درحالی‌که بسیاری از کشورهای جهان به‌سرعت در حال توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر هستند، ایران با وجود پتانسیل عظیم در حوزه انرژی خورشیدی و بادی، همچنان در بهره‌برداری از این منابع عقب مانده است. در شرایطی که ناترازی انرژی، قطعی برق و کمبود گاز در کشور به چالشی جدی تبدیل شده، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند راهکاری برای تأمین پایدار انرژی، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و افزایش امنیت انرژی کشور باشد.
محمد میرزایی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی؛ با اشاره به ظرفیت‌های بالای ایران در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، در گفت و گو با خبرنگار قدس آنلاین تأکید می‌کند: توسعه این بخش نه‌تنها می‌تواند به حل مشکلات انرژی کمک کند، بلکه فرصت‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی گسترده‌ای را نیز به همراه خواهد داشت.
ظرفیت بالای ایران در انرژی های خورشیدی و بادی
وی با اشاره به موقعیت جغرافیایی ایران، خاطرنشان می‌کند: کشور ما یکی از بهترین نقاط جهان برای توسعه انرژی خورشیدی است. ایران با داشتن بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در سال، ظرفیت فوق‌العاده‌ای برای تولید برق از انرژی خورشیدی دارد. در بسیاری از مناطق مرکزی و جنوبی کشور، میزان تابش خورشید به‌حدی است که می‌توان نیروگاه‌های خورشیدی با راندمان بالا ایجاد کرد و از این انرژی پاک برای تأمین نیازهای داخلی و حتی صادرات برق استفاده کرد.
وی ادامه می‌دهد: در کنار انرژی خورشیدی، ایران ظرفیت بالایی در انرژی بادی نیز دارد. در مناطقی مانند منجیل و خواف، پتانسیل باد برای تولید برق بسیار بالاست. کشورهایی مانند دانمارک و آلمان با استفاده از همین ظرفیت‌های بادی، درصد قابل‌توجهی از برق خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین کرده‌اند، اما ما هنوز از این فرصت‌ها به‌درستی استفاده نکرده‌ایم.
با وجود این ظرفیت‌های قابل‌توجه، ایران همچنان وابسته به گاز و سوخت‌های فسیلی است و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور، با سرعت بسیار کمی پیش می‌رود. میرزایی در این زمینه می‌گوید: یکی از دلایل اصلی عدم توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران، ارزان بودن گاز و سوخت‌های فسیلی است. از آنجا که گاز با قیمت یارانه‌ای در اختیار نیروگاه‌ها و صنایع قرار می‌گیرد، انگیزه کافی برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک وجود ندارد.
وی ادامه می‌دهد: نبود سیاست‌گذاری‌های پایدار و حمایت کافی از سرمایه‌گذاران، از دیگر دلایلی است که باعث شده ایران در این حوزه پیشرفت قابل‌توجهی نداشته باشد. در بسیاری از کشورها، دولت‌ها با ارائه تسهیلات و مشوق‌های مالی، سرمایه‌گذاران را به توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی تشویق می‌کنند. اما در ایران، نه‌تنها حمایت کافی از سرمایه‌گذاران این حوزه انجام نشده، بلکه برخی قوانین و بروکراسی‌های پیچیده، روند توسعه این نیروگاه‌ها را دشوار کرده است.
افزایش انرژی پاک در سبد مصرفی با توسعه نیروگاه‌های خورشیدی
میرزایی با اشاره به راهکارهای موجود برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، خاطرنشان می‌کند: یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش سهم انرژی‌های پاک در سبد مصرفی کشور، توسعه نیروگاه‌های خورشیدی خانگی و صنعتی است.
در بسیاری از کشورها، مردم می‌توانند با نصب پنل‌های خورشیدی روی پشت‌بام منازل خود، هم برق موردنیازشان را تأمین کنند و هم مازاد آن را به شبکه برق بفروشند. اگر چنین طرحی در ایران به‌طور گسترده اجرا شود، می‌توانیم میزان وابستگی به نیروگاه‌های فسیلی را کاهش دهیم.
نماینده مجلس شورای اسلامی تأکید می‌کند که نیروگاه‌های خورشیدی کوچک، به‌ویژه در مناطق دورافتاده و روستایی، می‌توانند مشکل کمبود برق را حل کرده و نیاز به توسعه خطوط انتقال پرهزینه را کاهش دهند.
در برخی مناطق کشور، احداث نیروگاه‌های بزرگ برق با هزینه‌های سنگین همراه است. اما اگر در این مناطق از نیروگاه‌های خورشیدی و بادی کوچک استفاده کنیم، نه‌تنها هزینه‌های انتقال برق کاهش می‌یابد، بلکه توسعه پایدار نیز تسریع خواهد شد.
بخش خصوصی آماده سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر
یکی از موضوعات مهم در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و ایجاد انگیزه برای فعالان این حوزه است. میرزایی در این زمینه می‌گوید: سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی آمادگی دارند که در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر ایران سرمایه‌گذاری کنند، اما آنچه مانع توسعه این بخش شده، نبود یک سیاست پایدار و مشوق‌های کافی است. اگر دولت تسهیلات مناسب، خرید تضمینی برق تولیدی و حذف موانع اداری را در دستور کار قرار دهد، می‌توانیم شاهد افزایش سرمایه‌گذاری در این حوزه باشیم.
وی تصریح می‌کند: ایران می‌تواند علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، در آینده به یک صادرکننده برق تجدیدپذیر نیز تبدیل شود. برخی کشورهای منطقه، از جمله عراق، ترکیه و کشورهای حوزه خلیج‌فارس، به‌شدت نیازمند تأمین برق هستند. اگر بتوانیم نیروگاه‌های تجدیدپذیر را گسترش دهیم، نه‌تنها نیاز داخلی را برطرف خواهیم کرد، بلکه می‌توانیم از طریق صادرات برق، درآمدهای ارزی قابل‌توجهی برای کشور ایجاد کنیم.
عضو کمسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی می افزاید: به طور خلاصه؛ ایران با وجود ظرفیت‌های فراوان در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، هنوز نتوانسته از این منابع به‌طور مؤثر استفاده کند. وابستگی زیاد به سوخت‌های فسیلی، نبود حمایت‌های کافی از سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاری‌های نامناسب، از جمله عواملی هستند که باعث شده سهم انرژی‌های پاک در سبد مصرفی کشور بسیار محدود باقی بماند. بااین‌حال، توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی، به‌ویژه در مناطق مستعد، می‌تواند به حل مشکلات ناترازی انرژی، کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید کمک کند. اگر دولت با ارائه مشوق‌های مالی، خرید تضمینی برق تجدیدپذیر و تسهیل قوانین اداری، زمینه را برای ورود سرمایه‌گذاران به این حوزه فراهم کند، ایران می‌تواند در آینده به یکی از کشورهای پیشرو در تولید انرژی‌های پاک تبدیل شود.
نظر شما