انجام داد. شاید یک صنعت آلاینده کلان در حوزه یک مرکز استان قرار داشته باشد که بسته به میزان فروش محصولاتش براساس ۰/۵ تا ۱/۵ درصد عدد جریمه‌اش طبق قانون خیلی بالا باشد و در مقابل ممکن است در استانی دیگر ۲۰ مجموعه آلاینده معرفی شود؛ اما رقم فروششان عدد بالایی نشود.
مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با بیان اینکه تمرکز صنایع در شهرک‌ها و نواحی صنعتی است و مدیریت فاضلابشان به صورت متمرکز توسط شرکت شهرک‌ها انجام می‌شود، می‌گوید: این موضوع نشان‌دهنده مدیریتی است که در حوزه ساماندهی صنایع به لحاظ موارد محیط زیستی انجام داده‌ایم. اگر این صنایع به صورت پراکنده بودند در صورتی که تصفیه‌خانه نداشتند، جزو صنایع آلاینده محسوب می‌شدند.
اله‌پور با بیان این مطلب که این عوارض به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها برمی‌گردد و درواقع منافع این قانون برای شهرداری‌ها و دهیاری‌هاست، عنوان می‌کند: در سه ماهه نخست امسال آلایندگی بیش از۴۰۰ واحد طی پایش‌هایی که انجام دادیم، احراز شده و برابر قانون مالیات بر ارزش افزوده و شیوه‌نامه ابلاغی سازمان حفاظت محیط زیست، موارد را به سازمان محیط زیست اعلام کردیم.
وی می‌گوید: این پایش‌ها به وسیله بازدید کارشناسی و همچنین نمونه‌گیری آزمایشگاهی توسط آزمایشگاه‌های معتمد برون‌سازمانی انجام می‌شود و سپس موارد را در سامانه کشوری ثبت می‌کنیم. ابتدا اخطار با یک مهلت قانونی به واحد آلاینده ابلاغ شده و اگر مشکل برطرف نشود، به سازمان محیط زیست اعلام می‌شود.
صنایع غذایی کشتارگاهی آلاینده‌ترین صنعت
مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در خصوص آلاینده‌ترین صنایع بیان می‌کند: صنایع غذایی کشتارگاهی و صنایع وابسته به معدن بیشترین آلایندگی را دارند.
اگرچه بی‌اطلاعی معاون استاندار و مدیر کل حفاظت محیط زیست در خصوص میزان عوارض آلودگی صنایع، موضوعی عجیب است؛ اما یکی از چالشی‌ترین مسائل درباره عوارض آلایندگی واحدهای صنعتی، نقش‌آفرینی حفاظت محیط زیست صرفاً در مرحله تشخیص و اعلام آلایندگی و فراموش کردن نحوه هزینه‌کرد عوارض وصولی و به تبع آن هزینه نکردن عوارض آلایندگی در موضوعات محیط زیستی شهر است. در حقیقت حفاظت محیط زیست با اندازه‌گیری، سنجش و پایش آلاینده‌ها و اعلام فهرست سالانه صنایع آلاینده، تنها در مرحله شناخت و احراز آلایندگی یک صنعت ایفای نقش کرده است!
خبرنگار: معصــومه مـؤمـنیـان
نظر شما