جلسه هفتگی اخلاق عمومی با عنوان «شرح دعای هشتم صحیفه سجادیه» در مسجد حوزه علمیه قائم (عج) چیذر برگزار شد. حضرت آیة الله هاشمی علیا استاد اخلاق و مؤسس این حوزه، در این جلسه فراز «وَ نَعُوذُ بِکَ مِنْ... یَنْکُبَنَا الزَّمَانُ» را شرح داد.

ایشان ضمن تبیین مفهوم عبارت مورد نظر که به شدت بلاهای دنیوی اشاره دارد، گفت: امام سجاد(ع) از این که زمان و روزگار، انسان را به بلاهای شدید و نکبت دچار کند، به خدا پناه می‌بَرَد؛ مصیبت‌هایی که از در و دیوار برای انسان می‌بارد. نکته قابل توجه در اینجا این است که زمان، نعمت خداست و نباید نکبت داشته باشد و در واقع، اسباب این بلایا خود انسان و اعمال اوست؛ بنابراین از آنجا که گرفتاری انسان در اوضاع و احوال زمانه، در بستر زمان واقع می‌شود، مجازا به زمان نسبت داده شده است که چنین استعمالاتی در تعابیر قرآن کریم و روایات معصومان(علیهم السلام) امری رایج است.

وی به نکته مهم دیگری در این زمینه اشاره کرد و افزود: خیر و شر و حوادث و مصائبی که در زمان هست حد و اندازه‌ای ندارد. برای معلوم شدن این مطلب، می‌توان به جملات متعدد امیر مؤمنان علی(ع) در توصیف احوالات دنیا مراجعه کرد. برخی از تعابیر حضرت در این باره چنین است: دنیا سرشار از مصیبت‌ها، و همراه با بلایا و دردهای پیش‌بینی نشده است. هر کسی از شما در این دنیا شادی و خوشی به دست آوَرَد، با اندوهی همراه خواهد بود؛ و هیچ کسی نیست که در امان و آرامش باشد، مگر آن که از وقوع بلا، تغییر نعمت، یا از بین رفتن سلامتی می‌ترسد؛ و مرگ نیز پس از همه این‌ها در انتظار اوست! بنده به نعمتی نمی‌رسد مگر به بهای از دست دادن نعمتی دیگر، و به پیشواز روزی از عمرش نمی‌رود مگر به جدایی روزی دیگر از مدت عمرش. در روایتی از امام باقر(ع) نیز دنیا به خواب و سایه تشبیه شده است.

این استاد اخلاق در ادامه، به مجموعه‌ای از احادیث در مذمت دنیاگرایی و نیز توصیه به آخرت‌گرایی به وسیله تقواپیشگی اشاره کرد و تفاوت اساسی دنیاطلبان و آخرت‌گرایان را چنین شرح داد: کسی که منتهای دیدش فقط دنیاست، نه آخرت، نابینا است؛ بی‌بصیرت و بی‌تقوا است؛ برخلاف انسان‌های متقی که بصیرند و نگاهشان به آخرت است؛ «وَ إِنَّمَا الدُّنْیَا مُنْتَهَی بَصَرِ الْأَعْمَی، لَا یُبْصِرُ مِمَّا وَرَاءَهَا شَیْئاً، وَ الْبَصِیرُ یَنْفُذُهَا بَصَرُهُ وَ یَعْلَمُ أَنَّ الدَّارَ وَرَاءَهَا» (نهج البلاغه، خطبه 133). انسان مؤمن و باتقوا می‌داند که عمر محدودی دارد و در معرض امتحانات گوناگون الهی است و باید خیلی مراقب باشد. والله و بالله ما بیش از آنکه به رزق دنیوی محتاج باشیم، به جنبه‌های معنوی و اخروی و تقوا و ترک گناه نیازمندیم! به همین خاطر است که مجتهد زمان خود، پای درس عالم دیگری می‌نشست تا او را موعظه کند!